Raadsvergadering avond 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Gemeenteblad

Raadsnotulen

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum

1 juli 2009

Publicatiedatum

Avondzitting op woensdag 1 juli 2009

Voorzitter

: mr. M.J. Cohen,

burgemeester

, alsmede het raadslid de heer Bakker,

plaatsvervangend voorzitter

Raadsgriffier:

mevr. mr. M. Pe.

Verslaglegging:

Notuleerservice Nederland.

VOORZITTER

heropent om 19.35 uur de ’s middags geschorste vergadering.

Voordracht van het college van burgemeester en wethouders van 2 juni 2009 tot

kennisneming van het rapport van de commissie-Veerman Bouwen aan verbinding

(Gemeenteblad afd. 1, nr. 385).

Voordracht van het college van burgemeester en wethouders van 9 juni 2009

inzake akkoord gaan met herstart van het ontgraven van de stations Vijzelgracht en Rokin

van de Noord/Zuidlijn (Gemeenteblad afd. 1, nr. 386).

27A

Voordracht van het college van burgemeester en wethouders van 16 juni 2009

inzake kennisneming van het rapport van de SP Noord/Zuidlijn bovengronds? en de

(bestuurlijke) reacties hierop (Gemeenteblad afd. 1, nr. 403).

Bij dit agendapunt worden de ingekomen stukken nrs. 34, 42 en 62 betrokken.

VOORZITTER

geeft het woord aan mevrouw Bergervoet.

Mevrouw

BERGERVOET:

Ik ben een beetje onthand omdat u drie agendapunten

samenvoegt. Dat is ook heel logisch, maar ik heb mijn teksten niet helemaal paraat. Ik ga

even zien hoever ik kom. Het zou voor mezelf heel prettig zijn als ik mijn tekst over

herstart van de ontgravingen bij de hand heb, want daar heb ik hard aan gewerkt.

(De

VOORZITTER:

We leven met u mee.)

Dat is een warm gevoel, voorzitter.

(De

VOORZITTER:

Dat stelt mij meteen in de gelegenheid om u te

melden dat in verband met diezelfde warmte de lampjes uit zijn gedaan.)

Vandaag nemen we in de gemeenteraad van Amsterdam een heel belangrijk

besluit over de Noord/Zuidlijn. Dat besluit is niet alleen belangrijk voor Amsterdam en de

Amsterdammers, maar ook voor de regio, voor de Randstad en misschien wel voor het

hele land. Het project is de laatste jaren vooral in het nieuws gekomen door de

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

geschiedenis van tegenslagen, overschrijdingen en vertragingen. Er ging de afgelopen

jaren helaas ook nogal het een en ander mis, met als dieptepunt de verzakkingen van de

wevershuizen op de Vijzelgracht en het aftreden van wethouder Herrema naar aanleiding

van nieuwe overschrijdingen en nieuwe risico’s die in februari 2009 bekend werden.

Daarom heeft de raad besloten om een enquêtecommissie in te stellen en heeft het

college besloten om de commissie-Veerman in te stellen. Het is goed dat we een

raadsenquête houden en uitzoeken hoe het zover heeft kunnen komen. De commissie is

achter de schermen ontzettend hard aan het werk, zeven dagen per week. We hebben

nog geen rapport, maar zorgvuldigheid is belangrijk. Daarom wachten we de uitkomsten

rustig af.

De commissie-Veerman heeft ook heel hard gewerkt. In een korte tijd is een

gedegen rapport afgeleverd met wat mijn partij betreft een goed onderbouwd en gedegen

advies. De Partij van de Arbeid is ook blij met het advies van de commissie-Veerman om

door te gaan met de aanleg van de volledige Noord/Zuidlijn. Wij zijn het daarmee eens.

Stoppen is geen reële optie. Stoppen is in de volksmond weggegooid geld. De

commissie-Veerman geeft wel een aantal adviezen en doet een aantal aanbevelingen. Ze

zegt niet: ga maar door, maar ze heeft er een heleboel mitsen en maren bij geformuleerd.

Het college neemt ze over en de Partij van de Arbeid ook. Wij onderstrepen nog eens het

belang van de Noord/Zuidlijn voor de stad, de regio en de Randstad. De Noord/Zuidlijn is

belangrijk voor de bereikbaarheid, voor de leefbaarheid en de economische ontwikkeling.

De Partij van de Arbeid vindt daarom dat deze metroverbinding er ook echt moet komen.

De commissie-Veerman heeft de technische risico’s opnieuw geschat en heeft

een aantal adviezen geformuleerd. De kademuur op het Damrak moet voor alle zekerheid

verankerd worden. Er moet een extra risicoverzekering opzijgezet worden. Ze geeft een

creatief advies en stelt voor om te proberen van twee kanten naar station Vijzelgracht te

boren. Dan hebben we maximaal de tijd om dat moeilijke station zorgvuldig te ontgraven

en te voltooien. Veerman heeft adviezen gegeven op het gebied van de organisatie en

vooral op het gebied van de bejegening van burgers. Hij adviseert bovendien om een

groot extra bedrag te reserveren voor risico’s die zich eventueel voor kunnen doen, een

bedrag van 0,5 miljard euro. Wij zijn ons er terdege van bewust dat dit opnieuw betekent:

weer meer geld. Het is een enorm bedrag in een moeilijke economische tijd.

Dit is een belangrijk besluit en het is in de pers niet onopgemerkt gebleven. Wij

zien ook dat zich een discussie heeft ontsponnen. Heeft de heer Veerman het wel goed

gedaan? Heeft hij niet naar een van tevoren bedachte uitkomst toegewerkt? Is het wel

een goed rapport? Kortom: het rapport wordt in de pers betwist. Sommige mensen vragen

om een second opinion. De Partij van de Arbeid vindt dat niet nodig. De commissie-

Veerman heeft een aantal gerenommeerde en gerespecteerde deskundigen met een

grote staat van dienst ingehuurd om onderzoek te doen. Deze deskundigen hebben op

hun beurt weer deskundigen ingehuurd. Er zijn gerenommeerde onderzoeksbureaus

ingehuurd om onderzoek te doen en een aantal zaken nog eens opnieuw door te rekenen.

Het is beslist niet zo dat alternatieven niet onderzocht zouden zijn. De commissie-

Veerman heeft wel degelijk naar een aantal alternatieven gekeken zoals alleen aanleg

van de Noordlijn of aanleg van de Noord/Zuidlijn zonder station Vijzelgracht. In het

verleden, maar ik moet u eerlijk zeggen dat dit voor mijn tijd was, voordat het go/no go-

besluit over de Noord/Zuidlijn is genomen, zijn wel degelijk allerlei alternatieven bekeken

en bestudeerd. Een bovengrondse metro, vertramming van het hele traject in plaats van

een metro. Daaruit is naar voren gekomen dat dit niet hetzelfde effect, niet dezelfde

vervoerswaarde zal hebben. Niet dezelfde waarde voor de stad en de regio.

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

(De heer

BAKKER:

U kunt toch niet beweren dat Veerman de

alternatieven heeft onderzocht? U zegt zelf dat er een aantal alternatieven

mogelijk waren die vroeger wel zijn bekeken, maar die in de huidige

situatie misschien een heel ander beeld zouden opleveren. Dat was in

ieder geval mijn intentie met de motie die ik destijds heb ingediend. De

heer Veerman heeft dat gewoon nagelaten. Wat u er ook van vindt, ik kan

niet anders constateren dan dat dat een feit is.)

Dat vind ik niet. Wat heeft hij gedaan? Hij heeft de mogelijkheid bekeken om er

helemaal mee te stoppen en de putten dicht te gooien. Dat is een soort nuloptie. De

Noordlijn. De Noord/Zuidlijn zonder station Vijzelgracht. Dat lijken mij in dit stadium van de

aanleg van de lijn reële opties. Ik wilde daarbij nog eens aangeven dat, voordat het go/no

go-besluit is genomen, mijnheer Bakker, wel degelijk ook andere alternatieven zijn

bekeken. Toen is besloten dat deze niet dezelfde waarde op zouden leveren. We kunnen

daarover van mening verschillen, maar zo kijkt de Partij van de Arbeid ertegen aan.

Er zijn ook mensen die vragen of we niet nog een second opinion moeten vragen.

Veerman zegt dat er nog 500 miljoen euro nodig is, maar er zijn andere deskundigen die

denken dat het project misschien veel duurder wordt en die andere meningen hebben. Wij

zijn van mening dat Veerman een keur van onafhankelijke deskundigen heeft

ingeschakeld en we hebben geen behoefte aan een second opinion. Het onderzoek van

de commissie-Veerman was feitelijk al een second opinion op de bevindingen van het

projectbureau Noord/Zuidlijn. De commissie heeft de technische risico’s nog eens

opnieuw bekeken en geschat en er een nieuw prijskaartje aan gehangen. Wij vinden dat

dit grondig en terdege is gedaan. De commissie-Veerman zegt ook dat de gemeente

Amsterdam ervoor moet zorgen dat er extra geld in kas is als de risico’s die zij heeft

onderzocht, zich mochten voordoen. Wij worden dan natuurlijk met een probleem

geconfronteerd. Waar moet dat geld vandaan komen? Moeten we dat zelf reserveren? De

Partij van de Arbeid wil de wethouder in eerste instantie aanmoedigen om hiervoor naar

de hogere overheden te tijgen. Wij willen graag dat u naar Den Haag, naar Haarlem en

naar de stadsregio gaat. Om u aan te moedigen, hebben wij een motie opgesteld die door

alle andere partijen in de raad, met uitzondering van de SP, is ondertekend. Ik had liever

een cheque voor u uitgeschreven, maar dat kan niet. Het wordt deze motie en wij hopen

dat u met deze motie in uw achterzak niet iets meer indruk kunt maken in Den Haag, in

Haarlem en bij de stadsregio. Wij verzoeken het college wel om ook na te denken over

een terugvalscenario. We zullen dat bedrag van 0,5 miljard euro misschien niet helemaal

van andere overheden krijgen, maar hopelijk wel een deel ervan. We zullen ook zelf

moeten bekijken waar het geld vandaan moet komen.

De commissie-Veerman heeft ook aanbevelingen gedaan voor de organisatie van

het project.

(De heer

BAKKER:

Ik heb nog een vraag over de financiën. U wilt dus

doorgaan, maar u weet nog niet hoe we het moeten betalen. We gaan de

boer op om geld binnen te halen. Klopt dat? Zie ik dat goed?)

U moet het zo zien: ik vraag het college en de wethouder namens de Partij van de

Arbeid om een beroep te doen op hogere overheden, met het advies van de commissie-

Veerman in de hand. De commissie zegt heel stellig dat de Noord/Zuidlijn het belang van

Amsterdam en de regio vele malen overstijgt. Het zou daarom niet onredelijk zijn als het

Rijk, de provincie en de stadsregio er ook geld bij zouden leggen. Als dat niet lukt,

mijnheer Bakker, dan zal het ergens anders vandaan moeten komen. Ik wil nog wel even

naar onze financieel specialist kijken of hij weet hoe dat moet gebeuren, maar ik hoop van

de wethouder een antwoord te krijgen. Mocht het niet lukken en komt hij met lege handen

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

of met een halflege portefeuille weer naar ons terug, dan wil ik graag weten of hij een idee

heeft hoe we verder moeten.

Ik was gebleven bij de opmerking dat de commissie-Veerman ook aanbevelingen

heeft gedaan op het gebied van de organisatie van het project. Het meest in het oog

springende advies is de instelling van een projectcommissariaat. Ik zal er hier verder niet

over uitweiden, we hebben er in de commissie een paar keer over gesproken. De Partij

van de Arbeid gaat ermee akkoord en verzoekt het college en de wethouder om na de

zomer met een voorstel voor de samenstelling en het mandaat van het commissariaat te

komen. Wij zullen de vinger aan de pols houden. Wij gaan ervan uit dat het een

verbetering is en zullen zien hoe het uitpakt.

Een heel belangrijke conclusie van de commissie-Veerman is ook dat de techniek

niet zozeer een probleem vormt. Het probleem zit meer aan de kant van de organisatie,

aan de menselijke kant. Dat is ook voor de Partij van de Arbeid een punt van zorg. De

organisatorische kant van het project Noord/Zuidlijn. Veerman noemt daarbij nog eens

heel nadrukkelijk de bejegening van de bewoners en de ondernemers. Hij legt nogmaals

de vinger op de zere plek. De ombudsman heeft dit in het verleden al twee keer gedaan

naar aanleiding van de incidenten op de Vijzelgracht. De gemeente krijgt nog een keer

een flinke schrobbering. Het gaat gewoon niet goed. Wij maken ons daar flinke zorgen

over. De commissie-Veerman zegt dat de overlast en de hinder die de bevolking van

Amsterdam, en vooral de omwonenden van de bouwlocatie, ondervinden niet langer

behoort tot de gebruikelijke maatschappelijke risico’s. In redelijkheid kunnen we niet

verlangen dat deze overlast door de burger of de kleine zelfstandige ondernemer wordt

geaccepteerd.

bewoners

van

Vijzelgracht

hebben

inmiddels

een

bewonersorganisatie opgericht die de Gijzelgracht heet. De Gijzelgracht heeft een

enquête gehouden onder de bewoners in het gebied dat gemonitord wordt, het

Spiegelkwartier. De uitkomsten ervan zijn verontrustend. Meer dan de helft van bewoners

wil er weg als de Noord/Zuidlijn zo lang gaat duren. De ondernemers willen eigenlijk ook

wel weg. De mensen zijn ook in meerderheid ontevreden over de afhandeling van hun

schadeclaims. Ik wil daarom nogmaals de wethouder vragen om met een uitgewerkt plan

te komen voor de omgang met de bewoners en ondernemers langs het traject. Ik heb dit

in de commissie ook al een paar keer gevraagd. Veerman heeft ruimhartigheid bepleit,

maar wij willen graag weten hoe u die ruimhartigheid handen en voeten gaat geven. We

willen na de zomer graag een voorstel daarvoor zien.

Ik zal hier nog een aantal dingen herhalen die ik ook in de commissie heb

gevraagd en die ook al zijn toegezegd, maar die ik toch heel belangrijk vind. In elk geval

de suggesties van de Partij van de Arbeid om het leven van de bewoners en ondernemers

zo aangenaam mogelijk te maken tijdens de aanleg van de Noord/Zuidlijn. Leuker kunnen

we het niet maken, net als bij de Belastingdienst, maar misschien wel iets makkelijker. Wij

bepleiten een herziening en uitbreiding van de schaderegeling die overeengekomen is.

De tijdshorizon is inmiddels enorm verschoven. Destijds is tegen mensen gezegd dat de

lijn in 2010/2011 klaar zou zijn. We spreken nu over 2017. Dat is een heel andere

tijdshorizon en dat heeft heel andere en veel ingrijpender consequenties voor iemands

woongenot en woonomgeving en voor de bedrijfsvoering van degenen die een bedrijf

hebben. Met uitbreiding bedoel ik dat nieuwe ondernemers, ondernemers die zich langs

het tracé hebben gevestigd toen bekend was dat de lijn zou worden aangelegd,

aanvankelijk niet voor de schaderegeling in aanmerking kwamen. Zij kregen te horen: u

wist wat hier ging gebeuren en in 2008/2009 is het maaiveld op de Vijzelgracht hersteld.

Dat is helaas niet het geval gebleken dus wij vinden dat ook die ondernemers voor de

schaderegeling in aanmerking moeten kunnen komen. Vorige week hebben de

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

raadsleden nog een raadsadres van de Kamer van Koophandel gekregen met het

verzoek om een bijdrage in de huurlasten van ondernemers te geven. Het ging met name

om ondernemers aan het Rokin, maar het probleem zal zich ook voordoen bij

ondernemers op de Vijzelgracht. De Partij van de Arbeid verzoekt het college om dat

verzoek over te nemen en met een nadere uitwerking te komen. Kijkt u eens of het kan.

Wij willen graag dat u dit doet, want het gaat voor deze mensen allemaal zo verschrikkelijk

lang duren dat ons dit echt aan de orde lijkt.

Als het vriezen op het Rokin en de Vijzelgracht klaar is, dan willen wij graag dat

teruggekeerd wordt naar normale werktijden. Normale werktijden zijn van 07.00 tot

19.00 uur en niet in het weekend. Ik zal u eerlijk zeggen dat ik de eerste ben die in de

buurt staat te drammen als er iemand een boormachine hanteert of een feestje geeft, dus

ik vind het heel coulant als mensen goedvinden dat er van 07.00 tot 19.00 uur wordt

gewerkt. Het vriezen moet 24 uur per dag doorgaan en geeft heel veel overlast en het lijkt

ons alleszins redelijk om daarna terug te gaan naar een normaal regime. Wij willen ook

graag dat suggesties van bewoners en omwonenden over de inrichting van de werkplek,

over het uitvoeren van de werkzaamheden, over het plaatsen van de vriesinstallatie

worden meegenomen, ook als dat een paar centen meer kost. Als zij ideeën hebben over

hoe het beter kan, hoe het minder lastig en vervelend kan, dan willen wij graag dat die

worden overgenomen.

(De heer

FLOS:

U wilt dat er van 07.00 tot 19.00 uur en niet in het

weekend wordt gewerkt. Geldt dat ook als de werkzaamheden alleen in

de bouwput plaatsvinden? Straks gaat het dak erop en is men beneden

bezig. Vindt u dat ook dan de werkzaamheden alleen maar vijf dagen in

de week van 07.00 tot 19.00 uur mogen plaatsvinden?)

Dat ligt er een beetje aan of de werkzaamheden overlast met zich meebrengen.

Als er bovengronds materialen moeten worden aangevoerd en naar beneden moeten

worden getransporteerd en dat er ’s avonds vrachtwagens rijden, dan kan ik me

voorstellen dat dit heel veel overlast met zich meebrengt en dat we dat niet moeten doen.

Ik kan me echter heel goed voorstellen dat zoiets in overleg met de bewoners kan worden

afgestemd. Zij kunnen heel goed aangeven wat zij acceptabel vinden en wat niet. Ik zou

daarvoor dus een stukje maatwerk willen bepleiten.

Op de Vijzelgracht is op dit moment sprake van onveiligheid en verloedering. De

huizen staan leeg en zijn dichtgetimmerd. Er wordt ingebroken en er worden spullen

weggehaald. Er is afgesproken dat er toezicht zou zijn en dat er gepatrouilleerd zou

worden. Dat gebeurt onvoldoende en wij willen graag dat dit alsnog gebeurt. Dan nog een

heel klein dingetje, maar dat vind ik zo belangrijk. Ik was laatst op de Vijzelgracht. Ik zocht

een adres en kon het niet vinden. Ik sprak een oudere mevrouw aan die meteen

losbarstte. Ze zei: “Er was hier eerst een tramhalte op de kruising van de Prinsengracht

en de Vijzelgracht. Het was een beschutte halte. Er wonen hier veel oude mensen. De

halte is weg en nu moeten ze een stuk terug lopen in de richting van de Munt. Dat is een

onbeschutte halte. Kan hier geen halte terug komen?” Ik heb inmiddels begrepen dat die

halte er komt, maar dit zijn heel kleine dingen in een heel groot project dat heel erg veel

geld kost en heel erg lang gaat duren. We kunnen zoiets toch gewoon doen? Wij willen in

elk geval dat dit ook gebeurt. Wat de bewoners betreft, vraag ik dus de wethouder en het

college om na de zomer met een mooi uitgewerkt plan te komen om deze mensen

tegemoet te komen. Verder wil ik heel graag weten wanneer bekend is of wij de Noordlijn

eerder in gebruik kunnen nemen. De bewoners van Amsterdam-Noord willen erg graag

dat de Noord/Zuidlijn wordt aangelegd. Het zou voor Amsterdam-Noord een uitstekende

ontsluiting zijn en een flinke boost voor de ontwikkelingen die er op dit moment

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

plaatsvinden. Het is een geweldig stadsdeel. Ik wil dus graag weten wanneer we daar

meer zekerheid over hebben en of het kan.

Concluderend en met inachtneming van het voorafgaande kan de Partij van de

Arbeid zich dus vinden in deze raadsvoordracht. Veerman heeft een goed en gedegen

advies gegeven om verder te gaan. Wij hopen dat we vandaag een mijlpaal hebben

bereikt in dit project, dat dit een soort ommekeer wordt en dat we verder kunnen gaan. Wij

zijn ons er terdege van bewust dat er nog dingen mis zullen gaan. Er zullen nog wel

dingen gebeuren. Er zullen zettingen optreden bij panden, er zullen misschien nog kleine

verzakkingen plaatsvinden en hopelijk geen grote calamiteiten. Wij denken met het advies

van Veerman en met zijn aanbevelingen in de hand dat we voldoende geld hebben

gereserveerd en voldoende maatregelen achter de hand hebben om snel en goed op te

kunnen treden als deze zaken zich voordoen. Wij vergeten wel eens dat er ook heel veel

goed is gegaan met de Noord/Zuidlijn. In Noord is de lijn al bijna helemaal klaar, alleen de

rails moeten nog worden gelegd en dan kan de metro rijden. In Zuid gaat het ook

hartstikke goed. Bij open dagen stromen de mensen toe en is iedereen heel erg onder de

indruk van datgene wat wij in Nederland allemaal kunnen op het gebied van weg- en

waterbouw en de aanleg van infrastructuur. Als we de aanbevelingen van Veerman in

acht nemen, dan is de Partij van de Arbeid voor aanleg van de volledige Noord/Zuidlijn.

