1
Nummer BD2010-000117
Directie
directie sb
Dienst
dienst ivv
Gemeente Amsterdam
Raadscommissie voor Verkeer, Vervoer en Infrastructuur, Dienstverlening,
Volkshuisvesting en Monumenten
Ter kennisneming voor de commissievergadering
van
13 januari 2010
VV
Portefeuille
29
Agendapunt
TKN 20
Datum besluit B&W
15 december 2009
Onderwerp
Noord-Zuidlijn: ontwikkeling € 500 mln Commissie Veerman
De commissie wordt gevraagd kennis te nemen van
De samenstelling van de “500 miljoen van Veerman”, onderverdeeld naar:
?
Kosten en risico’s inhoudelijk;
?
Rekenmethodiek prognose einde werk;
?
Aanbevelingen projectorganisatie en omgeving.
Wettelijke grondslag
Niet van toepassing
Bestuurlijke achtergrond
Op 1 juli 2009 heeft de Gemeenteraad ingestemd met de adviezen uit het rapport van
de commissie Veerman. Het punt ten aanzien van de door de commissie
voorgestelde extra financiële middelen ad € 500 miljoen (afgerond) heeft de
Gemeenteraad ter kennisgeving aangenomen. Dit bedrag is volgens de commissie
Veerman nodig om voldoende gesteld te staan voor mogelijke toekomstige
tegenvallers in het project.
Het College heeft besloten per Q4 2009 de verwerking van de €500 miljoen plaats te
laten vinden.
Op verzoek van de wethouder Noord/Zuidlijn is daarop vooruitlopend een inhoudelijke
onderbouwing van de samenstelling en opbouw van de €500 miljoen aan het College
ter kennisname voorgelegd op 15 december 2009.
Reden bespreking
n.v.t.
Uitkomsten extern advies
Inleiding
Hieronder wordt inzichtelijk gemaakt hoe het bedrag van €500 miljoen is onderbouwd
door de commissie Veerman, hoe deze zich verhoudt tot de tot nu toe door NZL
gevolgde methodiek van begroting en risico-waardering en wat de actuele
ontwikkeling is op dit moment. Doel is vervolgens tot een nieuwe geïntegreerde
prognose te komen, die als basis zal dienen voor een nieuwe projectraming.
Momenteel worden de aanbevelingen uit het rapport Veerman door de
projectorganisatie Noord/Zuidlijn hiertoe vertaald naar een nieuwe prognose einde
werk welke in de vertrouwelijke Q4-2009 rapportage zijn beslag zal krijgen. Op basis
hiervan zal door de projectorganisatie Noord/Zuidlijn een budgetallocatie voorstel
worden gedaan met betrekking tot de “500 miljoen”.
Op basis hiervan kunnen ook de onderhandelingen met het Rijk over dekking van het
Portefeuille
29
Agendapunt TKN 20
Gemeente Amsterdam
Raadscommissie voor Verkeer, Vervoer en Infrastructuur, Dienstverlening, Volkshuisvesting
en Monumenten
Ter kennisneming voor de commissievergadering van
13 januari 2010
VV
2
tekort op de Noord/Zuidlijn beter gevoerd worden.
Onderbouwing “500 miljoen” door de commissie Veerman
De commissie Veerman heeft in haar rapport aangegeven dat de totale projectkosten,
gebaseerd op basis van een onderschrijdingskans van 95% (d.w.z. dat er 95% kans
is dat het bedrag lager wordt en 5% kans is dat het hoger wordt), naar verwachting
€3.100 miljoen zullen bedragen (prijspeil 2008). Ten opzichte van de financiële
referentie van het project ad. € 2.586 miljoen (prijspeil 2008) betekent dit een
aanvullend benodigd bedrag van €514 miljoen wat tijdens de presentatie van het
rapport “500 miljoen” is genoemd.
In het rapport van de commissie Veerman zijn de aanbevelingen over de
ramingsonzekerheden (onvoorzien) & de risico’s van het project gekwantificeerd
evenals de effecten van een mogelijke gewijzigde boorrichting. Tevens zijn door de
commissie aanbevelingen gedaan op het gebied van de projectorganisatie en
omgevingszaken welke niet gekwantificeerd zijn en daardoor geen onderdeel
uitmaken van de “500 miljoen”.
