Gemeente Amsterdam
Gemeenteraad
Gemeenteblad
Schriftelijke vragen
R
1
Jaar
2008
Afdeling
1
Nummer
727
Publicatiedatum
26 november 2008
Onderwerp
Beantwoording schriftelijke vragen van het raadslid mevr. M.P. Meijer van
11 september 2008 inzake verzakking panden aan de Vijzelgracht na hervatting
werkzaamheden Noord-Zuidlijn.
Amsterdam, 12 november 2008
Aan de gemeenteraad
Inleiding.
Nog maar een dag nadat de werkzaamheden aan de Noord-Zuidlijn aan de
Vijzelgracht weer van start zijn gegaan, zijn deze weer gestaakt vanwege
verzakkingen van panden. Ook nu weer is de oorzaak een lek in een damwand.
Gezien het vorenstaande heeft vragenstelster op 11 september 2008, namens de
fractie van de SP, op grond van artikel 42 van het Reglement van Orde voor de
gemeenteraad, de volgende schriftelijke vragen tot het college van burgemeester en
wethouders gericht:
1. Oorspronkelijk is gemeld dat de werkzaamheden door een monitoringsysteem in
de gaten zouden worden gehouden en dat verzakkingen al vóór ze zouden
plaatsvinden, zouden worden ontdekt, waardoor in een zeer vroeg stadium kon
worden ingegrepen. Bij de verzakkingen in juni van dit jaar, bleek dat het systeem
slechts eens per vier uur werd afgelezen. Nu wordt het systeem eens per twee
uur afgelezen, en in de beantwoording van vragen van de SP, gesteld op 24 juni
2008 en beantwoord op 2 september 2008 (Gemeenteblad afd. 1, nr. 436) liet het
college al weten dat vaker aflezen niet mogelijk is. Toch blijkt ook dit
onvoldoende. Wat zijn nu nog uw mogelijkheden om verzakkingen eerder te
constateren?
2. Wat is nu het oordeel van het college over het monitoringsysteem?
3. In de beantwoording van het college op de vragen van de SP liet het college
weten te onderzoeken of er op meer plaatsen sprake zou kunnen zijn van zwakke
plekken. Alle diepwanden en voegen van station Vijzelgracht worden door een
gespecialiseerd bedrijf onderzocht op waterdichtheid. Met een speciale techniek
kan worden bepaald waar zich eventueel zwakke plekken en lekkages bevinden.
Letterlijk schrijft u: “Om een herhaling van lekkage te voorkomen, wordt pas
dieper gegraven nadat de uitkomsten van dit onderzoek bekend zijn.” Wat waren
Jaar
2008
Afdeling
1
Nummer 727
Datum
26 november 2008
Gemeente Amsterdam
Gemeenteblad
Schriftelijke vragen
, donderdag 11 september 2008
R
2
de uitkomsten van dit onderzoek? Hoe gaat het college uitleggen dat zowel het
monitoringsysteem als het onderzoek naar zwakke plekken blijkbaar onvoldoende
zijn geweest om een nieuwe verzakking aan de Vijzelgracht aan het licht te
brengen?
4. In juni 2008, maar ook nu, zijn bewoners van panden aan de Vijzelgracht uit hun
huizen gehaald. Zij waren geschrokken en boos. Gezien de antwoorden van het
college op vragen die over de eerste verzakking zijn gesteld, zouden zij moeten
kunnen aannemen dat de gemeente behoorlijk zeker van zijn zaak was vóór de
werkzaamheden hervat werden. Hoe gaat het college hen uitleggen dat het deze
verzakking niet heeft zien aankomen of heeft kunnen voorkomen?
5. Bij wie ligt in dit geval de verantwoordelijkheid voor meerkosten en/of
vertragingen?
Beantwoording van het college van burgemeester en wethouders.
Antwoord vragen 1 en 2:
De omgeving van de bouwput wordt zowel met het monitoringsysteem als met
peilbuizen in de gaten gehouden en gecontroleerd. Naar aanleiding van de lekkage
op 19 juni 2008 is het aflezen van het monitoringsysteem geïntensiveerd van om de
vier naar elke twee uur. Dat is de maximale frequentie. De peilbuizen worden elk uur
afgelezen. De systemen worden dag en nacht afgelezen.