Dan de beide andere raadsvoordrachten. Een ervan gaat over de herstart van de

ontgravingen van station Rokin en station Vijzelgracht. De Partij van de Arbeid stemt in

met de raadsvoordracht die nu voorligt. Er is een knip gemaakt in de herstart van de

ontgraving van station Rokin. Wij vinden dat heel goed omdat nog niet duidelijk is of daar

de vrieswerkzaamheden aan de binnenzijde of aan de buitenzijde van het station zullen

plaatsvinden. Wij willen dat graag weten omdat het consequenties heeft voor de

omwonenden en ondernemers. Vriezen aan de buitenzijde geeft veel meer overlast. In

overlag zal moeten worden bepaald waar de vriesinstallatie komt te staan. Het is hier nu

zo warm dat ik zou zeggen: zet hem hier neer, maar dat biedt geen soelaas. Wij vinden

het belangrijk dat dit zorgvuldig wordt bekeken. In de raadsvoordracht staat dat we er in

september 2009 opnieuw over praten. Dat vinden we prima. Het is mooi dat ook bij de

Vijzelgracht verder wordt gewerkt, maar wij hebben daarbij nog wel een vraag. Is de

verzekering van het project nu goed geregeld? De verzekering van de diepwand, de

verzekering van de herstart van de ontgraving, de verzekering van alle werkzaamheden.

Hoe staat het daarmee? We hopen natuurlijk dat er niets misgaat, maar kan het zijn dat er

iets misgaat en dat dit dan toch weer op het bordje van de gemeente terechtkomt?

Hebben we dat goed afgehecht? Wat is het gevoel van de aannemers hierbij? We willen

dat erg graag weten, want als er iets misgaat, ligt dat dan weer op ons bordje of hebben

we dat goed geregeld? Op die vraag wil ik graag antwoord.

Tot slot het derde stuk dat we hierbij betrekken, de premetro van de SP. Ik heb in

de commissie al gezegd dat wij grote waardering uitspreken voor het feit dat de SP niet

alleen roept dat ze de Noord/Zuidlijn niet wil, maar dat ze met een alternatief plan is

gekomen. We hebben het ook bestudeerd, maar al met al zijn wij toch van mening dat het

geen alternatief is voor een echte metro, een echte, volledige Noord/Zuidlijn. Je houdt de

nadelen van een bovengronds systeem, een bovengrondse tram of sneltram. Dat

betekent hinder van ander verkeer op kruisingen, auto’s, voetgangers. Er kan van alles

misgaan en dan staat alles stil. De verkeersonveiligheid zien we ook bij de sneltram in

Amstelveen. Er gebeuren veel nare ongelukken met dat soort bovengrondse

vervoerssystemen. Er zijn daar ook hekken neergezet. De vervoerswaarde is niet

hetzelfde als die van een volledige Noord/Zuidlijn. Bovendien kost het veel geld, vooral de

ingewikkelde technische ingreep die uitgevoerd moet worden op het punt waar de

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

premetro toch ondergronds gaat. Al met al dus grote waardering voor het initiatief van de

SP, maar wij beschouwen het niet als een echt alternatief voor de volledige

Noord/Zuidlijn.

VOORZITTER

geeft het woord aan de heer Bakker.

De heer

BAKKER:

Ik had hier eigenlijk willen beginnen met een persoonlijke

ontboezeming, maar ik denk dat u daar niet op zit te wachten, dus dat laat ik maar even

gaan.

(De

VOORZITTER:

Dit is uitlokking, mijnheer Bakker.)

Waar ik niet op in zal gaan. Ik begin met mijn betoog dat helaas een groot aantal

herhalingen zal bevatten. In de commissievergaderingen zijn ze namelijk niet

opgehelderd. Na de verzakkingen aan de Vijzelgracht en het aftreden van Tjeerd Herrema

werd er terecht een moment van herbezinning ingelast. Die indruk werd in ieder geval

gewekt en dat was ook de bedoeling. Moeten we verder? Kunnen we verder? En hoe

dan? Op die vragen moest Veerman een antwoord geven. Een basis voor een

verantwoord besluit. Het rapport stelt ons teleur. Waarom niet meer tijd genomen voor een

grondiger onderzoek en een steviger plan? De kost gaat voor de baat uit. Veerman zelf

relativeert ook zijn bevindingen. Hij vindt het geen definitieve en in de volle breedte

wetenschappelijk onderbouwde visie. Dat heeft hij goed gezien, want het rapport – of

misschien beter: de rapportage – roept vooral vragen op. Een voorbeeldje: Veerman

schat de baten tussen 1 en 2 miljard euro. Een verschil van 100%. Wat moet ik hiermee

als raadslid? Ik had graag juist wel een definitieve of definitiever en onderbouwder visie

gezien. Dan had het maar iets meer tijd gekost, maar dan hadden wij misschien iets meer

zekerheid gekregen en waren vraagtekens weggenomen.

Een van die vraagtekens is de kosten- en batenanalyse. Er wordt althans de

suggestie gewekt dat er een kosten- en batenanalyse is gemaakt, maar er wordt een

overzicht van kosten en baten gegeven. Dat is iets anders. Uit dat overzicht blijkt dat de

baten schokkend laag zijn voor een dergelijk enorm project. De totale maatschappelijke

baten van het project zijn kleiner dan de maatschappelijke kosten. Aldus de site van

Verkeer en Waterstaat. Het merkwaardigste is nog dat het rapport er totaal niet op ingaat.

Wat vindt men ervan? Je kunt er van alles van vinden. Je kunt zeggen: het is niet zo

belangrijk, of het is wel belangrijk, maar toch. Ik vind het merkwaardig, maar misschien

vindt de wethouder er wel iets van. In ieder geval wil de SP weten waar we precies ‘ja’ of

‘nee’ tegen zeggen en wij dienen daarvoor een motie in. Kijkt u ook even op de

achterzijde voor een toelichting.

Overigens kost de ombouw van de Amstelveenlijn ook nog eens 0,5 miljard euro

extra. Dat bedrag hoort toch ook bij het gehele project, want de baten zijn vooral

interessant als je de lijn doortrekt naar Amstelveen. Als we de reizigers tellen, dan moeten

we ook de centen tellen. Op de tweede plaats: waarom is de motie-Bakker niet

uitgevoerd? Volgens mevrouw Bergervoet is dat wel het geval, maar volgens mij niet. Ik

vind dat we de drie scenario’s van Veerman niet kunnen opvatten als een onderzoek naar

de alternatieven. Ik vraag me bovendien af of de heer Veerman die motie wel heeft

gezien. Wij willen wel een serieus onderzoek naar de alternatieven. U weet dat de SP zelf

een alternatief heeft gepresenteerd waarvan men vooral de nadelen ziet en niet de

voordelen. Denk aan het ontbreken van boorrisico’s en het niet-ombouwen van de

Amstelveenlijn. Het model moet verder uitgewerkt worden, maar dat kan natuurlijk. Er is

ook niet gekeken naar een heel andere variant: minder diep boren. Daarover is ooit bij het

begin van de plannen voor de lijn nog een heftige discussie gevoerd. Ik had het daarom

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

eigenlijk niet vreemd gevonden als de heer Veerman had onderzocht of dat misschien

een mogelijkheid was. De motie die ik toen heb ingediend, dien ik opnieuw in.

Een heerlijk onderwerp waar je eindeloos op terug kunt komen is de

vervoersprognose. Mijn conclusie is dat het zinloos is om hierover een discussie te

voeren. Vervoersprognose en de Noord/Zuidlijn lijkt een beetje op Piggelmee en het

tovervisje. Het door de wethouder geprezen Kennisinstituut Mobiliteit (KIM) schrijft: “De

actuele vervoerbaten kunnen belangrijk lager zijn dan in het verleden begroot.” De huidige

prognose van de Dienst Infrastructuur, Verkeer en Vervoer luidt: een recordprognose van

260.000 reizigers. De heer Veerman zwijgt. Ik kan er niet veel mee, wethouder. Ik haak

hier af en wat mij betreft hoeft de wethouder er ook niet meer op te reageren.

Een andere grote vraag is: wie gaat dat betalen? Als u gezegd had: ‘Zoete Lieve

Gerritje’, wat ik even gehoopt had, dan had ik de flauwe grap kunnen maken dat de heer

Zalm voor de ABN AMRO-bank ons belastinggeld naar binnen zit te hengelen. Hij zal het

dus niet doen. De heer Veerman zegt: we plussen er 0,5 miljard euro bij en dan moet het

lukken en het Rijk wil misschien meebetalen. Dat zou kunnen. We kunnen het natuurlijk

niet uitsluiten, dus vol goede moed reist de heer Gerson met de collecteschaal op schoot

– nu wel in de dienstauto en niet in de taxi – naar Den Haag. Op het boodschappenbriefje

dat hij nog even snel in zijn achterzak frommelt, staan ook nog de zeesluis, het dok op de

Zuidas, het ombouwen van de Amstelveenlijn en – wat zei je ook alweer Maarten? O ja,

een tunnel naar Almere. Ik duid maar even aan hoe men waarschijnlijk in Den Haag naar

dit vraagstuk zal kijken. Ik wens de wethouder er overigens veel succes mee. De vraag is

wel: heeft de wethouder misschien enig idee wanneer hij er duidelijkheid over denkt te

krijgen? Het kan natuurlijk best lang duren en ik neem aan dat men voort zal willen. Het is

voor ons nog volstrekt onduidelijk wanneer we daar helderheid over krijgen, maar

misschien weet de wethouder meer dan wij. De rekening ligt in ieder geval bij de

Amsterdammer en het college vraagt de raad om een ongedekte cheque van 0,5 miljard

euro. Mijn vraag is dan: wat gaan we straks allemaal niet doen? Wij dienen een motie in

om pas een besluit te nemen als de financiering duidelijk is.

Mevrouw Bergervoet heeft terecht veel aandacht besteed aan de bewoners en

ondernemers. Wij zijn tevreden met de toezeggingen van de wethouder in de commissie.

Ze lijken in ieder geval in daden te worden omgezet. De tragiek is natuurlijk dat het al

zeven jaar heeft geduurd en er veel leed is geschied. Een andere grote zorg die we

hebben en waar ook de heer Veerman al op heeft gehamerd, is de cultuurverandering.

Een cultuur die al zeven jaar bestaat, verander je niet zomaar. Dat geldt voor het hele

project en is een huizenhoge zorg.

Bijna tot slot: de techniek. De heer Herrema predikte ‘van optimisme naar

realisme’. Ik krijg de indruk dat we via de stepsteen van de heer Veerman weer bij

optimisme zijn beland. Alle boorrisico’s zijn zo ongeveer minimaal. Ik zal de verschillende

gradaties van minimaal die de heer Veerman aanduidt niet herhalen. Als ik het goed

begrijp, dan zijn door middel van een soort permafrost en betonzandstorten de risico’s

klein, maar het zijn er wel tamelijk veel. Daarover hebben we nog steeds twijfels, ook

omdat de heer Veerman zegt dat het onderzoek niet definitief is, maar na rijp beraad en

intensief overleg of andersom. Wij blijven onze twijfels daarover houden, maar misschien

horen ze er wel bij. Ik wil van de heer Gerson graag de bevestiging dat de door de heer

Veerman gehanteerde risico-opslag verantwoord is en ons later niet voor verrassingen zal

plaatsen.

De teleurstelling overheerst dus. Wat een moment van herbezinning had moeten

zijn, blijkt vooral een handige politieke zet. Dat is onze conclusie tot dusver.

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

Ik moet natuurlijk ook de andere twee voorstellen bespreken. Ik heb een vraag

over het ontgraven. De Vijzelgracht is tien maanden geleden verzakt. Ik begrijp niet

helemaal, ook niet uit de aangepaste nazending van de flap, wat er precies aan de hand

is met de zettingen. Krijgen we daar duidelijkheid over of wordt dat pas in september

duidelijk? Zit er nog steeds beweging in die panden? Zijn ze standzeker? Dat is meen ik

de term. Is er nu al iets over te zeggen of is er geen duidelijkheid over de vraag of de

panden standzeker zijn?

(De heer

FLOS:

Ik vraag me af wanneer de SP tevreden is over het

uitzoekwerk. Er ligt nu een rapport. Er liggen allerlei rapporten van

deskundigen onder. Er was al heel veel door het projectbureau gedaan.

Nu wilt u alles weer over de zomer heen tillen. U wilt allerlei onderzoeken

weer opnieuw laten doen. U wilt allerlei nieuwe scenario’s uit laten

zoeken. Wanneer is de SP dusdanig tevreden dat er een besluit kan

worden genomen? Verder wil ik graag weten of de SP het nu wel of niet

verantwoord vindt om door te gaan met het project. Dat heb ik nog niet

van u gehoord.)

Wij vinden het heel erg jammer dat de heer Veerman klaarblijkelijk onder tijdsdruk

in drie maanden dit rapport heeft afgeleverd, dat volgens ons een eerste aanzet tot

onderzoek is. Als u de bijlagen leest, dan worden er heel veel kritische kanttekeningen bij

het onderzoek geplaatst die door de heer Veerman niet worden weggenomen. Wij hadden

liever een verdieping gehad. Wat ons betreft had het onderzoek drie maanden langer

kunnen duren. Als de twijfels en vraagtekens weggenomen waren, dan hadden wij wel

een besluit kunnen nemen. De kosten- en batenanalyse rammelt bijvoorbeeld aan alle

kanten. Wij willen gewoon weten waar we ‘ja’ tegen zeggen. Daarmee kom ik op uw

tweede vraag. Wij vinden dit rapport een veel te smalle basis om een verantwoord besluit

te nemen om door te gaan, ook vanwege de onzekerheid over de financiering en hoe die

in de toekomst gedekt wordt.

(De heer

FLOS:

Dan heb ik nog een andere vraag over uw eigen

alternatief, de premetro. Er zijn volgens mij in het voorstel van het college

zeer steekhoudende argumenten gegeven waarom uw alternatief mij

volstrekt onrealistisch lijkt. Ziet u dat onderhand ook in of zegt u: met een

beetje passen en meten en enkele kleine veranderingen is het een

alternatief dat de SP nog steeds overeind houdt?)

Ik denk dat het alternatief verder onderzocht zou moeten worden. Daarna zouden

we er ‘ja’ of ‘nee’ tegen kunnen zeggen. Er zitten allerlei haken en ogen aan, dat wil ik

best erkennen, maar er zitten ook veel voordelen aan. Het zou inderdaad een

verdiepingsslag moeten krijgen.

VOORZITTER

deelt mee dat de volgende moties zijn ingekomen:

85º

Motie van de raadsleden Bergervoet, Van Pinxteren, Flos, Van Drooge en

Manuel inzake de Noord/Zuidlijn (onderzoek mogelijkheden aanvullende bijdrage)

(Gemeenteblad afd. 1, nr. 425).

Besluit:

Het college aan te moedigen om met de hogere overheden in contact te treden

om de mogelijkheden voor een aanvullende bijdrage te onderzoeken.

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

86º

Motie van het raadslid Bakker inzake de Noord/Zuidlijn (uitwerking

alternatieven) (Gemeenteblad afd. 1, nr. 426).

Besluit:

Verzoekt het college een verdere opdracht te verlenen tot nadere doorrekening en

uitwerking van de meest aantrekkelijke alternatieven.

87º

Motie van het raadslid Bakker inzake de Noord/Zuidlijn (zekerheid omtrent

extra rijksbijdrage) (Gemeenteblad afd. 1, nr. 427).

Besluit:

Een besluit over al dan niet doorgaan met de aanleg van de Noord/Zuidlijn eerst

te nemen nadat zekerheid is verkregen of en hoeveel en op welke voorwaarden het Rijk

extra gaat bijdragen en wat de gevolgen hiervan voor Amsterdam zijn.

88º

Motie van het raadslid Bakker inzake de Noord/Zuidlijn (kosten- en

batenanalyse) (Gemeenteblad afd. 1, nr. 428).

Besluit:

Het college te verzoeken een kosten- en batenanalyse te doen opstellen volgens

de Leidraad overzicht effecten infrastructuur en deze te laten toetsen door het

Kennisinstituut voor Mobiliteit en hiervan binnen maximaal zes weken te rapporteren aan

de raad.

De moties maken deel uit van de beraadslaging.

VOORZITTER

geeft het woord aan mevrouw Van Pinxteren.

Mevrouw

VAN PINXTEREN:

GroenLinks kon zich goed vinden in het rapport-

Veerman, zeker wat de analyse van de problemen bij de Noord/Zuidlijn betreft. We

herkennen er namelijk veel in van de standpunten die GroenLinks de afgelopen jaren

heeft geuit. Ook in een groot aantal aanbevelingen voor een betere projectorganisatie

herkennen wij de manier waarop wij het project hebben bekeken. Dat wil ik vooraf

opmerken. De lange inleiding over de geschiedenis die mevrouw Bergervoet heeft

gegeven, zal ik niet herhalen. Ik dank haar voor deze brede taakopvatting. Ik sluit me er

graag bij aan. Ik wil een aantal punten uit de discussie van de afgelopen weken eruit

lichten. Op de eerste plaats de vraag die veel gesteld is en die ook in veel artikelen en in

allerlei mails naar voren kwam: heeft Veerman zijn opdracht eigenlijk wel uitgevoerd?

Heeft de commissie de alternatieven wel serieus bekeken? Ik moet zeggen dat hij daarbij

de schijn een beetje tegen heeft. Vrijwel zonder argumenten tegen andere varianten gaat

het rapport al snel over slechts drie varianten waarvan er twee al snel weer afvallen. Ik

moet wel zeggen dat GroenLinks het eens is met de drie varianten. Ik neem aan,

wethouder, dat het college als opdrachtgever ervan overtuigd is geraakt dat hij wel

degelijk de alternatieven heeft bekeken en dat u weet waarom ze kennelijk al snel

afvielen. Kunt u ons dat iets meer uitleggen, want dat heb ik een beetje gemist? Gisteren

deed Veerman in een interview in Het Parool nadrukkelijk een poging om hierover alsnog

meer duidelijkheid te scheppen. Dat is wat mij betreft echter niet helemaal gelukt. Ik

begrijp wel dat een interview niet echt de plek is voor een dergelijke onderbouwing, maar

daarom wil ik de wethouder des te meer aansporen om te proberen het eens uit te leggen.

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

Welke zijn die alternatieven? Natuurlijk niet alleen stoppen, de boel dichtgooien

en verder met trams en bussen gaan rijden. Er moet ook nagedacht worden over een

alternatief ov-systeem om een groot aantal reizigers te vervoeren. Dat zullen er wel

minder zijn, want degenen die alternatieven onderzocht willen hebben, zijn dezelfden die

zeggen dat de vervoerscijfers te optimistisch zijn. We kunnen dus meteen van iets lagere

vervoerscijfers uitgaan. Daarover zei Veerman gisteren in het interview: “Van tevoren kun

je dat nooit goed inschatten. Zo’n lijn is per definitie bij de start onrendabel. Die eis moet

je ook niet laten prevaleren boven andere. Een goede reden om haar aan te leggen.”

Daar houd ik het dan maar even bij, dat volgen wij.

De kosten- en batenanalyse is de laatste weken ook veel aan de orde geweest.

Daargelaten of de heer Veerman te weinig naar de baten heeft gekeken, denk ik dat de

crux zit in de vraag wat maatschappelijke baten zijn. Het valt me altijd op dat, als het

mensen niet uitkomt, ze niet berekend mogen worden en als het mensen wel uitkomt, dan

mag het ineens wel. Zo heb ik gisteren begrepen dat het groen in de stad volgens een

studie over de Blauwe Stad in Groningen geweldige economische voordelen had

opgeleverd voor de stad. Dat zou door de critici van deze kosten- en batenanalyse vast

niet onderschreven worden. Of men pikt eruit wat men wil horen.

(De heer

BAKKER:

Maar mevrouw Van Pinxteren, dat is toch juist de

reden dat de Nederlandse staat daarvoor een leidraad heeft

uitgevaardigd, zodat men juist voor allerlei grote projecten een

vergelijkend staatje kan maken? Juist om de discussie die u aanstipt te

vermijden. Als de heer Veerman dat gedaan had, dan was daar geen

discussie over ontstaan.)

Daarover heeft de heer Veerman gezegd dat het vervelende bij dit project is dat er

nooit van tevoren een kosten- en batenanalyse is gemaakt. Achteraf kun je die nooit op

een correcte manier maken. Wij kunnen eindeloos blijven proberen te definiëren wat hij

wel en niet als nulvariant had moeten invoeren en in hoeverre hij de maatschappelijke

baten wel of niet kan kwalificeren. Wij vinden dat op dit moment niet de meest boeiende

discussie. Dat geldt ook voor de second opinion op de risicoberekening. Ik voel wel voor

de theorie dat ook Veerman al een second opinion was. En we hebben al heel wat

opinions gehad. En ja, inderdaad, er blijven altijd onzekerheden. Dat is een kenmerk van

een project waar zoveel grote en kleine risico’s bij horen. Wat zou een nieuwe second

opinion opleveren? Een argument ertegen is volgens mij dat we er misschien geen gif op

in kunnen nemen, maar dat we ervan uit kunnen gaan dat uit de volgende opinion zal

blijken dat er geld bij moet. Dat is namelijk altijd zo omdat ook dat bureau weer zal

aantonen dat het ontzettend goed werk levert en voor zijn taak is toegerust. Ik denk dat

we er weer op dezelfde manier over gaan discussiëren en het ook weer gewoon doen.

