1
Nummer BD2009-002589
Dienst
dienst ivv
Gemeente Amsterdam
Raadscommissie voor Verkeer, Vervoer en Infrastructuur, Dienstverlening,
Volkshuisvesting en Monumenten
Agendapunt
, woensdag 15 april 2009
VV
Portefeuille
29
Agendapunt
10
Onderwerp
Automatisch rijden op het Amsterdamse metronet 3
Gevraagd advies
De Gemeenteraad te adviseren akkoord te gaan met de raadsvoordracht waarbij de
Gemeenteraad gevraagd wordt:
A. Kennis te nemen van:
•
De adviesaanvraag door het Dagelijks Bestuur van de Stadsregio Amsterdam
inzake invoering van volledig automatisch rijden op het Amsterdamse
metronet (bijlage A);
B. In te stemmen met:
•
Het principebesluit tot invoeren van volledig automatisch rijden op het
Amsterdamse metronet. Dit betekent dat alle voorbereidingen i.s.m. de
Stadsregio Amsterdam kunnen worden getroffen voor het definitieve i.c.
go/no-go besluit, voorjaar 2010, om over te gaan tot de daadwerkelijke
gunning van de nieuwe systemen voor automatisch rijden;
•
Het definitieve i.c. go/no-go besluit te onderbouwen op basis van de
definitieve businesscase (een volledig overzicht van de kosten, opbrengsten
en risico’s) van volledig automatisch rijden;
•
Bij dit definitieve i.c. go/no-go besluit te betrekken, de voorwaarden van de
Stadsregio voor dekking van de kosten, zoals gesteld in de adviesaanvraag;
•
De brief aan het Dagelijks Bestuur van de Stadsregio Amsterdam waarin de
raad dit adviseert (tekst integraal in de raadsvoordracht opgenomen).
Korte toelichting (bestuurlijke context)
Amsterdam investeert in modernisering en uitbreiding van het metronet. Het huidige
pakket omvat de renovatie van de Oostlijn, investeringen in nieuwe metrotreinen en
systemen voor zowel het bestaande metronet als de Noord/Zuidlijn, de bouw van de
Noord/Zuidlijn en de mogelijke verlenging van de Noord/Zuidlijn naar Amstelveen
(ombouw van de Amstelveenlijn).
Met deze vervangings- en nieuwbouwplannen doet zich het logische moment voor om
een keuze te maken over het automatiseringsniveau van de Amsterdamse metro.
Deze keuze geldt voor de levensduur van de nieuwe metrotreinen en systemen, dat
wil zeggen tot aan ca 2040.
Portefeuille 29
Agendapunt 10
Gemeente Amsterdam
Raadscommissie voor Verkeer, Vervoer en Infrastructuur, Dienstverlening, Volkshuisvesting
en Monumenten
Agendapunt
, woensdag 15 april 2009
VV
2
Onderbouwing gevraagd advies
Ad A:
De Stadsregio heeft op 18 december 2008 een adviesaanvraag verstuurd aan de
gemeente Amsterdam en omliggende gemeenten met het verzoek advies uit te
brengen over de invoering van automatisch rijden. Op basis van de stukken in het
dossier (deze vormen de bijlagen bij de raadsvoordracht) heeft het Dagelijks Bestuur
geconcludeerd dat volledig automatisch rijden leidt tot een hogere kwaliteit van het
openbaar vervoer.
De Stadsregio wil de kosten van de investering die niet zijn gedekt in de reguliere
budgetten voor treinbeveiliging (bouwbudget Noord/Zuidlijn en budget
vervangingsprogramma Metro) alsmede de hogere onderhoudskosten onder een
aantal voorwaarden dekken uit het budget voor de Amsterdamse OV-concessie. De
gemeente doet nu geen uitspraken over de voorwaarden van de Stadsregio zoals in
haar adviesaanvraag gesteld. De gemeente betrekt de gestelde voorwaarden in het
definitieve i.c. go/no-go besluit voorjaar 2010.
Ad B:
Aan de adviesaanvraag van de Stadsregio is een periode van onderzoek en analyse
voorafgegaan. De rapporten en resultaten van deze onderzoeksfase maken deel uit
van de stukken bij de raadsvoordracht (zie bijlagen: deels openbaar, deels kabinet).
Uit het dossier blijkt dat handmatig blijven rijden gezien het hoge ambitieniveau van
de toekomstige Amsterdamse metro op langere termijn een onverstandige keuze is.
Volledig automatisch rijden daarentegen, levert significante voordelen op in termen
van betrouwbaarheid, capaciteit, rijtijd, duurzaamheid (energieverbruik), veiligheid en
operationele flexibiliteit. Ook internationaal wordt deze ontwikkeling bevestigd: steeds
meer metrolijnen zijn volledig automatisch en de Europese ervaringen met volledig
automatisch rijden zijn positief. Voor de verdere onderbouwing van het besluit wordt
verwezen naar de raadsvoordracht.