Het monitoringsysteem is geschikt om bij langzame veranderingen in de bodem een
alarm af te geven en om achteraf te kunnen constateren wat er gebeurd is bij
zettingen. Vooraf waarschuwen kan alleen bij langzame zettingen, waarbij tijdens het
zettingsproces kan worden ingegrepen. Voor het waarschuwen bij verzakkingen die
met deze snelheid optreden, is het monitoringssysteem niet geschikt. Ook het
systeem van peilbuizen kan niet snel waarschuwen voor dit soort verzakkingen.
In een dergelijke situatie is een verzakking visueel eerder waarneembaar. Dit was ook
het geval op 10 september 2008: de lekkage trad op om 18.50 uur in de bouwkuip en
tussen 19.30 en 19.45 uur werd de verzakking van de panden visueel waar genomen
door de toezichthouder van het projectbureau. Vervolgens doet de aannemer
handmatige metingen om de zakking te volgen. Overigens worden alle diepe
bouwputten momenteel continu geïnspecteerd.
Antwoord vragen 3 en 4:
Er is naar aanleiding van de verzakkingen op 19 juni een rapport opgesteld door het
projectbureau. Dit is beoordeeld door DMB/Deltares. Alle aanbevelingen uit het
beoordelingsrapport van Deltares zijn opgevolgd, de belangrijkste zijn:
•
verbetering van het monitoringsysteem, met name door de frequentie op te
voeren;
•
ophoging van de eerder verzakte panden voor de stabiliteit (Vijzelgracht 24-26);
•
controle van de hele wand van de bouwput inclusief voegen met het
Texplormetingsysteem.
Texplor is een meetsysteem waarmee door middel van elektrische geleiding wordt
gemeten of er een lek in de diepwanden zit. De hele bouwkuip van station
Vijzelgracht is naar aanleiding van het vorige incident met deze techniek
Jaar
2008
Afdeling
1
Nummer 727
Datum
26 november 2008
Gemeente Amsterdam
Gemeenteblad
Schriftelijke vragen
, donderdag 11 september 2008
R
3
doorgemeten. De resultaten van deze metingen zijn beoordeeld door deskundigen
van texplor, het adviesbureau Noord/Zuidlijn en Deltares. De conclusie was dat er
zich geen ernstige lekkages in de diepwanden bevonden, wel is er een aantal
verdachte plekken benoemd. De verwachting was dat dit zwetende of
waterdoorlatende plekken zouden zijn die van binnenuit gerepareerd konden worden.
Deze metingen worden nu ook bij station Rokin uitgevoerd.
Na deze metingen met Texplor heeft de aannemer zijn werkplan aangepast. Dit
werkplan is vervolgens op 4 september goedgekeurd door DMB, met positief advies
van Deltares. Dit vormde de basis voor de herstart van de werkzaamheden aan de
Vijzelgracht. Belangrijke aanpassingen van het werkplan zijn het repareren van de
verdachte plekken uit de Texplormeting en de manier van ontgraven: wanneer een
verdachte plek bereikbaar is, wordt de plek blootgelegd en gerepareerd. Vervolgens
wordt eerst een strook langs de voeg ontgraven, indien blijkt dat de voeg aan de
kwaliteitseisen voldoet wordt er pas over de hele breedte van het station ontgraven.
In de komende weken wordt de oorzaak van de lekkage onderzocht door DMB met
Deltares en wordt een nieuw plan van aanpak opgesteld. DMB beoordeelt dit plan, en
zal niet alleen Deltares, maar ook andere deskundigen om hun oordeel vragen. Het
College kan niet de garantie geven dat er geen risico’s verbonden zijn aan de
werkzaamheden, maar zal er alles aan doen om deze risico’s verder te verkleinen.
Antwoord vraag 5:
De schade die is ontstaan en ontstaat naar aanleiding van deze incidenten bestaat uit
verschillende componenten van verschillende partijen. Het projectbureau is verzekerd
voor schade aan de omgeving, hiervoor geldt een maximum van € 50 mln per
gebeurtenis en een eigen risico van € 250.000. De vraag of alle kosten van derden
voor herstel van de panden ook daadwerkelijk worden vergoed door de verzekering
aan de gemeente, zal in overleg met de verzekering worden bepaald. Het resultaat
hangt onder andere af van de wijze waarop het herstel plaatsvindt en het akkoord van
de verzekering daarop.
De herstelkosten van lekkages aan de diepwanden zijn uitgesloten bij de CAR-
verzekering (voor schade aan het werk). De aannemer wordt hier voor zover mogelijk
voor aansprakelijk gesteld op basis van contractuele afspraken.
Burgemeester en wethouders van Amsterdam
H. de Jong, secretaris
M.J. Cohen, burgemeester