(De heer

BAKKER:

Zegt u dat het eigenlijk niet zoveel uitmaakt wat erin

staat? Dat had voor uw besluit niets uitgemaakt.)

Dat wil ik niet zeggen. Wat ik bedoel te zeggen, is dat nog weer een second of

third opinion toevoegen geen nieuwe duidelijkheid zal opleveren. Het zal niet in staat zijn

om u zekerheden te geven die we nu niet hebben. En het zal zeker, al is het maar omdat

het een nieuw bureau is, opleveren dat er weer wat geld bij moet, want het vindt vast wel

een risico dat niet goed genoeg becijferd is. Voortdurend de vlucht naar voren zoeken,

vind ik geen oplossing voor de huidige problemen rondom de Noord/Zuidlijn. Ik wil wel

graag weten of de berekeningen die nu zijn uitgevoerd Rijkswaterstaatproof zijn. De

methode om risico’s te berekenen die het Rijk heeft afgesproken. Het lijkt mij namelijk

ontzettend handig als die methode nauwkeurig gehanteerd is, want als u met het Rijk gaat

praten, dan zal het Rijk als eerste vragen: laat me uw sommetjes maar eens zien. En:

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

spreken we wel over dezelfde munteenheid? Ik zou u zeker adviseren hiernaar te kijken,

maar ik hoop dat u mij kunt vertellen dat de berekeningen Rijkswaterstaatproof zijn.

De reactie van het college op het rapport-Veerman. Vooraf heeft het college

gezegd dat men het advies van Veerman heel serieus zou nemen. De toekomst van de

Noord/Zuidlijn werd als het ware in handen van Veerman gelegd. Het college neemt de

aanbevelingen ook serieus, want het neemt de aanbevelingen geheel over. De

aanbevelingen over de organisatie, die behoorlijk afwijken van wat wij gewend zijn en bij

andere gemeentelijke projecten zien, houden voor Amsterdam een verandering in. Die

neemt u over en dat lijkt ons een goed idee. Te meer omdat Veerman zegt dat daar juist

het probleem zit. Niet eens zozeer in de techniek, maar in de organisatie. Wij vinden het

belangrijk dat u die aanbeveling overneemt. U gaat een projectcommissie instellen. Dat is

een commissie die de wethouder adviezen geeft over de voortgang en de organisatie van

het project. In zijn advies schrijft Veerman dat de commissie kan worden aangesteld

‘gehoord de raad’. Ik heb u in de commissie verteld dat GroenLinks er in elk geval geen

enkele behoefte aan heeft om de samenstelling van de projectcommissie en het mandaat

ter beoordeling voor te leggen. Als ik het goed begrijp, verschillen wij daarover licht van

mening met mevrouw Bergervoet. U hebt mij indertijd ook niet gevraagd of ik het eens

was met de aanstelling van de nieuwe directeur. Dat is ook volkomen terecht, want daar

gaat de raad niet over. Dat is uw werk. Als wij vanavond deze voordracht aannemen, dan

kunt u wat mij betreft morgen de projectcommissie aanzoeken.

(Mevrouw

BERGERVOET:

Ik zal het proberen te verhelderen. Ik heb

namens de Partij van de Arbeid gezegd dat wij graag een voorstel

tegemoet zien voor de samenstelling van de commissie en een voorstel

voor het mandaat. We kunnen er dan opnieuw over spreken. Wij willen

niet zelf mensen gaan bellen en aanzoeken.)

Maar mevrouw Bergervoet, zou u niet graag willen dat we verdere vertraging

voorkomen? Ik zou zo snel mogelijk deze commissie, die wethouder Gerson vorige week

als het ware een continue commissie-Veerman noemde, aanzoeken. Ik zou het jammer

van de tijd vinden en u adviseren om deze mensen morgen te bellen als u al weet wie u

wilt bellen.

Dan de communicatie. Die is al eerder hier in de raad aan de orde gekomen, niet

in de laatste plaats door GroenLinks aangekaart, maar vooral ook door de ombudsman. U

weet dat allemaal. Er ligt een levensgrote klus op het vlak van de communicatie. Veerman

herhaalt dat nog sterker en in elk geval met meer gezag. Hij zegt ook nog, en mevrouw

Bergervoet zei het ook al: als mensen meer dan tien, twaalf, veertien jaar op of aan een

bouwterrein leven, met herrie, overlast en onzekerheid, dan is dat meer dan men van

burgers kan verwachten. De conclusie is eigenlijk: behandel ze met meer, met veel meer

respect. De lange lijst van aanbevelingen die mevrouw Bergervoet daarbij doet zal ik niet

herhalen, maar het is ontzettend belangrijk dat u hier een breuk met het verleden maakt

en misschien wel veel verder in de historie teruggaat, naar de manier hoe hier in de

tweede helft van de twintigste eeuw in deze stad werd omgegaan met grote

stadsvernieuwingsprojecten. Er is veel mogelijk als u probeert vanuit de belangen van de

bewoner te denken.

Dan de cultuuromslag. Wij zeggen ‘ja’ tegen versterking van de deskundigheid in

het projectbureau en tegen verbetering van de communicatie, maar cruciaal is de enorme

cultuuromslag. Wij vinden dit zo belangrijk, dat ik er graag een motie over in zou willen

dienen, maar cultuuromslag laat zich nu juist niet per motie afdwingen. Ik kan hier daarom

niet anders doen dan zeggen: laat de projectcommissie daar ook goed naar kijken. Zorg

ervoor dat die cultuuromslag bereikt wordt, maar ook op peil blijft. Laat het niet

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

verwateren. Het is het enige wat we kunnen doen, maar ik denk dat het van heel groot

belang is.

De financiën. De conclusie van Veerman is dat privaat geld zoeken geen zin heeft

en dat er publiek geld bij moet. Ga het gesprek met het Rijk aan. U weet allemaal dat in

oktober 2002 GroenLinks zei dat u eens met het Rijk moest gaan praten. Ik ben blij dat

mensen met meer gezag dat ook zeggen. Daarom steunen wij ook van harte de

aanmoedigingsmotie die mevrouw Bergervoet net noemde. Ik heb er nog een vraag bij. In

de vele goedbedoelde adviezen die wij de laatste weken opnieuw van alle kanten over de

aanpak van de Noord/Zuidlijn hebben gekregen, las ik ook dat er Europees geld voor dit

project te krijgen zou zijn. Ik heb geen idee. Ik neem aan dat u dit al hebt uitgezocht en

dat u het wel weet, want ik hoop niet dat u denkt: nee, dat kan nooit iets zijn voor ons,

want wij zijn de hoofdstad en niet Calabrië of Roemenië. Ik wil graag van u weten of dit

bekeken is.

Dan het voorstel van de SP. Ik heb in de commissie al gezegd dat ik het heel

goed vind dat de SP haar zorgen en onvrede vertaalt in een eigen rapport en een eigen

plan met een alternatief voor de Noord/Zuidlijn. Ik heb echter ook gezegd dat GroenLinks

er eigenlijk niets in ziet. Dat komt omdat u met dit voorstel volgens ons geen echte

oplossing biedt voor verkeers- en congestieproblemen in de stad. U verergert ze zelfs

door extra drukte op de trambaan en dus minder betrouwbaarheid van de trams, nieuwe

congestie en vooral ook een verslechtering van de verkeersveiligheid. Zo zijn er veel

argumenten die ik iets uitgebreider in de commissie heb genoemd. GroenLinks ziet hier

niets in.

De herstart van de ontgravingen. Omdat er volstrekte duidelijkheid bestaat over

datgene wat er gedaan moet worden op de Vijzelgracht, waarover Veerman ook geen

andere mening heeft, en er voldaan is aan de voorwaarden die wij in december 2008

hebben gesteld aan de voorbereidingen van de herstart, gaan we daarmee akkoord. We

zijn blij dat het enigszins onduidelijke, want erg kort door de bocht geformuleerde besluit

in de voordracht die in eerste instantie voorlag, gewijzigd is. Wij gaan akkoord met het

uitgraven van 5000 m

zand uit het station Rokin en het uitgraven van de stalen

hulppalen. Als u meer weet over de gekozen boorrichting – kunnen we van twee kanten

boren of moeten we toch van een kant uitgaan? – dan willen we graag dat u weer bij ons

langskomt voor verdere besluitvorming.

VOORZITTER

geeft het woord aan de heer Van Drooge.

De heer

VAN DROOGE:

De bevindingen van de commissie-Veerman bevestigen

nog eens dat de verzakkingen die zich bijna een jaar geleden voor hebben gedaan bij de

bouw van de Noord/Zuidlijn in hoge mate te wijten zijn geweest aan menselijk, bestuurlijk

en organisatorisch falen. Veerman en zijn deskundigen zien geen onoverkomelijke

problemen met de techniek. Tot nu toe niet en in de toekomst niet. Laat ik nog eens

duidelijk stipuleren dat de commissie-Veerman door het college van burgemeester en

wethouders is ingesteld. De adviezen van Veerman impliceerden een harde kritiek op het

college. Hij zei onder andere: neem je eigen burgers serieus. Mensen, en zeker

Amsterdammers, zijn niet gek. Behandel hen dus als volwassen mensen. Veerman zei

ook dat de overlast van de aanleg te lang duurt om als normaal te worden verkocht. Wees

dus ruimhartiger en genereuzer tegenover je inwoners. Het CDA steunt dit van harte en

roept het college op die boodschap serieus te nemen. College, wees ruimhartiger voor de

Amsterdammers en vooral ook voor de ondernemers langs de Noord/Zuidlijn. Onderwijl

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

zitten we natuurlijk wel met een probleem. Het falen tot nu toe heeft het draagvlak van de

Noord/Zuidlijn ernstig ondermijnd. De commissie-Veerman legt daar dan ook de vinger op.

De CDA-fractie kan zich vinden in het advies van de commissie om met de bouw

door te gaan. De voorwaarde daarvoor moet natuurlijk zijn dat aan alle aanbevelingen

wordt voldaan. Het is dan ook goed dat de wethouder in de commissievergadering gehoor

heeft gegeven aan ons verzoek om te rapporteren over de voortgang die het college

boekt bij het implementeren van de aanbevelingen. We kunnen dan de vinger aan de pols

houden. Het is ook goed dat nu dankzij Veerman duidelijk is geworden dat één persoon

verantwoordelijk moet zijn en wie er technisch en bestuurlijk verantwoordelijk zijn. Als

oud-minister van Landbouw en als actief landbouwer is de heer Veerman gewend om met

zijn voeten in de modder en de klei te staan. Vanuit die nuchtere houding heeft Veerman

ook de potentiële risico’s opnieuw bekeken en van een nieuw prijskaartje voorzien, dat

ons vertrouwen wekt. Hij volgt daarbij het college van burgemeester en wethouders

uitdrukkelijk niet. Hij gaat niet alleen uit van goede kansen. Veerman zet het college met

de voeten in de modder en gaat uit van reële kansen en komt daardoor tot hogere

kostenramingen. Het zij zo. Dit harde realisme spreekt mijn partij aan, want alleen vanuit

realisme kun je een groot project succesvol uitvoeren. Al langere tijd pleiten wij voor twee

zaken, te weten het in gebruik nemen van alleen de Noordlijn en het boren vanaf de

zuidzijde. Deze tweede mogelijkheid wordt nu serieus onderzocht. Het eerste hebt u al

toegezegd, maar wel steeds met een slag om de arm. U zegt dat dit best wel eens geld

zou kunnen gaan kosten. Dat zij zo. Het is verstandig om de Noordlijn te gaan gebruiken,

niet alleen voor het project, maar ook voor Noord.

(De heer

BAKKER:

U noemt het harde realisme en bent voorstander van

de ingebruikname van de Noordlijn. Dat is natuurlijk een keuze, want het

betekent dat we andere dingen niet kunnen doen. En gezien de bedragen

waarover het hier gaat, zijn het heel veel dingen die we niet kunnen doen.

Kunt u zeggen wat het CDA voorstelt om allemaal niet te doen?)

Mijnheer Bakker, op het moment dat een deel van de Noord/Zuidlijn in gebruik

wordt genomen, denk ik dat de acceptatie van het hele project in een zodanig ander

daglicht komt te staan, dat we de kosten al snel terugverdienen doordat alle vertragingen

en alle extra maatregelen die we moeten nemen om voorzichtig te werk te gaan op dat

moment verminderen. Hetzelfde hebben we gezien bij de Oostlijn. Ook daar gingen

dingen niet goed. Op het moment dat de metro ging rijden, hoorden we niemand meer.

Vanaf het moment dat de Noordlijn in gebruik wordt genomen, zal er jaarlijks geld bij

moeten, maar ik denk dat we dat ruimschoots terugverdienen doordat we geen rekening

hoeven te houden met het feit dat we slechts van 07.00 tot 19.00 uur mogen werken. Als

de metro op de Noordlijn gaat rijden, krijg je allerlei effecten die dat compenseren. Dat lijkt

mij verstandig.

(De heer

BAKKER:

Dat mag dus ook ten koste gaan van bewoners. Als

de metro op de Noordlijn rijdt, dan is dat hartstikke goed. Dat is het

wisselgeld dat u geeft. Werken van 07.00 tot 19.00 uur wilt u dan best

terzijde schuiven.)

Ik denk dat alle concessies die we nu doen, voortvloeien uit het feit dat het project

weinig draagvlak meer heeft door alle problemen die zich voordoen. Op het moment dat

een deel van de lijn in gebruik wordt genomen, zal het accepteren van de tijdelijke

overlast een andere dimensie krijgen. Ik verwacht dat de Amsterdammers redelijk zijn.

Ik verwacht dat de twee ernstige verzakkingen en de aanbevelingen van de

commissie-Veerman genoeg waren om ons, het college en de raad, wakker te schudden.

Ik hoop dat het college nu ook duurzaam lessen leert voor het organiseren van grote

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

projecten in de stad. Ik denk dat juist de organisatie het allerbelangrijkst is en dat we dat

bij het opzetten van dit soort projecten vaak vergeten. Wij stemmen in met de reactie van

het college op het rapport van de heer Veerman. We hebben dat al verschillende keren

gezegd. Wij zien niets in alternatieven die immers uitgaan van het gegeven dat de huidige

Noord/Zuidlijn technisch onmogelijk is. Dat is niet zo en daarom zien we niet het nut van

alternatieven die ervan uitgaan dat dit technisch onmogelijk is. Wij stemmen daarom in

met een herstart.

VOORZITTER

geeft het woord aan de heer Flos.

De heer

FLOS:

We willen in onze mooie stad een Noord/Zuidlijn aanleggen om

Noord, Centrum en de Zuidas met elkaar te verbinden. Om in de toekomst 200.000

mensen op een verantwoorde manier over die as te kunnen vervoeren. Het project

Noord/Zuidlijn zat in een enorme impasse, veroorzaakt door de verzakkingen bij de

Vijzelgracht, door de kostenoverschrijdingen mede als gevolg daarvan, maar niet alleen

als gevolg daarvan. Vervolgens door het stilleggen van een deel van de werkzaamheden

en de politieke vertaling die dit kreeg in het aftreden van wethouder Herrema. Het

vertrouwen bij zowel de bevolking als in de politiek leek weg. Het college heeft volgens

ons een goede zet gedaan door de commissie-Veerman in te stellen. De commissie die –

en daarin stonden wij alleen – als opdracht had om te bekijken hoe verantwoord verder

gegaan zou kunnen worden met de Noord/Zuidlijn. Niet om van nul af aan elke optie weer

eens tegen het licht te houden.

(De heer

BAKKER:

U concludeert dus met mij dat de heer Veerman niet

naar alternatieven heeft gekeken.)

Nee, dat heb ik nog helemaal niet geconcludeerd. Hij heeft gedaan wat wij vonden

dat hij moest doen en dat heeft hij naar ons idee prima gedaan. Veerman zegt dat ook in

een interview. We zitten niet in de situatie waarin we het go-besluit in 2002 namen en alle

opties nog eens naast elkaar moeten leggen, met een Boerenweteringcircuit, met een

dubbele ringlijn. Dat is allemaal leuk en aardig, maar we zitten in de situatie dat we al voor

1,1 miljard euro in de grond hebben zitten. Vanuit die uitgangssituatie vinden wij dat de

heer Veerman en zijn commissie een goede schatting hebben gemaakt van de manier

waarop de toekomst er verantwoord uit zou kunnen zien.

(De heer

BAKKER:

Dan concludeer ik inderdaad dat de heer Veerman

dus niet alle alternatieven heeft onderzocht, maar alleen het alternatief

doorgaan, op wat voor manier dan ook.)

De heer Veerman heeft volgens ons de alternatieven die verantwoord waren bij

de start van zijn commissie goed bekeken. De rapporten van de ombudsman en het

rapport van Veerman, en later dit jaar het rapport van de enquêtecommissie, moeten er

hoop ik voor zorgen dat de gemeente Amsterdam weer een beetje met zichzelf in het

reine komt en een beetje met de mensen in de stad die voor een deel hun vertrouwen

hebben verloren. Ik zeg met nadruk: voor een deel. Ik heb namelijk ook gemerkt – dat

bleek voor een deel uit enquêtes, maar ik heb het ook van mensen uit mijn omgeving

gehoord – dat er net zo goed mensen zijn die vinden dat, op de keper beschouwd en hoe

vreselijk het ook voor de mensen op de Vijzelgracht is, er relatief weinig echt desastreus

gebeurt op het gebied van de bouwtechnische risico’s die werden voorspeld. Sterker nog:

ik vind dat het rapport van de commissie-Veerman en alle opvattingen die eronder liggen

aantonen dat het project in bouwtechnische zin verantwoord is en ook verantwoord kan

worden afgemaakt. Ik ben heel blij dat de commissie-Veerman dat nog eens onderstreept.

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

(De heer

MANUEL:

U zegt dat alle mogelijke bouwtechnische risico’s die

hadden kunnen optreden bij de aanleg van de Noord/Zuidlijn, tot nu toe

dan neem ik aan, erg zijn meegevallen en dat ze niet zijn opgetreden.

Volgens mij zijn er onverwachte verzakkingen opgetreden bij de aanleg

van de stations en het afgraven van de diepwanden.)

Welke stations?

(De heer

MANUEL:

Vijzelgracht. En ook de diepwand bij het Rokin laat te

wensen over. Daar is nog geen verzakking opgetreden, maar ook die

diepwand is niet van goede kwaliteit. Over welke risico’s hebt u het?

Volgens mij is er een risico opgetreden dat we in eerste instantie niet als

een risico beschouwden en zijn andere risico’s op dit moment helemaal

niet aan de orde omdat ze allemaal betrekking hebben op het

boorproces.)

Mijnheer Manuel, ik zeg niet dat er geen risico’s zijn opgetreden of dat er geen

nieuwe risico’s zijn gevonden. Ik zeg wel dat de risico’s die voorspeld waren zich nog niet

hebben voorgedaan. Er werden catastrofale zaken voorspeld, waarbij enorme delen van

Amsterdam zouden instorten, Keulse toestanden. Die zijn volgens mij niet gebeurd. En

laat het duidelijk zijn, hoe erg het ook is voor de mensen op de Vijzelgracht, want je zult er

maar wonen, het is vreselijk, op andere plaatsen dan de Vijzelgracht zijn er geen

verzakkingen opgetreden op een manier die catastrofaal genoemd kunnen worden.

(De heer

MANUEL:

Dat klopt, maar de heer Flos is het ongetwijfeld met

me eens dat de echt grote risico’s, een blow out bijvoorbeeld, zich pas

kunnen voordoen als we met het boorproces beginnen.)

Nee, dat ben ik niet met u eens.

(De heer

MANUEL:

Ik ben heel benieuwd wat de heer Flos dan wel als

grote risico’s onderkent.)

We hebben bijvoorbeeld het station Ceintuurbaan, het aller-diepste station, waar

allergrootste

problemen

werden

voorspeld,

helemaal

uitgegraven,

zonder

noemenswaardige bouwtechnische problemen. We hebben een hoogstandje geleverd bij

het Centraal Station, dat volledig opnieuw op palen is gezet. Daar bleken wel bijvoorbeeld

veel meer palen in de grond te zitten waardoor het allemaal veel duurder werd, maar dat

is allemaal gelukt zonder significante grote rampen. Dat is wat ik beweer. Het rapport van

de commissie-Veerman geeft mij het vertrouwen dat we op een verantwoorde manier

verder kunnen gaan.

Er is discussie geweest over de financiën. Zijn alle risico’s in kaart gebracht? Ik

heb het idee dat de risico’s die we hadden kunnen inschatten tot en met het eind van het

project op een zeer verantwoorde manier zijn geschat. Dat baseer ik op de mening van

allerlei deskundigen die er tot in het verre buitenland toe bij zijn gevraagd. Ik ben ook van

mening dat de maatschappelijke kosten- en batenanalyse top of the bill in Nederland is.

Dat baseer ik deels wel op eigen kennis omdat ik toevallig weet hoe men bij

Rijkswaterstaat of de overheid werkt. Het bureau dat hieraan werkt, werkt met de

zogeheten OEI-richtlijn die landelijk de standaard vormt voor het maken van kosten- en

batenanalyses.