Uit de nu opgestelde businesscase blijkt dat de investeringen in semi-automatisch
rijden en volledig automatisch rijden per saldo leiden tot ongeveer dezelfde extra
jaarlasten (kabinet bijlagen 8 en 11 bij de Raadsvoordracht). De doorslaggevende
argumenten voor volledig automatisch rijden in plaats van semi-automatisch rijden
zijn dan ook niet financieel van aard, maar liggen vooral op het vlak van prestaties,
capaciteit en veiligheid. Het gaat bij de keuze voor volledig automatisch rijden dus
primair om de kwaliteit van de toekomstige metro, zoals die door de reiziger wordt
ervaren.
De gemeente onderschrijft het belang dat de Stadsregio hecht aan het opnemen van
een bestuurlijk go/no go moment, voorafgaand aan de gunning van de opdracht
(voorjaar 2010). Dit beoordeelt de gemeente als een belangrijke maatregel in het
kader van risicomanagement. Als de (financiële) risico’s ten tijde van het definitieve
i.c. go/no go besluit alsnog te groot zouden worden geacht, behoudt de gemeente –
net als de Stadsregio – zich het recht voor haar positie in dit dossier te herzien. De
gemeente zal bij datzelfde go/no-go besluit de in de adviesaanvraag door de
Stadregio Amsterdam gestelde voorwaarden betrekken.
Portefeuille 29
Agendapunt 10
Gemeente Amsterdam
Raadscommissie voor Verkeer, Vervoer en Infrastructuur, Dienstverlening, Volkshuisvesting
en Monumenten
Agendapunt
, woensdag 15 april 2009
VV
3
Stukken
Meegezonden stukken
Raadsvoordracht Automatisch rijden metro Amsterdam met als bijlagen:
A. Adviesaanvraag invoering “automatisch rijden” op de metro Amsterdam;
Dagelijks Bestuur Stadsregio; kenmerk DT/2008/1263; 18 december 2008
1. Automatisch rijden op het metronet Amsterdam; DIVV/AMSYS;
eindrapportage november 2008
Ter inzage gelegde stukken
Alle overige bijlagen bij de raadsvoordracht, te weten:
Openbaar (bij behandeling in commissie en raad)
2. Automatisch rijden op het Amsterdamse metronet; Europese rondgang;
DIVV in samenwerking met Stadsregio en GVB; november 2008
3. Uitgangspunten Operationele bedrijfsvoering Metro Amsterdam;
DIVV/AMSYS/concept juli 2008
4. Amsterdamse OV-visie 2008-2020; DIVV; maart 2008
5. Regionale OV-visie 2010-2030; Stadsregio; juni 2008
Kabinet (bij behandeling in commissie en raad)
6. Strategic Study Signalling Metro Network Amsterdam; Booz Allen
Hamilton; 18 november 2007
7. Strategic Study Unmanned Train Operation Metro Network Amsterdam;
Booz & Co; 22 september 2008
8. Financieringsanalyse automatiseringsscenario’s Metro Amsterdam;
DIVV/AMSYS; november 2008
9. Second Opinion UTO report; Lloyds Register; januari 2009
10. Plan van aanpak Risicomanagement met risicobijlagen; januari 2009
11. Sheets presentatie besloten bijeenkomst Commissie Verkeer; 4 februari
2009
Openbaar (bij behandeling in commissie en raad)
12. Advies Reizigersadviesraad [wordt medio maart opgesteld]
Uitgenodigde andere raadscommissies
N.v.t.
Behandeling in de gemeenteraad
Gemeenteraad op woensdag 22 april 2009
Woensdag 22 april 2009
Financiële toelichting
De voorbereidingskosten voor automatisch rijden tot aan het definitieve i.c. go/no go
besluit (voorjaar 2010) zijn gedekt in het voorbereidingskrediet AMSYS dat de Raad
Portefeuille 29
Agendapunt 10
Gemeente Amsterdam
Raadscommissie voor Verkeer, Vervoer en Infrastructuur, Dienstverlening, Volkshuisvesting
en Monumenten
Agendapunt
, woensdag 15 april 2009
VV
4
op 25 juni 2008 heeft verleend.
Extern overleg
•
De Stadsregio
onderschrijft in haar adviesaanvraag de voordelen van
automatisch rijden voor de kwaliteit van het OV. Met een positief
principebesluit van de gemeente, kan de Stadsregio verder met haar aandeel
in de voorbereidingen. De Stadsregio zal daarbij de voorwaarden uit haar
adviesaanvraag als leidraad hanteren, en verwacht dat de dialoog met de
gemeente hierover actief blijft tot aan het moment van het definitieve c.q.
go/no-go besluit. De gemeente zal tijdens de verdere voorbereidingen tot aan
het definitieve besluit intensief met de Stadsregio samenwerken.
•
De Reizigersadviesraad
onderschrijft eveneens het principebesluit, maar
vraagt aandacht voor risicobeheersing (advies wordt medio maart opgesteld)
Advies raadscommissie
<vrije tekst>
Behandelend ambtenaar
dienst ivv, Stephan Beffers, 020 556 5416