Voor het bepalen van de extra benodigde middelen door de commissie Veerman zijn
de “kleine kans – groot gevolg” risico’s en de Top 10 financiële risico’s van het project
geverifieerd. De overige financiële risico’s zijn overgenomen conform de opgave Q4-
2008 van de projectorganisatie NZL. De toereikendheid van de post onvoorzien
(ramingsonzekerheden) is op de lopende en nog aan te besteden contracten
beoordeeld. De tijdsrisico’s en daaraan gekoppelde tijdgebonden risico’s, evenals de
risico’s van het cluster Transport Techniek en Afbouw, zijn niet expliciet door de
commissie onderzocht. Tot slot gaat de commissie Veerman uit van de vigerende
scope van het project waarbij mogelijke scopewijzigingen dus zijn uitgesloten bij het
bepalen van de “500 miljoen” .
Elementen “500 miljoen” Veerman (zie schema bijlage 1):
a) Kosten en risico’s inhoudelijk:
1. Toevoeging ramingsonzekerheden (hoger onvoorzien)
: € 72 mln.
2. Toevoeging en bijstelling risico’s (hoger risicofonds)
: € 48 mln.
3. Gewijzigde boorrichting (per saldo)
: € 0 mln.
(meerkosten € 40 mln + minderkosten € 40 mln)
b) Rekenmethodiek prognose einde werk:
4. Correctie 5% ondergrens naar verwachtingswaarde Q4-2008: € 32 mln.
5. Toepassen volledige correlatie in doorrekening risico’s &
ramingsonzekerheden
: € 260 mln.
6. Keuze voor 95% onderschrijdingswaarde als basis voor
dekking extra financiële middelen
: € 102 mln.
c) Aanbevelingen projectorganisatie
7. Herstructurering projectorganisatie (besturingsmodel)
: p.m.
8. Versterking projectorganisatie
: p.m.
9. Wijziging projectopdracht naar werkend vervoersysteem
: p.m.
Portefeuille
29
Agendapunt TKN 20
Gemeente Amsterdam
Raadscommissie voor Verkeer, Vervoer en Infrastructuur, Dienstverlening, Volkshuisvesting
en Monumenten
Ter kennisneming voor de commissievergadering van
13 januari 2010
VV
3
d) Aanbevelingen omgeving
10. Verbetering schadeafhandeling
: p.m.
11. Intensivering omgevingscommunicatie
: p.m.
12. Verbeteren aanzien bouwlocaties
: p.m.
e) Afronding naar “500 miljoen”
:
€ 14 mln. -/-
Toelichting punt 5 & 6 (zie ook schema bijlage 1):
De commissie Veerman heeft het risicoprofiel en de ramingsonzekerheden
gecorreleerd doorgerekend. Dit betekent dat als in de simulatieberekening een risico
of ramingsonzekerheid optreedt de kans van optreden van andere risico’s en
ramingsonzekerheden groter wordt. Dit resulteert in een aanzienlijk groter financieel
risicoprofiel, waardoor het bedrag gekoppeld aan de 95% onderschrijdingskans hoger
is dan wanneer geen of beperkte correlatie zou worden toegepast.
Ontwikkeling elementen “500 miljoen Veerman”
Zoals al in de inleiding is gesteld is de projectorganisatie Noord/Zuidlijn thans bezig
om de aanbevelingen en adviezen te vertalen naar een nieuwe financiële prognose
einde werk welke zijn beslag zal krijgen in de vertrouwelijke Q4-2009 rapportage.
Vooruitlopend hierop is in prognose einde werk van de Q2-2009 en Q3-2009
vertrouwelijke kwartaalrapportage deels geanticipeerd op de adviezen en
aanbevelingen van de commissie Veerman. In de onderstaande tabel is aangegeven
welke elementen verwerkt zijn in de Q2 en Q3-2009 rapportage en welke elementen
nog verwerkt zullen worden in de Q4-2009 rapportage. Op basis van de prognose
einde werk per Q4-2009, welke begin 2010 zal uitkomen, zal door de
projectorganisatie een allocatievoorstel worden gedaan aan het Bestuur ten aanzien
van de “500 miljoen”.
Tabel: ontwikkeling € 500 miljoen
Elementen Veerman
Status en verwachting t.a.v.
prognose einde werk
Toelichting (niet uitputtend)
1. Ramingsonzekerheden
(€ 72 mln)
(Verhoging budget
onvoorzien)
?
Nog te verwerken in Q4-2009
?
Verwachting > € 72 mln
?Afwikkeling
oude zaken Diepe Stations
+ Boortunnel
?Monitoring
?Opgelopen
vertraging t/m Q3-2009 (8,5
maand)
?Ramingsdossier
Baan-en bovenbouw
?Onzekerheid
CAR-premie verlenging
?Onzekerheid
Nadeelcompensatie
2. Risico’s (€ 48 mln)
(Hoger risicofonds)
?