(De heer

BAKKER:

Ik heb die richtlijn even op internet opgezocht. Je

komt er dan in no time achter dat het staatje op pagina 20 van het rapport

niet klopt met de richtlijn. Mijn conclusie was: als dit een kosten- en

batenanalyse is op basis van de OEI-richtlijn, dan is de paus niet katholiek

en poept een beer niet in het bos.)

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

Ik zal de naam van het bureau niet noemen, maar het bureau dat de kosten- en

batenanalyse heeft uitgevoerd, is het bureau dat de OEI-richtlijn voor een deel mede heeft

opgesteld en op dit moment kosten- en batenanalyses voor diverse departementen doet,

die geaccepteerd worden door het Centraal Planbureau. Ik vind het top of the bill zoals ik

al zei. Beter kunnen we ze op dit moment niet krijgen.

(De heer

BAKKER:

Volgens mij heeft dat bureau alleen een review van

de baten gemaakt, mijnheer Flos.)

Ik heb al gezegd dat we niet aan het begin van het proces staan waarbij we alle

kosten en baten van alle varianten kunnen vaststellen. De grootste problemen die

Veerman constateert, zijn niet zozeer bouwtechnisch of financieel van aard. Ik ben

trouwens nog een niet onbelangrijk iets vergeten te vermelden. Er moet nog 0,5 miljard

euro bij tot aan het einde van het project, waarbij men schat dat men met een

betrouwbaarheid van 95% alle risico’s heeft gedekt. Wij hopen in ieder geval dat het

daarbij blijft. Ik geef hier geen garantie, maar ik vind dat ik voldoende gegevens heb om

ervan uit te mogen gaan dat dit verantwoord is. Wij hebben verder onze handtekening

gezet onder de motie waarin we vragen om aan andere gremia te vragen of zij mede

willen financieren. Ik denk dat het verstandig is om het daarbij niet enkel over de

Noord/Zuidlijn te hebben, maar er ook andere projecten bij te betrekken zoals de

Amstelveenlijn of het doortrekken van de Noord/Zuidlijn naar een mogelijke tweede

terminal op Schiphol. En misschien zelfs de IJmeerverbinding. Ik denk dat u dit in die

setting met het Rijk moet gaan bespreken.

Volgens de commissie-Veerman zaten de grootste problemen op het

organisatorische vlak. Ik zal u eerlijk zeggen dat de VVD er niet bij voorbaat van overtuigd

is dat het nieuwe organisatiemodel aan de top, waarbij de wethouder iets meer op afstand

komt te staan omdat hij in het verleden te veel in de klei moest staan, met een

commissariaat met dubbelrollen voor de directeur van de Dienst Milieu en Bouwtoezicht

en van de directeur van de Dienst Infrastructuur, Verkeer en Vervoer dé oplossing is. Ik

sluit me een beetje aan bij mevrouw Van Pinxteren, voor ons is de wethouder

verantwoordelijk. De wethouder gelooft hierin en als hij denkt dat met deze organisatie het

project er veel beter uitziet, dan heeft hij onze zegen. Wij hebben onze twijfels

aangegeven. Ik hoop dat u er zich rekenschap van geeft. De gemeenteraad moet niet

willen bepalen hoe u het project verder organiseert. Dat is wat anders dan de manier

waarop het project met bewoners omgaat. De commissie-Veerman heeft een aantal

goede suggesties gedaan die gelukkig allemaal worden opgevolgd. Wij vinden wel dat er

een punt ontbreekt. Er wordt heel veel aandacht besteed aan de bewoners en terecht. Wij

vragen ons echter af of bedrijven die langs de lijn gevestigd zijn ook niet bovenmatig last

ondervinden van de Noord/Zuidlijn en of het niet redelijk zou zijn om ook naar de

bedrijven toe genereus te zijn bij het toekennen van vergoedingen. Daar wil ik graag de

mening van de wethouder over horen.

De SP heeft een alternatief geboden. Wij vinden het net als andere partijen goed

dat de SP met een alternatief komt, maar we vinden echter ook dat het een volstrekt

onrealistisch alternatief is gebleken. Waarom? Er worden veel te weinig mensen vervoerd.

Er zullen op veel andere plaatsen weer werkzaamheden voor op het maaiveld moeten

plaatsvinden. Er vindt een kapitaalvernietiging plaats van misschien wel 1,1 miljard euro

als de metro bovengronds blijft rijden. De winst in reistijd is volstrekt onvoldoende om

mensen op dat traject te stimuleren om het openbaar vervoer te gebruiken. Er ontstaan

allerlei verkeersonveilige situaties op plaatsen waar de sneltram met ander verkeer moet

kruisen. Waarschijnlijk ontstaat er een haag van trams die er misschien toe leidt dat

tramliefhebbers een mooie tram in de stad zien, maar die er volgens ons niet toe zal

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

leiden dat de premetro of de vertramde Noord/Zuidlijn op veel applaus in de stad zal

kunnen rekenen.

Ik zal afronden. Het mag duidelijk zijn dat wij de voordracht over het rapport van

de commissie-Veerman steunen. Het alternatief van de SP vinden wij onrealistisch. Het

besluit om de werkzaamheden te hervatten, is volgens ons heel goed. Het is goed omdat

we uit de impasse moeten komen, omdat mensen in de stad moeten kunnen zien dat we

na alle ingewonnen adviezen, na de commissie-Veerman doorgaan met dit project. Het

zou heel slecht zijn als er vervolgens weer een paar maanden oorverdovende stilte

rondom dit project heerst. Ik denk dat we de steven weer vooruit moeten wenden en door

moeten gaan met het project. Bovendien betekent stilstand weer een nieuwe

kostenoverschrijding. Dat is een bijkomend argument. De belangrijkste reden is dat

volgens ons is voldaan aan de voorwaarde die we hebben gesteld bij de bespreking van

het rapport van de ombudsman. Het is nu verantwoord om met volle kracht door te gaan.

Wij steunen dus ook deze voordracht.

(De heer

BAKKER:

Ik heb uit nieuwsgierigheid nog een laatste vraag aan

de heer Flos. Had de heer Veerman ook een rapport kunnen schrijven op

grond waarvan u het niet verantwoord had gevonden om door te gaan?)

Dat moet u aan de heer Veerman vragen. Wij hebben altijd gezegd dat het, met al

het werk dat er al onder de grond is gedaan, de vraag is hoe we verantwoord door kunnen

gaan. Als de commissie-Veerman inzichtelijk had kunnen maken dat er met een grote

waarschijnlijkheid enorme catastrofes te verwachten zouden zijn, dan acht ik het niet

geheel onmogelijk dat de VVD zou hebben gezegd dat het niet verstandig is om door te

gaan. Maar, nogmaals, dat is niet gebeurd, mijnheer Bakker. Gelukkig niet.

VOORZITTER

geeft het woord aan de heer Manuel.

De heer

MANUEL:

Het is goed dat de commissie-Veerman ons haar rapport heeft

gepresenteerd. Daarmee zijn de feiten, de vermoedelijke feiten op tafel komen te liggen.

D66 werd echter niet blij van het rapport. Het rapport toont een enorme lijst met risico’s als

we verder gaan met de aanleg van de Noord/Zuidlijn. De risico’s zijn klein, maar de lijst

ervan is ontzettend lang. Het rapport laat ook zien dat het totale bedrag dat nodig is om

de Noord/Zuidlijn te voltooien 3,1 miljard euro zal bedragen. Dat is althans de schatting

die in het rapport gemaakt wordt. We kunnen daaruit concluderen dat, als we dit zelf

moeten betalen, de stad Amsterdam een flinke kostenpost heeft die ze op de een of

andere manier moet financieren. Natuurlijk beveelt de commissie-Veerman ook aan om

elders, bij hogere overheden, geld te gaan zoeken. Er wordt echter niet op de kansen

daartoe ingegaan en op de manier waarop we dat zouden kunnen aanpakken. Daarom

heeft D66 de aanmoedigingsmotie die door de Partij van de Arbeid is ingediend ook

gesteund.

Verder gaat het rapport in op de organisatie van de aanleg van de Noord/Zuidlijn.

We kunnen er akkoord mee gaan en hopen dat het een verbetering zal zijn. Eerlijk

gezegd moet de praktijk dat uitwijzen, maar in het verleden ging het niet goed en in de

toekomst wellicht beter. Dan komen we bij de burgers, de aan- en omwonenden. De

commissie-Veerman heeft terecht veel aandacht besteed aan de Amsterdammers die bij

de stations van de Noord/Zuidlijn moeten wonen omdat daar hun huis staat of hun bedrijf.

De overlast is de afgelopen jaren hemeltergend geweest. Wij hebben uit een rapport

begrepen dat de helft van de bewoners die er nu nog wonen en zowat de helft van de

ondernemers er bij voortzetting van de aanleg van de Noord/Zuidlijn de voorkeur aan

geeft om te vertrekken. Ik zou graag van de wethouder horen dat de overheid hen daarbij

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

zal faciliteren. Dat wij hen zullen helpen te vertrekken of hun bedrijf te verkopen. Voor

degenen die willen blijven, geldt natuurlijk dat deze bewoners en ondernemers op alle

mogelijke manieren ondersteund moeten worden, met een eigen organisatie en met een

zeer coulante regeling voor schade en overlast. Dat spreekt voor zich en de commissie-

Veerman heeft dit ook duidelijk in het rapport gesteld.

Verder beveelt de commissie-Veerman in haar rapport aan om verder te gaan met

de aanleg van de Noord/Zuidlijn. Dat is een intentie die we misschien wel kunnen delen,

maar die we als besluit wel wat ver vinden gaan omdat een heleboel zaken voor D66 nog

enigszins onduidelijk zijn. Het college heeft daar een beetje op geanticipeerd door ons nu

voor te stellen om in te stemmen met het uitgraven van het station Rokin en alvast

5000 m

los zand weg te halen. Daar zal inderdaad niemand bezwaar tegen hebben. Het

stelt ook voor om vrieslansen in te brengen bij het station Vijzelgracht. Overigens staat in

de voordracht om in te stemmen met de herstart van het ontgraven van station

Vijzelgracht van de Noord/Zuidlijn. Daar keken wij een beetje van op, want dat gaat net

iets verder dan het inbrengen van de vrieslansen. Ik begreep namelijk dat wij daar in

principe na het reces nog over zouden spreken. Kunnen alle voorzieningen voor het

bevriezen genomen worden? Zijn de risico’s weggenomen zodat we dan kunnen

beginnen met het eventueel afgraven van station Vijzelgracht en station Rokin? Ik wil

graag een verduidelijking van wat we vandaag moeten beslissen. Als het een blanco

cheque voor het college om door te gaan met de aanleg van de Noord/Zuidlijn betekent,

dan gaat ons dat op dit moment te ver. Als u zegt dat het alleen gaat om het afgraven van

wat los zand en het treffen van voorbereidingen voor het bevriezen van de diepwanden en

u in september bij ons terugkomt voordat u verder gaat met het opnieuw ontgraven, dan

kunnen we ermee instemmen.

De SP is begonnen te vragen op een second opinion. De SP wil graag dat de

kosten en baten nog een keer doorgerekend worden. Wij denken eerlijk gezegd niet dat

dit nog nodig is. De heer Veerman zelf heeft al gezegd dat we niet moeten denken dat het

aanleggen van de Noord/Zuidlijn een rendabel project is. Dat mag je bij dit soort grote

infrastructurele projecten ook niet verwachten.

(De heer

BAKKER:

Ik vind dat raar. Als de maatschappelijke baten lager

zijn dan de kosten, waarom zou je een dergelijk project dan willen?)

Ik citeerde de heer Veerman zelf.

(De heer

BAKKER:

Dat is juist het punt.)

Ik wilde eraan toevoegen, want u onderbrak me enigszins, dat D66 ook een

bepaalde zekerheid wil dat we niet bezig zijn om onze eigen Betuwelijn hier ondergronds

aan te leggen. Een project dat toch maar uitgevoerd wordt omdat het uitgevoerd moet

worden en omdat er een bepaald prestige aan vastzit en waarvan we na afloop moeten

zeggen: hebben we dit wel nodig? Op dat punt willen we graag de discussie met het

college aangaan voordat we besluiten tot het ingaan van de fase van het boren van de

tunnel. Ik wil nog iets aan de andere fracties voorleggen. Wij zouden nog wel een second

opinion willen hebben op het bedrag van 3,1 miljard euro. Wij zien grote problemen bij de

financiering van de aanleg van de totale Noord/Zuidlijn. Het college heeft geen

duidelijkheid gegeven op de vraag hoe het dat op grond van onze gemeentefinanciën zelf

zou kunnen of willen betalen. Misschien is 3,1 miljard euro wel niet het totale bedrag en is

het meer. Als er ergens een second opinion op komt, dan lijkt het ons het beste om een

second opinion te vragen naar de maximale totale kostenpost voor het aanleggen van de

Noord/Zuidlijn. We hebben daarvoor een motie klaarliggen die ik in deze eerste termijn

nog niet wil indienen. Misschien kan de wethouder ons iets meer duidelijkheid geven over

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

de financiële marges van de gemeente en de mogelijkheid om de kosten te dragen als

deze 3,1 miljard euro bedragen, maar ook als ze daar bovenuit gaan.

(De heer

FLOS:

Het moest even tot me doordringen, maar volgens mij

klopt uw verhaal niet helemaal. Eerst kon de kosten- en batenanalyse

voor u wel door de beugel, maar u wilt toch een second opinion op het

bedrag van 3,1 miljard euro. De geschatte kosten van de Noord/Zuidlijn

maken juist deel uit van de kosten- en batenanalyse. Als u het bedrag van

3,1 miljard euro niet vertrouwt, dan vertrouwt u eigenlijk het hele verhaal

van Veerman niet en moet u niet akkoord gaan met de voordracht.)

Nee, mijnheer Flos, zo zit dat niet. Het is niet zo dat wij het verhaal van Veerman

niet vertrouwen. We gaan ervan uit dat het de feiten zijn. Zoals u echter uit mijn woorden

kon beluisteren, hebben wij grote twijfels over de vraag of deze feiten niet te snel tot stand

zijn gekomen en bepaalde posten niet meegenomen zijn bij de totale berekening. Eigenlijk

vraag ik hier namens D66 om meer zekerheid op het gebied van de risicobeheersing en

op het gebied van de financiën.

VOORZITTER

schorst de vergadering.

VOORZITTER

heropent de vergadering.

VOORZITTER

geeft het woord aan wethouder Gerson.

Wethouder

GERSON:

Hoewel nog niet iedereen aanwezig is, wil ik toch met mijn

beantwoording beginnen. Ik denk dat we om verschillende redenen een historisch

moment meemaken. We hebben sowieso met een uniek project te maken dat ernstige

problemen heeft gekend, dat op twee plaatsen is stilgelegd, maar waarbij op acht andere

plaatsen is doorgewerkt en we in Noord en in Zuid het project al letterlijk uit de grond

kunnen zien komen. U kunt daar al enigszins zien wat het kan worden. Er zijn ernstige

tegenslagen geweest, vooral in technisch opzicht en naar het publiek toe, maar ook in

financieel opzicht. Dat heeft geleid tot wat we gerust een impasse kunnen noemen. Dat

heeft zijn uitwerking gehad op het gehele apparaat en ook op uw raad en heeft geleid tot

de vraag: wat nu? Vervolgens hebben we besloten om de commissie-Veerman in te

stellen en een enquêtecommissie om de achtergronden te onderzoeken en de vraag te

beantwoorden hoe het zover heeft kunnen komen. Er is een wethouder afgetreden, er is

een nieuwe wethouder aangetreden. Op 2 juni 2009 is het rapport-Veerman aangeboden.

Het is ook historisch dat wij binnen een maand voor de voltallige raad zitten om de

conclusies van dit rapport en de aanbevelingen van het college te bespreken. Ik vind het

ook bijzonder dat er, ondanks de relatief beperkte tijd, heel intensieve discussies hebben

plaatsgevonden. We hebben drie sessies in de commissie gehad waarin we heel uitvoerig

en ook op een deskundige wijze met elkaar over een aantal punten gesproken hebben.

Voor een deel heeft dat geleid tot een bijstelling en een aanscherping van de voordracht.

Een van u heeft dit ook opgemerkt. Het college luistert naar u en trekt er ook zijn lessen

uit. Ik heb tot mijn tevredenheid gehoord dat de verwarring die er in de commissie nog

bestond over het misschien enigszins breed geformuleerde besluit nu uit de wereld is. Ik

ben alleen de heer Manuel nog enige uitleg verschuldigd, voor het overige is het heel

duidelijk geworden.

Ik hecht eraan om ook in deze raad nog iets te zeggen over het rapport-Veerman

en mijn waardering, de waardering van het college voor dit rapport. In korte tijd, drie

maanden, is er ontzettend veel werk verricht. Ik hecht eraan nog eens te benadrukken dat

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

dit door volstrekt onafhankelijke deskundigen is gebeurd. Een professor uit Delft wiens

vak dit al jaren is. Een oud-aannemer die veertig jaar in het vak heeft gezeten. Mensen

die een volstrekt zelfstandig oordeel hebben en op eigen kracht en op basis van hun

reputatie dit rapport hebben laten verschijnen.

(De heer

BAKKER:

Denkt u niet dat, als u de heer Veerman iets meer tijd

had gegeven, het misschien een iets robuuster rapport was geworden?)

Nee, dat ben ik niet met u eens. Mijn ervaring is juist dat tijdsdruk helpt voor het

maken van goede rapporten. Ik heb in de gesprekken met de heer Veerman ook geen

moment de indruk gehad dat hij dacht dat het rapport beter was geworden als hij enkele

weken langer de tijd had gekregen. Hij heeft toegelicht hoe de besluitvorming is verlopen.

Hij heeft op een bepaald moment een beeld gevormd. Hij heeft de expertise van drie

andere professoren ingeroepen en heeft daarmee zijn rapport afgerond.

De kosten en baten. In de commissie is er al heel veel over gezegd, dus ik wil er

hier heel kort nog op ingaan. Misschien zit een deel van de verwarring in het feit dat een

echte kosten- en batenanalyse alleen maar gemaakt kan worden voordat het project

begint. Volgens de OEI-richtlijn moet het voorgenomen voorstel worden vergeleken met

de zogeheten nul+-variant. Aangezien wij al begonnen zijn, bestaat de nul+-variant niet

meer. Ik dat opzicht heeft de heer Bakker gelijk dat hier niet voor 100% de OEI-methode

gevolgd is, maar dat was feitelijk ook onmogelijk. Ik ben het met de heer Flos eens, en

heb dat ook in de commissie gezegd, dat het geen rapport van de heer Veerman over de

kosten en baten is. Het is een rapport van het in Nederland meest gerenommeerde

instituut: Ecorys. Ook dat heeft een reputatie te verliezen. Ik ben daarom zeer content met

het rapport en de opbouw ervan. Er zit inderdaad een ruime marge in, maar voor kenners

van kosten- en batenanalyses is dat absoluut niet verbazingwekkend. Het hangt af van de

vooronderstellingen waarvan je uitgaat. Welke baten neem je in welke mate mee, welke

discontovoet hanteer je? Bij een verschil van 1% in de discontovoet praat je al over

honderden miljoenen euro’s.

(De heer

BAKKER:

Dat klinkt allemaal geweldig, maar het is toch

buitengewoon merkwaardig dat groot onderhoud over een periode van

honderd jaar niet wordt meegenomen?)

Het is erin meegenomen. Zo heb ik het rapport gelezen. We hebben dit ook in de

commissie besproken. Het is allemaal in het rapport verwerkt.

Er is veel over de risico’s gesproken. Mijn toelichting kan misschien helpen om het

voor de heer Manuel duidelijker te maken. In de eigen prognose van het projectbureau

werd uitgegaan van een risicovoorziening van afgerond 400 miljoen euro. De heer

Veerman is daar heel nadrukkelijk doorheen gegaan. Hij heeft de onderdelen ervan punt

voor punt bekeken en hij heeft er een aantal risico’s aan toegevoegd. In de

commissievergadering is uitvoerig toegelicht hoe dat gegaan is en hoe we ze allemaal

kunnen herleiden. In het rapport van Veerman staat ook dat hij twee varianten voorhoudt.

We zouden aan het bedrag van 400 miljoen euro 300 miljoen euro kunnen toevoegen.

Dan zitten we op een zekerheid van 85%. Als we 95% zekerheid willen hebben, dan moet

er volgens hem 500 miljoen euro bij. Het college dat het rapport zeer ter harte heeft

genomen, inclusief de harde kritiek op het verleden, heeft ervoor gekozen om de ruime

marge aan te houden en dat is, mijnheer Manuel, volgens ons een heel verantwoorde

manier.

(De heer

MANUEL:

U behandelt risico’s nu als een kostenpost. Dat is één

manier, maar we kunnen risico’s ook beschouwen als mogelijke rampen

voor de stad. In het verleden is ons vaak verteld dat er wel risico’s

bestonden in de zin van een ramp voor de stad, maar dat de kans dat ze

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

optreden klein was. Mocht er iets gebeuren wat in die richting gaat, dan

zal de organisatie die u nu gaat verbeteren ervoor zorgen dat er meteen

maatregelen worden genomen waardoor rampen nooit echt tot

ontwikkeling kunnen komen. Zoals u weet is dat bij de Vijzelgracht helaas

wel gebeurd. De lijst met risico’s die zich bij het boorproces kunnen

voordoen, is nogal lang. De kans dat ze optreden is klein, maar kunt u ons

verzekeren dat, als ze zich voordoen, de organisatie zodanig is ingericht

dat er ook meteen wordt opgetreden zodat deze risico’s geen grote

schade aan de stad kunnen toebrengen?)

Ik kan u verzekeren dat de aanbeveling van Veerman om aanjaagteams te

formeren al geëffectueerd is. Zij zullen aanwezig zijn als we met boren beginnen. Dus ja,

de aanbeveling om ervoor te zorgen dat we de juiste mensen klaar hebben staan om in

alle mogelijke omstandigheden te kunnen optreden – vanaf mensen die klaar staan om

meteen te gaan inspecteren tot aan de organisatie van opvangplekken en afspraken met

hotels om mensen eventueel onder te brengen – al deze voorzorgen, die bij de

Vijzelgracht niet in orde waren, zullen in orde zijn.

Er is ook een vraag gesteld over de verzekeringen. Zijn die in orde en wat is het

verband met de risico’s? Ik roep u in herinnering dat er in het verleden uitvoerig over de

verzekeringen gesproken is. Op een bepaald moment is er gezegd dat ze heel moeilijk af

te sluiten zijn en dat we zodanig over het project dachten, dat het afsluiten van een

verzekering niet nodig was. Daarna is er gezegd dat we de vinger aan de pols bleven

houden. Als zich mogelijkheden voordoen om het project te verzekeren, dan doen we het.

In 2004 is er vervolgens een aansprakelijkheidsverzekering afgesloten. Dat is ook aan u

gerapporteerd. In 2007 is ten slotte een CAR-verzekering afgesloten waarover ook is

gerapporteerd. In 2004, bij de eerste rapportage over verzekeringen, is ook vermeld dat er

nog een derde soort verzekering is, de beroepsaansprakelijkheidsverzekering. Er is toen

gezegd dat het mooi zou zijn als we die konden afsluiten, maar dat dit toen niet lukte

omdat die verzekering tamelijk nieuw was en bij dit soort projecten nog niet bestond. Op

dit moment is het verzekeringsbedrijf heel druk bezig om de markt te verkennen. De

omstandigheden maken dat nu mogelijk. Als het zich goed ontwikkelt, dan zal u in het

najaar een voorstel bereiken om ook de beroepsaansprakelijkheidsverzekering af te

sluiten. De verzekering van de omgeving heeft bijvoorbeeld betrekking op de

verzakkingen bij de Vijzelgracht. We hebben er dus ervaring mee en heel globaal

genomen kunnen we zeggen dat 70% van de kosten die we daar maken en gemaakt

hebben, door de verzekering gedekt worden. Ik zal hier niet met financiële cijfers gaan

strooien, maar de betaalde polis en de uitbetaalde bedragen daar staan in een redelijke

verhouding tot elkaar. De CAR-verzekering is een veel ingewikkelder verhaal. Die heeft

ook betrekking op onze relatie met de aannemer en de schuldvraag. In de commissie is

de vooruitgang daarin gerapporteerd en welke keuze we gemaakt hebben om met het

bouwproces door te gaan, maar als het ware de discussie die we nog met de aannemer

zullen hebben op de lat te schrijven. U weet misschien dat dat heel ingewikkelde

discussies zijn waarbij zowel onze relatie met de aannemer als een mogelijke rol van de

CAR-verzekering een rol speelt.

De alternatieven. Volgens mij heeft de heer Veerman een aantal stappen gezet.

Stap 1 was: is het technisch mogelijk en verantwoord om de Noord/Zuidlijn te maken? Stel

dat het antwoord op die vraag ontkennend zou zijn, dan komt de behoefte aan

alternatieven aan de orde. Wat doen we dan wel? In het weloverwogen oordeel van de

commissie-Veerman was het antwoord ‘ja’ en kon de oorspronkelijke lijn aangelegd

worden. Vervolgens heeft hij de vraag gesteld: stel dat je iets totaal anders gaat doen?

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

Dat leidt tot twee conclusies. De eerste conclusie – en dat is met het voorbeeld van de

Noordlijn duidelijk geworden – is dat we dan om te beginnen globaal 2 miljard euro kwijt

zijn met al het graafwerk dat al gedaan is en al het werk dat gedaan moet worden om de

gaten weer te herstellen. De heer Veerman heeft in een recent interview nog iets meer

informatie gegeven over de bedragen die daarmee gemoeid zijn. Vervolgens moet je op

zoek naar iets wat per definitie – dat blijkt ook uit de alternatieven die in de discussie naar

voren kwamen – een totaal andere lijn is. We hebben in onze reactie op het voorstel van

de SP geprobeerd om dat duidelijk te maken. Volgens mij zijn we er ook redelijk in

geslaagd. Het is wel een alternatief, maar dan praten we over iets van een totaal andere

orde, dat ook leidt tot heel andere passagiersaantallen. Dat is op zichzelf niet zo erg,

maar achter die andere passagiersaantallen gaan twee dingen schuil. Ofwel een veel

groter aantal mensen blijft met de auto rijden ofwel een aantal activiteiten dat wij voorzien

hebben, zal niet plaatsvinden. Ook daarvoor is Noord het meest bekende voorbeeld. Het

is overduidelijk dat een aantal bouwinitiatieven in Noord alleen van de grond komt als de

Noord/Zuidlijn doorgaat. Vandaar ook de oproep van de heer Van Drooge of de Noordlijn

niet eerder in gebruik kan worden genomen. De commissie-Veerman heeft dus niet

uitgebreid allerlei andere alternatieven vergeleken omdat dat volgens hem niet nodig was

en omdat ze van een totaal andere orde waren. Ik heb nog even mijn geheugen opgefrist

en ook nog enige bronnen geraadpleegd over een variant die veel genoemd wordt. Iets

met de ringlijn. In het verleden is daar al veel studie naar gedaan. Ze voegt in wezen heel

weinig vervoerswaarde toe. Uit alle studies blijkt dat het vooral een andere route is voor

mensen die toch al met het openbaar vervoer reizen. Het sluiten van de kleine ring ziet er

op de kaart eenvoudig uit, maar is een zeer dure en ingewikkelde operatie. Ik hoef u

slechts het woord ‘droogbak’ te noemen. De minimumraming bedraagt 500 miljoen euro.

Dat is dus ook geen alternatief. Ik weet niet of ik de heer Bakker nu al overtuigd heb.

(De heer

BAKKER:

Het probleem is een beetje dat mijn vraag helemaal

op het begin van uw betoog betrekking heeft. De heer Veerman heeft

eerst gekeken of de lijn technisch mogelijk was. Aan die techniek kleven

natuurlijk enorm veel risico’s, misschien met kleine kansen, maar wel met

grote gevolgen. Dat moet natuurlijk meegewogen worden, ook afgezet

tegen alternatieven. Ik denk echter dat wij daarover van mening

verschillen.)

Ik denk dat wij daarover van mening blijven verschillen.

De organisatie is het op een na laatste onderwerp. Ik heb al eerder gezegd dat de

heer Veerman een forse opdracht kreeg. Het is een fors rapport met forse aanbevelingen.

U kunt in de voordracht van het college lezen, en dat gebeurt niet zo vaak met rapporten,

dat wij de conclusies hebben overgenomen en niet omdat dit het gemakkelijkste is.

Meestal zien we dat er dan staat: wij nemen de conclusies over, maar zijn van mening dat

we het eigenlijk toch tamelijk goed gedaan hebben. Dat soort teksten vindt u niet terug in

de voordracht van het college. Ik kan u ook verzekeren dat er binnen het college ook zeer

indringend over gesproken is. Wij beseffen ten volle dat een cultuurverandering ook met

een schok begint. Ik meen dat de heer Flos zei dat hij nog twijfels had. Ik beschouw dat

als een aansporing om te laten zien dat ik u over drie maanden of een half jaar hopelijk

gerust kan stellen. Ik accepteer echter dat u op basis van dit soort teksten kunt blijven

zeggen: ik heb mijn twijfels.

Ik wil nog een belangrijk element noemen. Ook voor de organisatie is dit een

historisch moment. U kunt zich voorstellen welke invloed het stopzetten van het project en

de uitgebreide discussies over de vraag wat we gingen doen, heeft op een

projectorganisatie die ingesteld is om iets te maken. Die mensen verkeren in grote

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

verwarring. De kracht van de discussie vandaag en het besluit dat we al dan niet nemen,

is dat wij de cultuurverandering met een schok en een knal kunnen inzetten. Misschien

kan het optreden van een nieuwe wethouder die schok nog een beetje vergroten. Ik hoop

over drie of zes maanden bij u terug te komen om te laten zien dat het gebeurt. Ik meen

dat mevrouw Bergervoet vroeg om een rapportage. Ik zeg u die graag toe. Het raamwerk

ervan is al gereed en in het college is er uitvoering over gesproken. Ik hoop daarmee

zowel de trots bij de organisatie als de trots in de stad op dit unieke project te laten

terugkeren.

Ten slotte de terechte aandacht voor het bedrag van 500 miljoen euro. Ik heb al

eerder gezegd, en ik wil het in deze vergadering herhalen, dat de crux van onderhandelen

is dat je dat niet in het openbaar doet. Ik beschouw de motie als een welkome aanvulling

op mijn strategie. Ik kan met de genoemde overheden in discussie gaan, waarbij ik ervan

uitga dat er een duidelijke uitspraak van uw raad ligt. In zekere zin is er sprake van een

kip-en-ei-kwestie. Ik meen dat de heer Manuel zei dat hij dit besluit pas wil nemen als hij

weet met hoeveel geld ik uit Den Haag terugkom. Ik vertaal het nu heel huiselijk. Was het

de heer Bakker? Ik kan u verzekeren dat, als ik niet met een glasheldere uitspraak van uw

vergadering op pad gestuurd wordt, ik dan die reis niet ga ondernemen. Dat heeft geen

enkele zin. We moeten flink zijn en het initiatief houden. We moeten ervan overtuigd zijn

dat dit een belangrijk project is en dat we er het nodige voor over hebben. Het overleg

bergt een zeker risico in zich. We moeten echter een beetje vertrouwen in onszelf en in

onze argumenten hebben. In dat opzicht is speculatie over de vraag hoe we welk deel

zullen dekken volstrekt nog niet aan de orde.

De heer Manuel stelde vragen over het Rokin en de Vijzelgracht. Ik meen dat het

duidelijk in het gewijzigde besluit staat. Ik herhaal het nog even. De heer Veerman en alle

experts hebben geen twijfel over de Vijzelgracht. Er is maar één methode om daar te werk

te gaan: van de binnenzijde uit vriezen. Er spelen geen andere afwegingen een rol.

Daarom stellen wij voor om bij de Vijzelgracht heel voorzichtig, vasthoudend en gedegen

te beginnen. Er is geen reden om er nog bij u op terug te komen. Er valt verder niets over

te rapporteren. Iets anders is het boren van noord of zuid. We weten gewoon nog niet of

dat lukt. Ik waarschuw u voor een te groot optimisme. Het kan best zijn dat de mooie

ideeën van de heer Veerman niet uitvoerbaar blijken te zijn en dat we terug moeten naar

het oude spoor. Onze rapportage is hoop ik eind augustus intern afgerond, maar dat

betekent dat het eind september/medio oktober wordt voordat wij er in deze vergadering

over praten en eerder in de commissie. Laten we er geen al te groot voorschot op nemen.

We moeten dat goed bekijken. Bij het Rokin is nog onduidelijk of we binnen of buiten

vriezen. Daar komen we nog mee terug.

De heer Flos vroeg nog of we iets voor de bedrijven doen. Volgens mij zat dat al

in de eerdere toezeggingen. Ook voor de bedrijven worden extra maatregelen getroffen.

Er is een conceptrapport beschikbaar over de Noordlijn. Er wordt intensief met Noord over

gesproken. Ook daar speelt de vraag of het rapport volledig is of niet. Wij nemen de

discussie daarover zeer serieus en ik kom ermee bij u terug op het moment dat er

duidelijkheid is. Ik wil een kanttekening maken bij een al te groot optimisme. De lijn kan

pas gebruikt worden als we bij het CS helemaal klaar zijn. U moet daarbij toch minimaal

aan 2015 denken. Het idee dat er op de Noordlijn jarenlang heen en weer kan worden

gereden omdat hij morgen al ongeveer klaar is, is feitelijk niet aan de orde.

Naar aanleiding van het betoog van mevrouw Bergervoet kan ik hier misschien

nog eens herhalen dat de benadering van de bewoners totaal anders zal zijn. Daarvoor

worden voorstellen voorbereid, maar voorafgaand aan deze vergadering had het college

er geen behoefte aan om daarmee naar buiten te komen. Het is ook een interne zaak,

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

maar u kunt ervan verzekerd zijn dat ook daarbij het schokeffect en een andere aanpak

vooropstaat. Ik had nog een lichte hoop dat ik de heer Bakker kon overtuigen, maar ik

denk dat wij op een paar punten van mening blijven verschillen. Ik spreek wel mijn

waardering uit voor het feit dat deze verschillen duidelijk zijn. Ik hoop dat ik hiermee

iedereen heb beantwoord. Mocht dat niet zo zijn, dan is er misschien nog een korte

tweede termijn.

Mijn reactie op de moties zal duidelijk zijn. Ik heb het net ook al gezegd, maar ik

zal het nog een keer expliciet zeggen, de motie nr. 425 beschouwt het college als

ondersteuning van zijn beleid. We hebben er geen bezwaar tegen en kunnen ermee

instemmen. De motie nr. 426 van de heer Bakker verzoekt het college een verdere

opdracht te verlenen tot nadere doorrekening en uitwerking van de meest aantrekkelijke

alternatieven. Ik neem aan dat ik duidelijk genoeg geweest ben. Het college ontraadt

aanneming van deze motie. De motie nr. 427 ontraadt het college ook. De motie nr. 428

vraagt om een kosten- en batenanalyse te laten opstellen. Ook daar ben ik tamelijk

duidelijk over geweest. Dat kan feitelijk ook niet meer. Het college ontraadt ook deze

motie.

VOORZITTER

geeft het woord aan mevrouw Bergervoet.

Mevrouw

BERGERVOET:

Ik wil graag op een punt nog enige verheldering geven,

het projectcommissariaat. Dat is iets nieuws. Dat hadden we hier nog niet. Daarom was ik

misschien een beetje onduidelijk. Ook de Partij van de Arbeid vindt natuurlijk dat de

portefeuillehouder politiek eindverantwoordelijk blijft. We willen geen vertraging, gaat u

dus vooral aan de slag en dames en heren aanzoeken voor dat projectcommissariaat. Wij

willen er nog wel graag op terugkomen, vooral vanwege het mandaat van deze club. Juist

omdat het een nieuw fenomeen is, willen we graag weten wat u precies afspreekt met die

dames en heren en wat ze precies gaan doen. Ik wil ook over iets anders nog opheldering

vragen. De wethouder heeft in antwoord op mijn vraag over de verzekering het verleden

van het verzekeren van het project geschetst. Hij heeft de verzekeringen die we nu

hebben

gesloten

opgesomd

daarbij

vermeldt

dat

nog

geen

beroepsaansprakelijkheidsverzekering is, maar dat daar dit najaar nog aan wordt gewerkt.

Mag ik daaruit concluderen dat we het project zo goed als maar mogelijk is bij de huidige

stand van zaken in verzekeringsland hebben verzekerd en dat alleen heel vreemde

dingen als een meteorietinslag niet mee zijn verzekerd? Kunt u mij verzekeren dat we

goed verzekerd zijn? Zo goed als mogelijk is bij de huidige stand van zaken?

VOORZITTER

geeft het woord aan de heer Bakker.

De heer

BAKKER:

Ik heb nog een aantal vragen. Ik wil graag een reactie van de

wethouder op het citaat van de site van het alom gerespecteerde Ministerie van Verkeer

en Waterstaat, waar staat dat de totale maatschappelijke baten van het project kleiner zijn

dan de maatschappelijke kosten. Wat vindt de wethouder daarvan? Wil de heer Gerson

bevestigen dat de door de heer Veerman gehanteerde risico-opslag verantwoord is en we

later geen verrassingen krijgen? Hoe zit het met het verlanglijstje? We willen een

heleboel. De tweede zeesluis, het Zuidasdok. Is dat een rijtje naast elkaar of is het een

rijtje onder elkaar? En hoe ziet het rijtje eruit? Om het even netjes af te ronden, toch mijn

persoonlijke ontboezeming, want ik begrijp dat er toch veel belangstelling voor was. Zelf

was ik van mening dat er niet veel anders op zat dan door te gaan met de aanleg van de

Noord/Zuidlijn tot ik het rapport van de heer Veerman had gelezen. Harry van Bommel,

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

mijn voorganger in de raad en ook ooit woordvoerder – zo ontmoeten heden en verleden

elkaar nog eens mooi – zei: de Noord/Zuidlijn is een geloof. Ik dacht toen: dat is weer

typisch Harry. Maar hij had gelijk denk ik nu. Het heeft toch weer de schijn van een

hallelujah-project. Het prestige schijnt zwaar te wegen. Ik vrees dat in plaats van een

besluit te nemen op basis een doorwrocht rapport de raad straks enige gelijkenis zal

krijgen met een olieveld in Drenthe: ja-knikken en daarna het geloof in de Noord/Zuidlijn

belijden.

VOORZITTER

geeft het woord aan mevrouw Van Pinxteren.

Mevrouw

VAN PINXTEREN:

Ik wil allereerst nog even ingaan op het

projectcommissariaat. Ik ben blij dat er een beetje eenduidigheid over bestaat. Het is

natuurlijk interessant als wij straks horen wat u er precies mee bespreekt. Ik vergat nog te

zeggen wat ik in de commissie gezegd heb. Ook als raadscommissielid stel ik het op prijs

om, als zich een aanleiding voordoet, een keer met deze commissie van gedachten te

kunnen wisselen omdat zij mogelijk heldere inzichten kan geven. U hebt geen antwoord

gegeven op mijn vraag of er al aan gedacht is om ook Europees geld te zoeken. Mijn

derde punt is een reactie op de opmerking van de heer Bakker dat de Noord/Zuidlijn een

geloof is. Mijnheer Bakker, als de Noord/Zuidlijn een geloof zou zijn, dan zou ik er de

laatste jaren niet zo ontzettend hard aan getrokken hebben. U weet dat ik op dat punt

nogal onwillig ben. De Noord/Zuidlijn is wel iets waar je niet bang voor moet blijven en

jezelf steeds banger voor moet maken. Bij de Noord/Zuidlijn moeten we praktisch en

pragmatisch naar een oplossing werken. Het is geen geloof.

(De heer

BAKKER:

Ik vertelde juist dat ik door het rapport-Veerman bang

ben geworden en dat ik dat daarvoor niet was.)

U was ontvankelijk voor bang worden.

VOORZITTER

geeft het woord aan de heer Van Drooge.

De heer

VAN DROOGE:

Ik had bijna de neiging om hierop in te gaan, maar ik zal

me bedwingen. Ik vind de antwoorden van de wethouder zeer duidelijk.

VOORZITTER

geeft het woord aan de heer Manuel.

De heer

MANUEL:

Ik wil de wethouder graag bedanken voor zijn uitvoerige

antwoord. Hij zal begrijpen dat D66 toch nog enige twijfels houdt over de risico’s en de

risicobeheersing. We zullen er nog vaak over te spreken komen. Ik kan me niet helemaal

losrukken van herinneringen aan 2002, toen er ook allerlei zekerheden over tafel leken te

gaan die uiteindelijk toch anders uit bleken te pakken. Desondanks stappen wij met enige

schroom toch weer aan boord van uw metrostel. We blijven in ieder geval zitten tot

september, maar behouden ons het recht voor om bij de volgende halte uit te stappen. Op

dit moment is nog niet zeker of wij de rit tot het eind willen voltooien. Het traject is ook nog

niet helemaal af zoals u weet.

(De heer

FLOS:

Ik begrijp het niet, mijnheer Manuel. U hebt in de eerste

termijn om een second opinion gevraagd, want u vertrouwt het bedrag

van 3,1 miljard euro niet. U hebt daar volgens mij niets over gehoord. Ik

verbaasde me al dat u er niet naar vroeg. Nu bent u opeens overtuigd

door de wethouder en stapt u tot september weer in de Noord/Zuidlijn.)

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

Nee, u luistert niet goed. Wij zijn zeker niet voor de volle 100% overtuigd. Wij

hebben nog steeds flinke twijfels. Wij kunnen instemmen met het traject tot september.

Wij zullen bijvoorbeeld de motie van de SP over een second opinion op de kosten- en

batenanalyse steunen. Ik denk niet dat ze een raadsmeerderheid zal krijgen. Desondanks

stappen wij met enige schroom weer aan boord, maar we houden ons het recht voor om

in september uit te stappen om eens te kijken hoe het er op een halte uitziet.

VOORZITTER

geeft het woord aan wethouder Gerson.