Nog te verwerken in Q4-2009
Verwachting ongeveer gelijk
aan Veerman
Toevoeging en bijstelling risico’s
3. Gewijzigde boorrichting
(€ 0)
?
Nog te verwerken in Q4-2009
?
Verwachting per saldo
+ € 16 mln
?Meerkosten
investeringen: + € 45 mln.
?Minder
meerkosten (tijdseffecten):
-/- € 31 mln.
?Risico’s
op investeringskosten:
+ € 2 mln.
Portefeuille
29
Agendapunt TKN 20
Gemeente Amsterdam
Raadscommissie voor Verkeer, Vervoer en Infrastructuur, Dienstverlening, Volkshuisvesting
en Monumenten
Ter kennisneming voor de commissievergadering van
13 januari 2010
VV
4
4. Correctie Q4-2008 5%
ondergrens naar
verwachtings-waarde ( € 32
mln)
?
Verwerkt in prognose
Q3-2009
Conform eerdere adviezen ACAM
en DIVV en besluitvorming College Q4
2008.
5. Correlatie risico’s en
ramingsonzekerheden
(€ 260 mln)
?
Nog te verwerken in Q4-2009
?
Verwachting < € 260 mln
PONZL zal individuele correlatie
toepassen (op basis van inhoudelijke
afhankelijkheid risico’s). Dit zal leiden tot
een kleinere spreiding
6. Dekking o.b.v. 95%
onderschrijdingswaarde
(€ 102 mln)
?
Nog te verwerken in Q4-2009
?
Verwachting < € 102 mln
Zie punt 5. Een kleinere spreiding leidt
eveneens tot een lagere waarde bij de
95% onderschrijdingskans
7. t/m 9. aanbevelingen
projectorganisatie ( € p.m.)
?
Deels verwerkt in Q2-2009
?
Verwachting > € 0 mln.
Belangrijkste zaken voor versterking
projectorganisatie zijn verwerkt in de Q2-
2009. Enkele onderdelen (w.o. gevolgen
dienst NZL) nog te verwerken
10. t/m 12. aanbevelingen
omgeving (€ p.m.)
?
Deels verwerkt in Q2-2009
?
Verwachting > € 0 mln
?Intensivering
omgevingscommunicatie in
Q2-2009 verwerkt.
?
Schade- en compensatieregelingen
nog te verwerken.
?Bouwplaatslocaties
nog te verwerken
Afronding naar 500 mln.
( -/- € 14 mln)
?
Nog te verwerken in Q4-2009
-
Dynamiek naast door Veerman genoemde elementen
Op dit moment is de scope van het project Noord/Zuidlijn nog onderhevig aan
mogelijke scopewijzigingen. Enerzijds wordt door diVV het Integraal Programma van
Eisen (IPvE) Metronet Amsterdam opgesteld waar mogelijke wijzgingen uit naar
voren komen in vergelijking tot de formeel vastgestelde scope van de Noord/Zuidlijn,
zijnde het DPvE van 1996. Parallel wordt momenteel binnen de projectorganisatie
Noord/Zuidlijn een verificatie van het DPvE met het actuele ontwerp (as-designed en
as-built) uitgevoerd daar het beheer en onderhoud van het DPvE de laatste jaren te
wensen heeft over gelaten. Ook lopen er gesprekken met AMSYS over de
toereikendheid van de in aanleg zijnde infrastructuur van de Noord/Zuidlijn met het
oog op de toekomstige exploitatie van de metrolijn. Tot slot wordt de komende weken
het onderzoek m.b.t. de vraag of het al of niet verstandig is om een
Beroepsaansprakelijkheidsverzekering uit te nemen, afgerond. De kosten voor het
uitnemen van een dergelijke verzekering is tot op heden uitgesloten in de financiële
referentie van het project.
Ook de gevolgen van deze ontwikkelingen zullen in de Q4 2009 worden
meegenomen.
Geheimhouding
<vrije tekst>
Uitgenodigde andere raadscommissies
n.v.t.
Portefeuille
29
Agendapunt TKN 20
Gemeente Amsterdam
Raadscommissie voor Verkeer, Vervoer en Infrastructuur, Dienstverlening, Volkshuisvesting
en Monumenten
Ter kennisneming voor de commissievergadering van
13 januari 2010
VV
5
Stukken
Meegestuurd
Bijlage 1: schema onderbouwing elementen 500 miljoen Veerman
Ter inzage gelegd
n.v.t.
Behandelend ambtenaar (naam, telefoonnummer en e-mailadres)
P. Dijk (554 5420, p.dijk@ivv.amsterdam.nl)