Wethouder

GERSON:

Excuses dat ik een aantal punten vergeten ben. Het

projectcommissariaat zoals het door de beide woordvoerders is omschreven, komt

overeen met de manier waarop het in de commissie is besproken. Ik ga waarschijnlijk

morgen enkele telefoontjes plegen. Ik kan u verklappen dat ik vrijdag elders in het land al

een ontmoeting heb. Het is de bedoeling om de commissie zo snel mogelijk in functie te

hebben. Er is ook in het college uitvoering over gesproken. Ik kom, al was het maar om

mijn eigen denkbeelden te scherpen, bij u terug om het mandaat van de commissie te

bespreken. Dat is natuurlijk essentieel. We hebben er allemaal mooie woorden over

gesproken, maar hoe werkt het precies? In het voorstel zal ook staan op welke manier de

raadscommissie toegang krijgt tot deze commissie als zij ermee van gedachten wil

wisselen. Het project is zo goed mogelijk verzekerd. Als de poliskosten in geen enkele

verhouding tot de dekking staan, dan sluit je geen verzekering af. Met die kanttekening

erbij durf ik te zeggen dat wij zo goed mogelijk verzekerd zijn.

Ik ben de heer Bakker nog een antwoord schuldig. Uit de literatuur en uit alle

discussies blijkt dat bij het begin van de meeste, zo niet alle infrastructurele werken de

kosten hoger zijn dan de baten, maar dat er andere redenen zijn om ze aan te leggen. Dat

is niets bijzonders. De risico-opslag die door Veerman is toegepast, is inderdaad

betrouwbaar en gebaseerd op de laatste inzichten. U wilt van mij iets horen over het

verlanglijstje. Ook dat valt onder het hoofdstuk ‘Wees verstandig en onderhandel in stilte’.

U noemt een aantal dingen, maar als u breder kijkt naar de verhouding tussen de

gemeente en het Rijk, dan zou u nog veel meer geldstromen kunnen identificeren. Ik denk

dat uit een studie zal blijken dat er meer belastinggelden van Amsterdam in de richting

van het Rijk gaan dan er geld terugkomt. Het ligt er maar net aan hoe u de relatie tussen

het Rijk en Amsterdam wilt bekijken. Ik wil me niet laten verleiden om er andere projecten

waar ik niets mee van doen heb, bij te betrekken. Wethouder Ossel zou me aankijken en

zeggen: laat de sluis toch aan mij over. Laat ik niet ingaan op persoonlijke

ontboezemingen. Ik zal u alleen mijn nieuwe motto meedelen: voorzichtig edoch

vasthoudend. Dat heeft dus niets met geloof te maken.

Europees geld. Als ik eerlijk ben, dan heb ik dat nog niet bestudeerd. Mijn

ervaring daarmee is dat we dergelijk geld alleen van tevoren krijgen. We zijn natuurlijk al

een heel eind op streek, maar ik zal uw suggestie zeker overwegen. Misschien zijn er

onderdelen van het project of onderdelen waaraan nog begonnen moet worden die er wel

voor in aanmerking kunnen komen. Ik heb meen ik toch iets bereikt bij de heer Manuel.

De essentie van de twijfels over het bedrag van 3,1 miljard euro zit in de omvang van de

risico’s. Ik heb nog eens uitvoerig geschetst hoe deze in elkaar zitten. Per definitie kunt u

van risico’s zeggen dat ze misschien toch iets hoger of lager kunnen zijn. Ik hoop dat u

uiteindelijk tot een van de 200.000 passagiers zult behoren die straks in de metro zitten.

De discussie wordt gesloten.

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

Aan de orde is de stemming over de voordracht onder nr. 385.

VOORZITTER

geeft het woord aan de heer Bakker voor een stemverklaring.

De heer

BAKKER

(stemverklaring): Wij vinden het rapport-Veerman een te

smalle basis om in te stemmen met het doorgaan met een project met de omvang van de

Noord/Zuidlijn.

(De

VOORZITTER:

U hebt dat in feite ook neergelegd in de moties die

straks aan de orde komen.)

VOORZITTER

geeft het woord aan de heer Limmen.

De heer

LIMMEN:

Ik wil graag iets zeggen in mijn hoedanigheid als voorzitter van

de enquêtecommissie. De leden van de enquêtecommissie kunnen worden geacht zich te

hebben onthouden van stemming bij de besluitvorming over de Noord/Zuidlijn.

De voordracht wordt zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd; de raad neemt

mitsdien het besluit, vermeld onder nr. 385 van afd. 1 van het Gemeenteblad, met

inachtneming van de stemverklaringen van de leden Bakker en Limmen.

Aan de orde is de stemming over de voordracht onder nr. 386.

VOORZITTER

geeft het woord aan de heer Bakker voor een stemverklaring.

De heer

BAKKER

(stemverklaring): Ik kan me voorstellen dat er misschien

technische redenen zijn om enige werkzaamheden te verrichten. Voor alle duidelijkheid

wil ik opmerken dat de SP geacht wordt hier tegen te hebben gestemd.

VOORZITTER

geeft het woord aan de heer Limmen voor een stemverklaring.

De heer

LIMMEN

(stemverklaring): Mijn stemverklaring geldt voor alle punten

over de Noord/Zuidlijn.

De voordracht wordt zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd; de raad neemt

mitsdien het besluit, vermeld onder nr. 386 van afd. 1 van het Gemeenteblad, met

inachtneming van de stemverklaringen van de leden Bakker en Limmen.

Aan de orde is de stemming over de voordracht onder nr. 403.

De voordracht wordt zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd; de raad neemt

mitsdien het besluit, vermeld onder nr. 403 van afd. 1 van het Gemeenteblad.

Aan de orde is de stemming over de motie-Bergervoet, Van Pinxteren, Flos, Van

Drooge en Manuel (Gemeenteblad afd. 1, nr. 425).

motie-Bergervoet,

Van

Pinxteren,

Flos,

Van

Drooge

Manuel

(Gemeenteblad afd. 1, nr. 425) wordt bij zitten en opstaan aangenomen.

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

VOORZITTER

constateert dat de motie-Bergervoet, Van Pinxteren, Flos, Van

Drooge en Manuel (Gemeenteblad afd. 1, nr. 425) is aangenomen met de stemmen van

de SP tegen.

Aan de orde is de stemming over de motie-Bakker (Gemeenteblad afd. 1, nr.

426).

De motie-Bakker (Gemeenteblad afd. 1, nr. 426) wordt bij zitten en opstaan

verworpen.

VOORZITTER

constateert dat de motie-Bakker (Gemeenteblad afd. 1, nr. 426)

is verworpen met de stemmen van de SP voor.

Aan de orde is de stemming over de motie-Bakker (Gemeenteblad afd. 1, nr.

427).

De motie-Bakker (Gemeenteblad afd. 1, nr. 427) wordt bij zitten en opstaan

verworpen.

VOORZITTER

constateert dat de motie-Bakker (Gemeenteblad afd. 1, nr. 427)

is verworpen met de stemmen van de SP voor.

Aan de orde is de stemming over de motie-Bakker (Gemeenteblad afd. 1, nr.

428).

De motie-Bakker (Gemeenteblad afd. 1, nr. 428) wordt bij zitten en opstaan

verworpen.

VOORZITTER

constateert dat de motie-Bakker (Gemeenteblad afd. 1, nr. 428)

is verworpen met de stemmen van de SP en D66 voor.

Aan de orde is de voortzetting van de behandeling van punt

Voordracht van het college van burgemeester en wethouders van 19 mei 2009

inzake vaststelling van de Voorjaarsnota 2009 (Gemeenteblad afd. 1, nr. 364).

VOORZITTER

geeft het woord aan wethouder Asscher.

Wethouder

ASSCHER:

De leden van de raad hebben veel aandacht besteed aan

het bijzondere karakter van deze voorjaarsnota. Gaan we door op de ingezette lijn of

spelen we juist in op de veranderde omstandigheden? Is het wel of niet verstandig om

een buffer op te nemen in het fonds van 73 miljoen euro? Is het goed om juist nu te

besluiten tot een pakket bezuinigingen of zou dat beter pas bij de begrotingsbehandeling

in december passen? Ik denk dat het heel logisch is dat er zoveel aandacht voor was,

want dit is een bijzondere voorjaarsnota in een bijzonder klimaat. Ik wil graag ingaan op

de bijzondere omstandigheden en de uitdagingen waarmee ons college werd

geconfronteerd toen we deze voorjaarsnota opstelden. Het waren er nogal wat. In de

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

eerste plaats natuurlijk de grote onzekerheid over de economische ontwikkelingen. U hebt

er ook ruime aandacht aan besteed. Dat is ook de reden dat er zulke grote nadruk op de

risico’s is gelegd, in hoofdstuk 6.2 van de voorjaarsnota. De vraag hoe we daarmee

omgaan is belangrijk, want de gemeente moet gezond zien te blijven, juist als het

economisch slechter gaat, omdat we een aantal heel belangrijke verantwoordelijkheden in

de stad hebben. U ziet dat daardoor een aantal onderdelen van de voorjaarsnota tot op

zekere hoogte ongewis en onzeker is. Het is altijd vervelend als je moet beslissen over

iets wat onzeker is, maar het is niet anders. Het is heel belangrijk dat u het college een

aantal grote lijnen meegeeft, zodat we deze zomer een heel ingewikkelde begroting

kunnen maken. Dat is ook de reden dat de buffer in het investeringsfonds is opgenomen.

Ik acht dat juist niet strijdig met het uitgangspunt van ons college zoals de VVD meende.

Nee, die buffer is denk ik heel hard nodig. Sterker nog: prudent financieel beleid vereist

dat we ons moeten concentreren op grote investeringen, maar dat we ook vanwege de

enorme economische turbulentie een buffer moeten opnemen om verstandig voor de

Amsterdammers te werk te kunnen gaan.

(De heer

VAN DER BURG:

Ik kan me heel goed voorstellen dat u een

buffer opneemt voor dingen die nog moeten komen. U loopt het gevaar

dat mensen het geld nu al uitgeven terwijl u het juist bedoeld hebt om in

de toekomst tegenvallers te kunnen opvangen. U presenteert het bedrag

van

18 miljoen euro heel nadrukkelijk

als onderdeel

van het

investeringsfonds waarvan u hebt gezegd: het uitgangspunt is bezit voor

bezit. Als u naast het investeringsfonds nog een aparte buffer had

opgenomen, dan had ik u begrepen. En als u in het investeringsfonds een

buffer had opgenomen die bedoeld is voor investeringen in het kader van

bezit voor bezit, dan klopt het ook. Wat ik nu zie, is dat daarvan

afgeweken wordt.)

Dat begrijp ik. Ik kom zo terug op de betekenis van de uitgangspunten die we

hanteren bij het fonds. Ik begrijp nu echter uit uw woorden dat u het verstandig vindt dat

we die buffer opnemen, maar dat we het elders hadden moeten rubriceren. In dat geval

vind ik het niet meer zo’n vreemde opmerking van de VVD.

De tweede reden dat deze voorjaarsnota bijzonder is, komt doordat we worden

geconfronteerd

met

een

ernstig

verslechterende

financiële

situatie

voor

gemeentebegroting. Dat maakt ombuigingen noodzakelijk. Ik heb in de raadscommissie al

gezegd dat het college er geen enkel genoegen in schept om te bezuinigen. Wij hadden

het liever niet gedaan. Als we echter het structurele beeld van de gemeentefinanciën

bezien, als we zien welke onzekerheden erin zitten en wat er nog op ons af kan komen,

dan is het noodzakelijk om structureel te bezuinigen. Dat is ook meteen het antwoord op

de vraag waarom de bezuinigingen zo precies staan vermeld en de uitgaven niet. Dat is

overigens altijd zo bij de voorjaarsnota. Wij zijn, al was het maar op grond van het

bestuursrecht, zorgvuldigheid verplicht ten opzichte van die instellingen waarop we

mogelijk willen bezuinigen. Daar beslist u over. Die bezuinigingen moeten we zo

nauwkeurig mogelijk in kaart brengen, want ook die instellingen gaan hun

begrotingsproces voor 2010 in en moeten dus weten waarop ze mogen rekenen. Daarom

zit er een disbalans tussen de bezuinigingen die zeer precies zijn en de uitgaven. Dat zijn

de grote lijnen die horen bij een voorjaarsnota en die we in de begroting zullen moeten

preciseren.

(Mevrouw

ALBERTS:

Ik heb daar een opmerking over gemaakt en heb

gevraagd naar de instellingen waarover niets wordt gezegd. Garandeert u

dat daar niet op bezuinigd wordt? U zegt dat de toekomst onzeker is en

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

dat er nog van alles kan gebeuren. Misschien moeten we nog wel meer

bezuinigen. In dat geval zit u met een probleem. Het is zo dubbel dat u op

een aantal instellingen wel bezuinigt en op een aantal andere niet. Met de

instellingen waarop niet wordt bezuinigd, zou ook best iets kunnen

gebeuren. Klopt dat?)

Dat klopt. Wat we nu weten, de instellingen waarop we nu bezuinigen, moeten we

bekend maken. Als het later in het jaar nodig is nadere ombuigingsvoorstellen te doen – ik

hoop het niet, maar het is mogelijk – dan zullen we op een fatsoenlijke manier met de

instellingen moeten omgaan. Dat betekent in de meeste gevallen dat we structurele

bezuinigingen niet meteen kunnen inboeken omdat we een overgangsregeling moeten

betalen. We kunnen in onze laatste raadsvergadering, rond 20 december, niet beslissen

dat instellingen per 1 januari 2010 hun geld niet krijgen. Dit is dus een normale gang van

zaken. Het houdt geen garantie in dat er verder niet meer bezuinigd kan worden. Daar

beslist uiteindelijk uw raad over. Maar als we nu bezuinigingen voorstellen, dan moeten

we die zo precies mogelijk maken. Dat lijkt me wel zo fatsoenlijk.

Een derde reden dat het een bijzondere voorjaarsnota is – en ook daarbij vind ik

de opmerking van de SP vreemd – is dat we er wel heel duidelijk voor kiezen om een

aantal dingen af te maken, om door te zetten. U kunt zeggen dat het tijd is voor een

radicale verandering en dat alles anders moet, maar ik denk dat het belangrijk is om juist

nu door te gaan met het programma Maatschappelijke Investeringen, om door te gaan

met de aanpak van het onderwijs, dat we niet versagen bij het bestrijden van de armoede,

dat we niet stoppen met Kinderen Eerst en de talentontwikkeling. En dat we ook niet

stoppen met het programma Topstad. Hoewel we in de top 5 terecht zijn gekomen, mag

het duidelijk zijn dat investeringen in ons vestigingsklimaat minstens even hard nodig zijn

als in het begin van deze periode. Tegen de SP wil ik zeggen dat dit geen kwestie is van

zomaar doen wat we altijd al deden. Het zijn heel belangrijke initiatieven voor deze stad

die op de lange termijn effecten moeten sorteren, waarmee we al waren begonnen en

waar we voor staan en die we juist in deze tijd willen doorzetten. Dat herken ik ook in het

betoog van mevrouw Van der Garde. Het zijn overigens voor een groot deel initiatieven,

mevrouw Alberts, waar u voor hebt gestemd.

(Mevrouw

ALBERTS:

Het is terecht dat we daar positief op hebben

gereageerd. Ik betoogde juist dat er vanwege de crisis niets wordt

toegevoegd. U zegt alleen maar: u mag blij zijn dat er niets afgaat. Dat

haalt je de koekoek. Ons betoog was juist: houd rekening met de crisis en

doe er een schepje bovenop. Juist om de gevolgen van de crisis te keren,

te pareren en niet alleen maar een dammetje op te werpen.)

Mevrouw Alberts, als wij dit hadden ingestudeerd, dan had u me geen mooier

bruggetje kunnen bieden dan u net deed. Het vierde bijzondere aan deze nota is dat we

moeten inspelen op de drastisch gewijzigde omstandigheden. Dat betekent zowel de

kansen pakken, daarover ben ik het helemaal eens met de heer Manuel, als maatregelen

nemen om de zwakkere groepen in onze samenleving zo goed mogelijk te beschermen

tegen de gevolgen van de crisis. Ik noem even een paar voorbeelden van de kansen die

we pakken. Juist nu extra investeren in acquisitie, in ontwikkeling van nieuwe

mogelijkheden om bedrijven aan te trekken in sectoren waarin we sterk zijn. Juist nu

investeren in evenementen om toeristen naar Amsterdam te trekken en bekendheid te

genereren. Denkt u maar aan de Giro. Juist nu blijven investeren in stedelijke ontwikkeling

en strategische aankopen die u in ons fonds vindt. Juist nu investeren in de ontwikkeling

van duurzame energietoepassingen. Dat zijn kansen die we juist nu moeten grijpen. Het

gaat echter ook om solidariteit, de bescherming van zwakke groepen. Dus extra geld voor

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

aanvullend armoedebeleid. Dus ook extra geld voor de zorg, vooral voor de trede 1-

cliënten. Dus juist nu extra geld investeren in leefbaarheid en veiligheid. De slachtoffers

van een gebrek aan leefbaarheid en veiligheid worden in de crisis extra hard getroffen.

We nemen in het bijzonder maatregelen waarbij het mes aan twee kanten snijdt. Daarom

een extra inzet voor id-banen bij kunstinstellingen, zorginstellingen en zelforganisaties.

Daarom juist nu extra inzet voor het bestrijden van schooluitval. Doorgaan met het

platform Onderwijs en Arbeidsmarkt en juist nu ook het ontwikkelen van excellent

onderwijs. Dus niet alleen het ongedaan maken van zwak onderwijs, maar ook het

ontwikkelen van excellent onderwijs. En juist nu woonleertrajecten voor jongeren. Dat zijn

zomaar even tien maatregelen die we extra nemen, die typisch reageren op de crisis,

maar wel vanuit het devies: solidair zijn met de zwakken, op de korte termijn mensen aan

het werk houden en op de lange termijn kansen pakken.

Een vijfde reden dat dit een bijzondere voorjaarsnota is, is dat we worden

geconfronteerd met een enorme incidentele meevaller, het Schipholdividend. Dat is weer

prettig. Bovendien zien wij aan de horizon een mogelijke incidentele meevaller van nog

veel grotere proporties verschijnen als de verkoop van Nuon de bedragen zal opleveren

die wij verwachten. Die bedragen willen we graag zo lang mogelijk beschikbaar houden

voor Amsterdammers. Daarom hebben we gekozen voor de introductie van een

investeringsfonds. U hebt volstrekt terecht gezegd dat dit investeringsfonds nog een

nadere uitwerking behoeft, dat we daar een heel goed voorstel voor moeten doen. Ik ben

dat volstrekt met u eens. We hebben daarom een aantal uitgangspunten geformuleerd die

voor dat fonds zouden moeten gelden, maar het zijn uitgangspunten. We zullen ze verder

ontwikkelen en bij de begroting aan u voorleggen. Wat de definitieve uitgangspunten voor

dat fonds worden, zal een van de belangrijke beslissingen worden die u zult moeten

nemen. Het fenomeen bezit voor bezit is een belangrijk richtsnoer bij het ontwikkelen van

die voorstellen. Dat betekent echter niet dat dit nu al een zeef moet vormen die alle

andere voorstellen onmogelijk moet maken. Nee, wij geven nu de richting aan om een

begin te maken met dat fonds. We stellen investeringen voor die wij op dit moment het

meest voor de hand vinden liggen en die het meest verstandig lijken voor de structuur en

voor de lange termijn. We geven de uitgangspunten daarbij aan. Het valt ons op dat er in

de motie van de coalitie in grote lijnen steun voor bestaat, hoewel de pijlers net anders

genoemd worden en hoewel het ook opvalt dat het vereiste van een revolving fund alleen

voor duurzaamheid gesteld wordt. Misschien kan dat nog iets worden toegelicht. Wij gaan

ervan uit dat we voorstellen zullen doen die zo goed en zo kwaad mogelijk recht doen aan

de verzoeken van de raad, maar het zijn voorstellen die u alsnog op hun merites zult

beoordelen opdat we inderdaad op de lange termijn de kansen pakken die er voor

Amsterdam liggen.

Kortom: een voorjaarsnota onder een bijzonder gesternte. Ik denk dat we er met

de vijf redenen die ik u net gaf en die dit een bijzondere voorjaarsnota maken goed in

geslaagd zijn om een heel gedegen voorstel aan u voor te leggen waarin de verschillende

elementen zitten. Juist omdat de SP over koplampen en konijnen sprak, denk ik dat het

goed is om nog eens te benadrukken dat we ook buiten het kader van deze

voorjaarsnota, binnen de bestaande middelen van de begroting 2009, een flink aantal

extra maatregelen nemen om de gevolgen van de crisis te bestrijden. Denk aan

6,5 miljoen euro voor langer leren, om ervoor te zorgen dat jongeren goed opgeleid uit de

crisis komen. Denk aan de intensivering van het bestaande instrumentarium om

werkloosheid tegen te gaan. Denk aan extra aandacht voor Amsterdams ondernemen,

extra aandacht voor vermindering van de regeldruk, het Garantiefonds Microkredieten,

extra kansenzones, het MKB-loket. Denk aan de oprichting van een mobiliteitscentrum.

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

Denk ook aan het actieplan Woningbouw in tijden van crisis dat u onlangs hebt

vastgesteld. Dat zijn zomaar nog eens vijf maatregelen om u er nog eens op te wijzen dat

we doorgaan met een aantal voor deze stad heel belangrijke zaken, dat we de begroting

gezond houden, maar dat we daarnaast heel specifiek maatregelen treffen om de

gevolgen van de crisis te dempen en om ervoor te zorgen dat de stad er sterker uitkomt.

Ik zal een aantal reacties geven op suggesties voor bezuinigingen en op de

moties die door de raad zijn ingediend. In de eerste plaats naar aanleiding van de bijdrage

van D66. De heer Manuel zegt dat hij de inburgering beschouwt als een mogelijk

aantrekkelijke en grote bezuinigingspost. Ik ben echter bang dat dat een illusie is.

Vergelijkend onderzoek naar de begrote kosten, dus niet de gemaakte kosten, maar de

begrote kosten, tussen steden is nog niet afgerond. Dat komt na de zomer. Maar ook als

daarin een enorme bezuinigingsmogelijkheid zou zitten, dan zou het nog steeds voor het

overgrote deel om rijksmiddelen gaan. Ik ben het met u eens dat we die middelen zo

effectief en efficiënt mogelijk moeten inzetten voor het doel om zoveel mogelijk mensen te

laten deelnemen aan de Amsterdamse samenleving. Daarmee gaan we onze begroting

echter niet dekkend maken. Het tweede voorbeeld dat u noemt, is Systeem in Beeld. Dat

is natuurlijk geen bezuinigingsoperatie. Het is een operatie die ervoor moet zorgen dat het

jeugdbeleid verbetert en dat we meer waar voor ons geld krijgen. In dat kader zijn wel

degelijk bezuinigingen ingeboekt. Het programma Bijzondere Trajecten Risicojongeren is

geschrapt. Een aantal bezuinigingen dat we voorstellen, zoals het meer combineren van

streetcornerwork en het bestrijden van voortijdig schoolverlaten, is ook om inhoudelijke

redenen ingegeven door die operatie. Ook daar kunnen we echter niet verwachten dat we

er enorme structurele bedragen mee vrijmaken, zeker niet in een tijd waarin het werk dat

op dat gebied gedaan moet worden misschien wel belangrijker wordt dan in een tijd van

hoogconjunctuur. Het derde element is de re-integratie. Ik vermoed dat collega Ossel daar

ook iets over zal zeggen, want hij heeft zeer recent de discussie daarover met u gevoerd.

In een aantal moties wordt het investeringsfonds als dekking voorgesteld. De heer

Van der Burg wees er ook al op. Ik denk dat daarbij twee verschillende soorten moties

onderscheiden moeten worden. Op de eerste plaats de motie nr. 406 die een voorstel

doet voor bestedingen ten laste van het fonds en dus eigenlijk een nadere invulling wenst

te geven aan de bestedingsrichting die wij zelf al hebben aangegeven, namelijk de buffer

in economisch slechte tijden. In de tweede plaats zijn er de motie nr. 414 en de

amendementen nr. 421 en nr. 422 waarin ombuigingsvoorstellen geschrapt worden en het

fonds als dekking voor het aldus geslagen gat wordt gepresenteerd. Dat laatste vind ik

een beetje een gemakkelijke oplossing. Het investeringsfonds is er niet voor bedoeld om

gaten te dichten die ontstaan door het schrappen van ombuigingsvoorstellen. Het zou

veel sterker zijn als de raad zou aangeven welke uitgaven, welke prioriteiten u zou willen

schrappen. Het fonds is er juist voor bedoeld om ook in de toekomst – deels onrendabele

– investeringen te doen, duurzame ontwikkelingen te initiëren en soms risico’s te dekken

die in de reguliere begrotingssystematiek veel moeilijker te dekken zijn. En indien nodig

kan wat ons betreft een deel van het fonds gebruikt worden voor investeringen in het

kader van de economische crisis. Om het fonds levend te houden – dat is de gedachte

achter het revolving fund – zou een deel van de investeringen weer baten moeten

genereren die weer naar het fonds terugvloeien. Dat mag natuurlijk nooit het hoofddoel

zijn, want we zijn geen beleggingsinstelling. We willen een fonds hebben dat maximaal

effect voor de Amsterdammers oplevert. Alle moties en amendementen die het

investeringsfonds als dekking aandragen om het schrappen van bezuinigingen mogelijk te

maken, zijn hiermee ontraden. Dat zijn dus nogmaals de motie nr. 414 en de

amendementen nr. 421 en nr. 422.

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

In de motie nr. 406 wordt voorgesteld om samen met het UWV en het

bedrijfsleven werkgelegenheid te creëren en dat te dekken uit de vierde pijler. De buffer

kan daarvoor inderdaad ingezet worden. Ik wil echter voorkomen dat het totale

beschikbare bedrag in het investeringsfonds, en met name de buffer, nu al helemaal

wordt dichtgetimmerd met voorstellen. Ik kan me daarom voorstellen dat we uw voorstel

nader betrekken bij de begrotingsbesprekingen voor 2010 zodat de raad dan een

integrale afweging kan maken van de maatregelen die we in het kader van de crisis in

2010 willen nemen en die we ten laste van dat deel van het fonds willen brengen.

(De heer

VAN DER BURG:

Ik was een beetje verbaasd dat in het rijtje

van de nrs. 414, 421 en 422 nr. 406 niet werd genoemd. Bij nr. 406 wordt

toch precies dezelfde dekking gebruikt als bij de nrs. 414, 421 en 422.

Waarom kiest u bij deze drie – terecht hoor – voor de harde formulering

‘afwijzen’ en kiest u bij nr. 406 voor een veel mildere formulering?)

De nrs. 414, 421 en 422 worden op een makkelijke manier gebruikt om

bezuinigingen te schrappen terwijl nr. 406 een logische en terechte invulling geeft aan

datgene waarvoor de vierde pijler is bedoeld. Dat maakt een belangrijk verschil.

(De heer

VAN DER BURG:

Ik had begrepen dat deze pijler van

18 miljoen euro ervoor bedoeld was om in de toekomst klappen op te

vangen. Dat is iets anders dan nu geld uitgeven aan een nuttig doel. U

bedoelde niet tegen de raad te zeggen: we hebben nog een potje met

geld, kunt u nog eens allerlei zaken opsommen die ook nuttig zijn? Nee, u

zegt heel nadrukkelijk dat u dat bedrag van 18 miljoen euro nodig hebt

omdat u niet weet wat ons te wachten staat. De PvdA en GroenLinks

halen met deze motie een zeer substantieel deel van die 18 miljoen euro

af.)

Ik weet niet hoe u deze motie leest, maar volgens mij gaat ze over iets wat in de

toekomst gebeurt, namelijk een stijging van de werkloosheid, die te maken heeft met de

economische crisis. U stelt zich nu eerder op als een voorstander van het aannemen van

deze motie dan als een tegenstander daarvan. Ik heb echter gezegd dat het college vindt

dat we niet het gehele bedrag zouden moeten dichttimmeren, maar dat deze motie wel

veel meer aansluit bij de bedoeling van het investeringsfonds en van de vierde pijler dan

de nrs. 414, 421 en 422 waarmee een probleem wordt opgelost doordat men een

bezuiniging wil schrappen.

Daarmee kom ik bij de motie nr. 407 die de mooie titel Rust op het

maatschappelijk front heeft. Soms hebben we allemaal behoefte aan rust op het

maatschappelijk front. En de motie nr. 410 over de jeugdschuldhulp en de

onderwijskwaliteit. Ik denk dat deze twee moties in hun samenhang moeten worden

bekeken, want in beide moties vigeren dezelfde bezuinigingsvoorstellen, vooral de

bezuinigingen op het stedelijk jongerenwerk. Ik zeg er wel heel eerlijk bij dat het college er

ietwat door in verwarring is gebracht. In de motie nr. 410 staat immers dat de

voorgenomen bezuiniging moet worden teruggebracht naar 0,7 miljoen euro en achter het

laatste bolletje staat dat de bezuiniging nog 0,5 miljoen euro bedraagt die moet worden

ingezet voor het sociale domein. De vraag is wat de indieners precies beogen zodat wij de

motie in financiële zin correct kunnen beoordelen. Ik ga ervan uit dat de laatste variant

juist is en dat u voorstelt om de bezuiniging te verlagen tot een bezuiniging van

0,5 miljoen euro. Deze resterende bezuiniging moet dan vervolgens worden ingezet voor

de nieuwe prioriteiten onderwijskwaliteit en schuldhulpverlening. De ruimte die daarvoor

nodig is, brengt het totaal dan weer op 1,2 miljoen euro als ik het goed zie. Als ik de

bedragen in motie nr. 407 optel en aftrek, dan kom ik op structureel nieuwe prioriteiten

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

van 4,165 miljoen euro en een dekking van 4,1 miljoen euro, dus een tekort van

65.000 euro. En incidenteel 200.000 euro nieuw en 250.000 euro dekking. Dat levert een

dekkingsoverschot van 50.000 euro op. Misschien kunt u daar nog eens naar kijken en er

iets aan doen. U stelt voor om 0,25 miljoen euro incidenteel te dekken uit de

bedrijfsvoeringsreserves. We hebben al vaker gezegd dat bedrijfsvoeringsreserves er niet

voor niets zijn. Misschien kunt u iets specifieker aanduiden welke bedrijfsvoeringsreserve

u op het oog hebt. Voor de externe inhuur, huisvestingslasten, inkoop en apparaat wil ik

wijzen op de bepaald majeure inspanningen die we al op ons hebben genomen. Elastiek

kan een hele tijd uitgerekt worden, maar op een gegeven moment niet meer. Wethouder

Vos zal straks iets specifieker ingaan op de inhuur van externen. Hoedt u er echter voor

om al te gemakkelijk dit soort taakstellingen te verdubbelen. Het college is volgens mij

buitengewoon serieus met de motie-Mulder, Van der Meer en Ornstein, zoals ik haar in

afwezigheid van de heer Van der Meer zal noemen, aan de slag gegaan om echt een

forse taakstelling op te leggen. Wij vinden dat u die niet te lichtvaardig moet verzwaren.

Op het gebied van de inkoop werken we op dit moment hard om de vorige taakstelling op

grond van de 10%-operatie te realiseren. Met de huidige manier van werken en capaciteit

raken we aan de grenzen van het aantal raamcontracten dat nog realiseerbaar is.

Overigens wijs ik u in dat verband op de motie die u op 12 juni 2009 hebt ingediend en die

is aangenomen om vooral te ontclusteren en veel aanbestedingen aan kleinere bedrijven

te gunnen. Dat zou op gespannen voet kunnen staan met een hogere taakstelling voor de

inkoop.

Ik wil nog even ingaan op de cofinanciering. Ik zei er net al in mijn illegale

interruptie iets over. Ik zie misschien mogelijkheden om te komen tot cofinanciering uit

rijksmiddelen, maar daarbij gaat het altijd om incidentele middelen. Dat zou betekenen dat

u in uw motie moet aangeven waar er structureel bezuinigd en incidenteel

gecompenseerd zou moeten worden. Het klinkt misschien een beetje technisch, maar het

is noodzakelijk. Anders kan ik u nu al vertellen dat een eventuele zoektocht naar

cofinanciering gedoemd is om te mislukken.

Ik noemde net al even de motie nr. 408 over de nadere invulling van het

investeringsfonds. Deze motie sluit in wezen nauw aan bij het voorstel in de

voorjaarsnota. Wij hebben er dus ook geen bezwaar tegen. De pijlers worden iets anders

genoemd, maar daar zouden we uit moeten kunnen komen. Ik vroeg net al waarom de

specifieke eis van een revolving fund alleen bij de pijler Duurzaamheid genoemd wordt,

maar ik vertrouw erop dat u ons hiermee een opdracht geeft om met deze uitgangspunten

in het achterhoofd voorstellen te ontwikkelen en ze dan aan u voor te leggen. Als dat het

geval is, dan bestaat er geen bezwaar tegen het aannemen van deze motie.

De motie nr. 409 over elektronisch factureren vinden wij een sympathieke motie,

waarvan de overwegingen erg in lijn liggen met datgene wat we al eerder in gang hebben

gezet met betrekking tot het snel afhandelen van facturen van de gemeente. Het is ook

een heel logische ontwikkeling om veel meer de lijn in de richting van digitaal factureren

en het scannen van papieren facturen in te zetten. Het is wel belangrijk om enig

verwachtingsmanagement te plegen op de tekst van de motie. Snelheid van invoeren is

nog een punt. We weten dat de Belastingdienst heel scherpe eisen stelt aan de

facturering en archivering voor fiscale controledoeleinden. We moeten daarmee ook

rekening houden bij de aanlevering door crediteuren. Er is vaak sprake van kosten voor

initiële investeringen en van structurele kosten voor dit soort systemen. Overigens zijn de

eerste ervaringen dat de afhandeling vervolgens minder bewerkelijk is en dus ook weer

geld oplevert. Kortom: de door u gestelde betalingstermijn van vijf dagen moeten we als

een streven beschouwen, zo bedoelt u het waarschijnlijk ook, maar we moeten vooral niet

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

de verwachting scheppen dat het al te gemakkelijk zal gebeuren. De richting is goed. We

willen er ook graag mee aan de slag.

Over motie nr. 422 zal ik uitsluitend iets over de dekking zeggen. Wethouder Vos

zal er misschien inhoudelijk nog iets over zeggen. Ik kon uit de motie niet precies afleiden

wat de indieners van de motie, de dames Hauet en Burke en de heer Geurts, bedoelen

met dekken uit het beschikbare budget. Ik ben er altijd een voorstander van om uitgaven

te dekken uit het beschikbare budget, maar een iets nadere aanduiding zou het college

welkom zijn. Het kan natuurlijk zijn dat u het stimuleringsfonds van het KTA-deel bedoelt.

Op die manier worden de Nuon step-to-save-boxen gedekt, maar in dat geval geldt dat de

besteding van het stimuleringsfonds door de raad is gereglementeerd. Dat reglement

schrijft voor dat de verdeling van de middelen in het fonds plaatsvindt door de

gemeenteraad op basis van een gezamenlijk bestedingsvoorstel van woningcorporaties

en van het college. Dat zou betekenen dat over deze motie nader overleg met de

corporaties gepleegd zou moeten worden. Nogmaals: het is maar een gok wat u bedoelt

met het beschikbare budget.

Wethouder Gerson zal nog iets over het amendement nr. 413 zeggen. Ik heb al

iets over de motie nr. 414 gezegd. De motie nr. 416 over het opvangen van de groei in

stadsdelen. De gevolgen van de sterke groei van stadsdelen voor het stadsdeelfonds zijn

in het verleden al veelvuldig door de Raad voor de Stadsdeelfinanciën onderzocht. Dat

heeft geleid tot de maatstaf ‘snelle groei’ in het stadsdeelfonds. Pas geleden heeft de

Raad voor de Stadsdeelfinanciën nog specifiek de situatie op IJburg bekeken en er advies

over uitgebracht. Het college heeft specifiek ten aanzien van de groei van kapitaallasten –

een heel reëel probleem – in overleg met stadsdeel Zeeburg besloten om al in de vorige

begroting extra maatregelen te nemen binnen het stadsdeelfonds die in de komende

periode nog verder zullen oplopen tot een bedrag van enkele miljoenen euro’s structureel.

Daarbovenop hebben we in deze voorjaarsnota ook een voorstel opgenomen voor een

incidentele bijdrage aan dit specifieke stadsdeel in verband met dit specifieke probleem.

Ten slotte is dit dossier in de lopende vierjaarlijkse evaluatie door de Raad voor de

Stadsdeelfinanciën opnieuw bekeken. Daarover is ook al eerder een motie van de SP

aangenomen. Kortom: in het licht van al deze onderzoeken, maatregelen en extra geld

acht het college deze motie overbodig en ontraadt het aanneming ervan.

Over de motie nr. 417 over de voorbereiding van de versmalling van de

Weesperstraat moet ik u zeggen dat dekking uit het mobiliteitsfonds alleen mogelijk is als

de raad aangeeft welke andere projecten met dezelfde dekking kunnen vervallen. In de

Commissie voor Verkeer, Vervoer en Infrastructuur, Dienstverlening, Volkshuisvesting en

Monumenten is nota bene de tranche 2010 van het mobiliteitsfonds al besproken in het

kader van het meerjarenwerkplan 2009-2013. Toen is dit wijzigingsvoorstel als ik goed

geïnformeerd ben niet aan de orde geweest.

De motie nr. 418 zal door wethouder Vos worden besproken. De motie nr. 432

door wethouder Gehrels. De motie nr. 419 over de onttrekking aan de Wmo-reserve. In

deze motie wordt voorgesteld de onttrekking van 6 miljoen euro aan de reserve Wmo niet

door te laten gaan. Er is echter geen dekking aangegeven waardoor er een gat van

6 miljoen euro ontstaat. Die motie wordt dus ontraden. De motie nr. 420, om solidariteit

nadrukkelijk in de begroting 2010 tot uitdrukking te laten komen, is een beleidsmotie. Er is

op zichzelf geen bezwaar tegen het aannemen van deze motie, maar ik hoop dat ik u, met

het overzicht van de maatregelen dat ik u net gaf, ervan overtuigd heb dat deze motie in

wezen overbodig is omdat ze al een van onze belangrijke richtsnoeren is geweest bij het

tot stand brengen van deze voorjaarsnota. Voor het amendement nr. 421 geldt mijn

eerdere

opmerking

over

dekking

van

geschrapte

bezuinigingen

uit

het

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

investeringsfonds. Dat ontraden we dus. Voor het amendement nr. 422 geldt hetzelfde.

De motie nr. 423 over de veerverbinding Javakade-Motorkade zal door wethouder Gerson

besproken worden.

Tot slot het amendement nr. 424 van de heer Van Drooge. Hij stelt voor om de

nominale

compensatie

van

apparaatskosten

schrappen

die

van

subsidieontvangende instellingen te maximeren op 0,5%. Dat is de facto een kaasschaaf.

Zo vertaal ik uw woord ‘soberheid’ tenminste. De heer Manuel heeft in het debat al iets

gezegd over de onwenselijkheid om de kaasschaaf te gebruiken bij ombuigingen. Wij

hebben daarom ook geprobeerd om het gebruik van de kaasschaaf zoveel mogelijk te

vermijden en geprobeerd om inhoudelijke keuzes te maken en aan u voor te leggen als

het bezuinigingen betreft. Dat neemt niet weg dat ik het amendement wel begrijp en dat

ook niet valt uit te sluiten dat we op een gegeven moment een beroep op dit soort

instrumenten moeten doen, zeker als we zien hoe de overige moties van de raad kunnen

uitpakken. Ik wil wel op een belangrijk punt wijzen, de subsidieontvangende instellingen.

De voorgestelde maximering ligt onder de verwachte prijsontwikkeling. Dat betekent dus

een versobering voor die instellingen. Er kunnen dus ook instellingen onder vallen waarop

ons college en ik denk ook uw raad in de huidige omstandigheden helemaal niet wil

beknibbelen. Te denken valt aan onderwijs, aan welzijn en aan zorg. Bovendien is er vaak

sprake van meerjarige afspraken met die instellingen waarmee dit strijdig kan zijn. Ik wil

nog een relativerende opmerking maken. U zult zich realiseren dat, als we dit doen, de

doorwerking ervan ook betekent dat er aan de inkomstenkant minder inkomsten zullen

zijn. Daar hebt u ongetwijfeld rekening mee gehouden, maar ik wijs de raad er toch nog

op. Ik geef u daarom graag in overweging om ten minste voor de subsidieontvangende

instellingen nog eens te bezien of dit verstandig is en de tekst van uw amendement in elk

geval zodanig aan te passen, dat ons college ten aanzien van die instellingen een recht

van terugkomst krijgt. Vervolgens wil ik u in overweging geven om het amendement bij de

definitieve begrotingsbehandeling nog eens in stemming te brengen. Ik denk dat hij nu

misschien net te vroeg komt. De heer Van der Burg zou echter zeggen: dit is een mild

preadvies.

VOORZITTER

geeft het woord aan wethouder Ossel.

Wethouder

OSSEL:

Ik moet heel even ingaan op de woorden van de heer Manuel

over re-integratie en armoedebeleid. Daarna ga ik snel door naar de verschillende moties.

De heer Manuel maakte een opmerking over het armoedebeleid en het geld dat ervoor is

uitgetrokken. Hij vroeg of het wel een activerend karakter had. Voor een deel geldt dat

zeker. Het is een directe bijdrage aan het plan Actief armoedebeleid dat we hebben

afgesproken. Voor een deel geldt het ook voor een aantal elementen uit het bestaande

beleid dat we inzetten rond scholierenvergoeding, pc-regelingen, jeugdsportfonds. Dat

soort zaken dekt een heel groot deel van deze investeringen af. Dat neemt niet weg dat

een deel nog om vissen uitdelen gaat. Dat zijn we aan het omschakelen. We hebben met

de raad een meerjarenbeleidsplan Participatie afgesproken. Daarin zit een visie op re-

integratie in verschillende tredes. Ook re-integratie van mensen die al heel ver zijn in het

kunnen uitvoeren van werk door bedrijven, maar ook re-integratie dichterbij. We denken

dat dit beter is, meer effect heeft en in zekere zin ook iets goedkoper zou kunnen. Re-

integratie zelf uitvoeren dus. De raad heeft ons daarin gesteund. We voeren het op dit

moment uit. Er is ook nog een volgens sommige kranten heel kritisch rapport van de

Rekenkamer over re-integratie. Een vervolg op een eerder rapport dat een tijdje geleden

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

is gepubliceerd. De discussie daarover wil ik heel graag met de commissie voeren. Het

college heeft er ook een mening over gegeven.

Ik wil nog even ingaan op de motie nr. 406. Wij beschouwen dit als een uitdaging

om een plan te maken dat bij de afweging betrokken kan worden. Het is een ambitieuze

uitdaging die we graag aannemen. Ik waardeer het zeer dat in de motie sprake is van

randvoorwaarden en dat zij voldoende ruimte biedt om met een creatief plan te komen. Er

is voldoende reden om dit soort plannen op het gebied van werkgelegenheid te maken.

De motie nr. 415 over het noodfonds id-banen. Ik begrijp wat u beoogt. Ik wil u

erop attenderen dat pas geleden mijn collega Gehrels een brief aan haar raadscommissie

heeft geschreven waarin zij stelde dat dit deel van de invulling van het id-noodfonds op

basis van het budget dat wij hebben voorgesteld wel degelijk zou kunnen. Dit is ook de

stelling van het college op dit moment. Ik begrijp dat u zich zorgen maakt en dat er meer

geld voor nodig is. Als u het college de ruimte wilt geven om hierop bij de begroting terug

te komen met een voorstel, inclusief een budget waarvan wij denken dat het lager kan

zijn, dan kunnen wij ermee leven.

VOORZITTER

geeft het woord aan wethouder Gerson.

Wethouder

GERSON:

Ik zal proberen mijn bijdrage aan het verloop van dit debat

te leveren. Op grond van de discussies die hebben plaatsgevonden, is het overduidelijk

dat het college aanvaarding van het amendement nr. 413 ten sterkste ontraadt. Er is geen

enkele sprake van dat wij de parkeertarieven weer willen verlagen, noch dat we op de

voorgestelde manier zouden willen bezuinigen op andere onderdelen. Voor de motie nr.

423 zou ik de heer Van Drooge in overweging willen geven om het dictum van de motie te

herzien. Als wij dit interpreteren als een beleidsmotie die we bij wijze van spreken bij de

structuurvisie nader bekijken, dan kan het college zich erin vinden. De verwijzing naar de

definitieve vaststelling van de begroting doet vermoeden dat de heer Van Drooge nu al

over geld wil praten. Zover is het college nog lang niet. Als u dit deel van de tekst wilt

verwijderen, dan hebben wij geen bezwaar tegen deze motie. Zo niet dan moet het

college deze motie ontraden.

(Mevrouw

VAN PINXTEREN:

Ik wil graag nog iets zeggen over de motie

over de Weesperstraat. Wethouder Asscher zei daarover dat er bij de

behandeling van het meerjarenwerkplan in de Commissie voor Verkeer,

Vervoer

Infrastructuur,

Dienstverlening,

Volkshuisvesting

Monumenten niets over was gezegd, maar dat is niet helemaal waar. Bij

de eerste behandeling in de commissie, toen de voorjaarsnota aan de

orde was, hebben wij gezegd dat we de Weesperstraat graag wilden

versmallen. De wethouder heeft toen gezegd dat hij daar binnen het

mobiliteitsfonds wel geld voor zou kunnen vinden. Daarna, bij het

meerjarenwerkplan, hebben we laten weten dat wij deze verschuiving

graag wilden. Daar zouden we nog antwoord op krijgen. Dit ter

nuancering.)

(De

VOORZITTER:

Waarvan akte.)

VOORZITTER

geeft het woord aan wethouder Vos.

Wethouder

VOS:

Ik wil bij de motie nr. 407 vooral ingaan op een aantal

opmerkingen en vragen van de heer Mulder over de externe inhuur. Dat is ook een

onderdeel van deze motie. Ik wil hem nadrukkelijk zeggen dat wij hard bezig zijn om de

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

externe inhuur aan te pakken. Er zijn inmiddels duidelijke en expliciete definities. Er is een

gedragscode en er is een flinke taakstelling voor de vermindering van de externe inhuur in

de voorjaarsnota verwerkt, 12,5 miljoen euro. Er is een taskforce aan het werk die

maatwerk per dienst gaat leveren om daarmee de totale bezuinigingsopdracht van de

motie-Mulder, namelijk 20 miljoen euro, uit te voeren. Het bedrag van 12,5 miljoen euro is

daarin opgenomen. Na de zomer ontvangt u de nadere invulling ervan. U spreekt over

een stijging van de post overige externe inhuur tussen 2007 en 2008. Daarmee vergelijkt

u appels met peren. In 2008 was er namelijk sprake van een andere definitie waardoor

deze posten niet vergelijkbaar zijn. Als u het totaal aan externe inhuur in 2007 en 2008

vergelijkt op grond van de nieuwe definities die we nu hanteren, dan is er sprake van een

stijging van 1,6 miljoen euro. Dat wil ik u in overweging geven.

Bij de motie nr. 411 heeft de wethouder Financiën al een vraag over de dekking

gesteld. Het voorstel van de huurdersvereniging om energiebesparingsteams in te zetten,

is zeer interessant. Het zou goed kunnen passen in de nadere uitwerking van

klimaatplannen. De motie nr. 418 gaat in op een aantal zaken op het gebied van

arbeidsvoorwaarden

wachtgeld.

Allereerst

vraagt

motie

ons

arbeidsvoorwaarden van het gemeentelijk personeel zo aan te passen, dat er sprake is

van loonmatiging. Daarbij moet uitdrukkelijk worden gekeken naar de trend op het gebied

van arbeidsvoorwaarden in het bedrijfsleven. U vraagt ook om de VNG te adviseren die

lijn te volgen bij de cao-onderhandelingen. Er wordt nu inderdaad onderhandeld. De inzet

van de werkgeverssector gemeenten is om uit te gaan van de nullijn. Wij zien echter dat

er landelijk een sociaal akkoord is gesloten dat uitgaat van koopkrachtbehoud. De

uitkomst zal daarom niet de nullijn zijn. Ik denk wel dat we uit kunnen gaan van zeer

beperkte salarisstijgingen. Ik wil u meegeven dat een dergelijke cao in overleg tot stand

moet komen en dat Amsterdam gehouden is aan de uitkomsten van die

onderhandelingen. Wij spelen er uiteraard een rol in. U verzoekt ook om geen

automatische periodieken meer toe te kennen. Ik kan u zeggen dat wij dat ook niet doen.

Periodieken worden alleen maar toegekend als er sprake is van goed functioneren. Dat is

vastgelegd in de periodieke beoordeling van de medewerker. Voor de ambtelijke top is dat

nog strenger geformuleerd. Jaarlijks worden doelstellingen afgesproken waarop centraal

toezicht wordt gehouden. Voor een deel gebeurt datgene wat u vraagt dus al. Ik kan u

overigens toezeggen dat wij de ingezette weg om behaalde resultaten kritisch te bekijken,

zullen voortzetten en mogelijk zullen aanscherpen. U wilt ook dat wij de wachtgeldregeling

voor politieke ambtsdragers versoberen en de mogelijkheden voor een sollicitatieplicht

onderzoeken. Dit zijn allemaal zaken die zijn vastgelegd in landelijke regelgeving.

Amsterdam moet de landelijke wet voor zijn eigen politieke ambtsdragers uitvoeren. Het

kabinet

onderzoekt

mogelijkheden

deze

regeling

versoberen

sollicitatieverplichting aan te scherpen. Amsterdam zal uiteraard de aanpassingen van de

wet toepassen, maar is niet bevoegd om zelf wijzigingen door te voeren. Op grond van dit

alles wil ik de motie ontraden, waarbij ik u wel toezeg om de ingezette weg om het

toekennen van periodieken kritisch te bekijken, voort te zetten.

(De heer

DE GOEDE:

Vandaag stond in de krant dat de minister met

eenzelfde voorstel komt. U kunt dit opvatten als een aanmoediging. U

krijgt steun van de minister. Andersom denk ik dat het een goed signaal is

als u vanuit Amsterdam laat horen dat wij het hiermee eens zijn. Bent u

bereid om dat aan de minister over te brengen?)

Amsterdam is het eens met een versobering van de wachtgeldregeling en

aanscherping van de sollicitatieplicht. Het moet echter duidelijk zijn dat het Rijk dit moet

regelen. Ik wil de motie toch ontraden met de toezegging die ik u al heb gedaan.

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

Ik wil ook nog een opmerking maken over de motie nr. 419 van de SP die ons

vraagt om de bezuiniging van 6 miljoen euro op de Wmo-reserve in te zetten voor

kwaliteitsverbetering van de huishoudelijke hulp. De risicoreserve van de Wmo is bedoeld

voor het opvangen van fluctuaties in de openeinderegeling. Wij stellen een eenmalige

onttrekking voor omdat we die verantwoord vinden. We zetten die overigens in voor een

groot scala aan noden in de zorg, bijvoorbeeld voor zorgcliënten trede 1 van de Dienst

Werk en Inkomen, sociale alarmering, risicogezinnen en risicojongeren. De heer Asscher

heeft er ook al iets over gezegd. Op die manier lossen we allerlei belangrijke noden op. U

slaat ons hiermee deze mogelijkheden uit handen. U wilt het geld echter ook structureel

inzetten, namelijk voor de verbetering van de huishoudelijke hulp. Dat kan niet op deze

manier, want het gaat om een incidentele dekking. Ik wil u er overigens op wijzen dat de

raad al heeft besloten tot een structurele kwaliteitsverbetering van de Wmo. U hebt

daarvoor in december 2008 4,5 miljoen euro beschikbaar gesteld. We gaan er een forse

slag mee maken, onder andere bij het aanvullend openbaar vervoer. Voor de

huishoudelijke hulp hebben wij van het begin af aan al ingezet op kwaliteit en op redelijke

vergoedingen voor degenen die het werk doen. Ik sluit me daarom aan bij de heer

Asscher en ontraad deze motie.

(Mevrouw

ALBERTS:

Ik kan me de bespreking in het college een beetje

voor de geest halen, maar op dit punt niet helemaal. Is er aan elke

wethouder gevraagd waar hij of zij nog geld had liggen zodat dat allemaal

in het investeringsfonds gegooid kon worden en hebt u dit toen zelf

voorgesteld? Of werd het u opgelegd met als argument: daar hebben we

nog een reservepotje waar we ook geld uit kunnen halen? Ik kan me

namelijk voorstellen dat u zich buitengewoon onthand voelt.)

Wat er allemaal in de boezem van het college wordt besproken, ga ik u niet

vertellen. Ik kan u wel zeggen dat ik het verantwoord vind om deze bezuiniging toe te

passen. Het is een eenmalige bezuiniging op een reservering voor risico’s. We denken

dat we die risicoreserve in de komende jaren weer gewoon kunnen opbouwen. Ik ben

heel blij dat we op die manier dekking hebben gevonden voor een aantal heel belangrijke

noden in de zorg die we moeten oplossen. Anders was het heel moeilijk geweest om er

dekking voor te vinden. Ik kan juist niet uit de voeten met datgene wat u voorstelt, want u

stelt een structurele investering voor. Die kunnen we niet op deze manier dekken.

Ik wil als laatste een opmerking maken over de amendementen nr. 413 van de

VVD en nrs. 421 en 422 van het CDA. In feite voeren beide partijen bezuinigingen door op

het klimaat- en energiebeleid van de gemeente. Ik wil u toch uitnodigen om dit iets langer

vol te houden. Klimaatbeleid vraagt een lange adem en het lijkt erop dat u nu al wilt

vertragen. De kredietcrisis en de klimaatcrisis moeten we beide aanpakken. Dit college wil

investeren in groene banen, in groene economie, in groene innovatie om beide

tegelijkertijd aan te pakken en straks klaar te zijn voor een nieuw begin. Help ons, steun

ons en ga met ons mee en kies niet voor dit soort bezuinigingen.

(De heer

VAN DER BURG:

Ik wil graag nog een vraag stellen over uw

uiteenzetting met mevrouw Alberts over de Wmo. U zei letterlijk: ik ben blij

dat we een dekking hebben gevonden – 6 miljoen euro – om daarmee

andere noodzakelijke dingen in de zorg te kunnen betalen. Dat zei u net.

Aan welke noodzakelijke dingen in de zorg wordt die 6 miljoen euro

uitgegeven? Ik heb even de incidentele invulling van de gelden erbij

gepakt en ik kan die 6 miljoen aan noodzakelijke uitgaven in de zorg niet

terugvinden.)

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

Ik kan u een lijstje geven. We geven geld uit aan sociale alarmering. We geven

geld uit aan de nazorg bij detentie. We geven geld uit aan geweld achter de voordeur, aan

begeleiding van jongeren met problemen, woon- en leerbegeleiding. We geven geld uit

aan risicogezinnen en hun kinderen die nu niet komen opdagen bij het OKC. Overgewicht

wordt aangepakt en de zorgcliënten van de Dienst Werk en Inkomen in trede 1 en 2. In

totaal is het op deze manier mogelijk om ruim 4,5 miljoen euro te investeren in zaken die

allemaal dringend noodzakelijk zijn.

(De heer

VAN DER BURG:

Dan snap ik de systematiek van de

voorjaarsnota niet en vraag ik de hulp van de heer Asscher. U zegt dat u

het bedrag van 6 miljoen euro dat u in het kader van de voorjaarsnota

weghaalt bij het Wmo-budget vervolgens weer inzet ten behoeve van

noden in de zorg. Als dat zo is, en u noemt net een heel lijstje op, dan

zouden we dus alle posten die u net noemde terug moeten vinden in de

bestedingsvoorstellen van het college. U zegt namelijk dat u het op de

ene plek weghaalt en op een andere plek uitgeeft en dat het nettosaldo

nul is. Kunt u me in de voorjaarsnota aanwijzen waar dat geld dan staat?)

Ik heb niet gezegd dat het nettosaldo nul is. De posten die ik u noemde, staan

allemaal in de voorjaarsnota genoemd. Het zijn allemaal nieuwe investeringen. Ik heb de

tekst van de voorjaarsnota niet voor me, maar ik heb een heel lijstje waar al deze zaken

op staan. Aan sociale alarmering besteden we 450.000 euro incidenteel. Aan nazorg bij

detentie besteden we volgens mij 240.000 euro incidenteel. Geweld achter de voordeur:

500.000 euro incidenteel. Jongeren: 250.000 euro incidenteel. De risicogezinnen:

800.000 euro incidenteel. Overgewicht: 850.000 euro incidenteel. De zorgcliënten trede 1

en 2 van de Dienst Werk en Inkomen: ruim 1,5 miljoen euro incidenteel. Dat vindt u

allemaal terug in de voorjaarsnota.

(De heer

VAN DER BURG:

Als ik het terug kan vinden in de

voorjaarsnota, dan neem ik aan dat u de tweede termijn gebruikt om mij

de tekst even aan te wijzen. Een van uw collega’s zal de nota ongetwijfeld

bij zich hebben.)

(De heer

VAN DROOGE:

Ik heb precies hetzelfde probleem. Wethouder

Asscher zegt dat ik zomaar iets uit het fonds aanwijs. Als ik echter kijk

naar de invulling van de incidentele ruimte, dan wordt er met miljoenen

euro’s gegooid. Er wordt ook nog ruimte gevonden voor iets zonder dat er

een getal bij staat. Het is voor de raad ongelooflijk lastig om te zeggen:

als ik dáár 100.000 euro schrap, dan wil ik dát bij de prioriteiten niet door

laten gaan omdat we dat niet kennen. Als we dat soort zaken van de

wethouder aan moeten wijzen, dan moet hij met onderliggende cijfers

komen. Zo gaat het niet. Mevrouw Vos komt nu met een lijstje. Kennelijk

haalt ze dat ergens vandaan, maar het staat niet in de stukken.)

(De

VOORZITTER:

Ik stel voor dat we ondertussen met andere

onderwerpen doorgaan.)

VOORZITTER

geeft het woord aan wethouder Gehrels.

Wethouder

GEHRELS:

Er ligt een motie voor mij, de eerste motie-Van Roemburg

over FunX. U verzoekt mij om haast te maken met een traject naar structurele landelijke

financiering. Dat is al heel lang onderwerp van gesprek. De heer Heemskerk heeft

onlangs aangekondigd dat het bereik van FunX in de ether van de G4 naar de G30 gaat.

Dat is hoopgevend. U vraagt om duidelijkheid voor december 2010. Ik neem aan dat u

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

2009 bedoelt. Dat staat ook in de afspraken. Daarmee is deze motie helemaal in lijn met

wat we al van plan zijn en beschouw ik haar als een bevestiging van mijn beleid en van de

gemaakte afspraken met het Ministerie van OCW en met andere steden.

VOORZITTER

geeft het woord aan de heer Mulder.

De heer

MULDER:

Ik ga meteen in op de dingen die in de eerste termijn door het

college naar voren zijn gebracht en op de moties. Bij de motie nr. 406 werd de term

‘dichttikken’ gebruikt. Daar is volgens mij geen sprake van in de huidige formulering. Het

lijkt ons een heel beschaafde motie. U hebt wel een punt bij de motie nr. 419 van de leden

Mahrach en Ulichki. De tekst achter het eerste aandachtsstreepje is niet geheel juist. Ik wil

daarom voorstellen die tekst te schrappen.

(De heer

VAN DER BURG:

Mag ik vragen wat u bedoelt met het eerste

aandachtsstreepje?)

Het eerste streepje in het besluit. Het eerste punt van het dictum. Bovendien staat

‘schuldhulpverlening’

dat

moet

zijn:

jeugdschuldhulpverlening,

schuldhulpverlening voor de jeugd. Het eerste dictum moet geschrapt worden en

helemaal

aan

het

eind

moet

schuldhulpverlening

voor

jeugd

dan

wel

jeugdschuldhulpverlening staan.

De motie-Mahrach en Ulichki (Gemeenteblad afd. 1, nr. 410), ingetrokken zijnde,

maakt geen onderwerp van behandeling meer uit.

VOORZITTER

deelt mee dat de volgende motie is ingekomen:

89º

Motie van de raadsleden Mahrach en Ulichki inzake de voorjaarsnota

(jeugdschuldhulpverlening en onderwijskwaliteit) (Gemeenteblad afd. 1, nr. 429).

Besluit:

de bestedingsrichting van de middelen van de gemeente voor het stedelijk

jongerenwerk in Amsterdam ligt bij het stadsdeeloverstijgende eerstelijnswerk

voor jongeren en dat dit in de vorm van een plan van aanpak 2010 in het

najaar van 2009 aan de gemeenteraad wordt voorgelegd;

de 0,5 miljoen euro die bezuinigd wordt wel voor het sociale domein te

behouden en te besteden aan onderwijskwaliteit (250.000 euro) en

jeugdschuldhulpverlening (250.000 euro).

De motie maakt deel uit van de beraadslaging.

De heer

MULDER:

De heer Asscher wees op de bedragen van 4,165 miljoen

euro en 4,1 miljoen euro en de bedragen van 200.000 euro versus 250.000 euro

structureel uit de dekking van de bedrijfsvoeringsreserves waarbij de dekking een

overschot van 50.000 euro zou vertonen. Als u het ene bedrag van het andere aftrekt, dan

komt u op 15.000 euro na precies op nul uit, maar dat mogen we in het kader van de

voorjaarsnota toch wel als een afrondingsverschil betitelen. Wij hebben de motie zo

geformuleerd om het college de ruimte te laten om de precieze bedrijfsvoeringsreserve

aan te wijzen. Wij zijn ervan overtuigd dat er ruimte is. Wij vonden het juist charmant om u

de ruimte te geven. Er zijn diverse reserves en wij denken dat u ze beter kunt overzien

dan wij.

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

Bij de motie nr. 407 is verwarring over incidentele of structurele bedragen. Ik snap

dat de wethouder er al in de eerste termijn een vraag over stelde. Het was inderdaad niet

helemaal duidelijk geformuleerd. We hebben nu een andere formulering gevonden die

volgens mij de lading dekt en waarbij het streven nadrukkelijk is om de kosten zo

meerjarig mogelijk te dekken. Wij begrijpen dat dit zeker niet bij alle posten structureel

kan. U moet u het ook niet lezen als eis. Bovendien vragen wij het waar mogelijk via

cofinanciering te dekken. Deze gewijzigde motie dien ik hierbij in.

De motie-Mulder en De Goede (Gemeenteblad afd. 1, nr. 407), ingetrokken

zijnde, maakt geen onderwerp van behandeling meer uit.

VOORZITTER

deelt mee dat de volgende motie is ingekomen:

90º

Motie van de raadsleden Mulder en De Goede inzake de voorjaarsnota

(rust op het maatschappelijk front) (Gemeenteblad afd. 1, nr. 430).

Besluit:

De volgende voorgenomen bezuinigingen niet door te laten gaan:

ketenunits jeugd en veiligheid (200.000 euro s);

subsidie Volksuniversiteit en Mozeshuis (600.000 euro s);

school-tv (255.000 euro s);

sportaccommodatieplan (300.000 euro s);

toegankelijkheid gehandicapten (200.000 euro i);

werk en sport (participatiebanen) (450.000 euro s);

veiligheid scholen (VIOS) (400.000 euro s);

Stadspas (300.000 euro s);

streetcornerwork (voor 460.000 euro s);

Stichting Stedelijk Jongerenwerk Amsterdam (voor 700.000 euro van de

voorgestelde 1,2 miljoen euro en de overige 500.000 euro te herinvesteren in

de jeugd, zie motie-Mahrach/Ulichki);

dit

bedrag

voor

0,25 miljoen

euro

incidenteel

dekken

uit

bedrijfsvoeringsreserves;

voor 4,1 miljoen euro te dekken uit een verhoging van de taakstelling op

inhuur externen, huisvestingslasten, inkoop en apparaat algemeen;

voor zover het college erin slaagt meerjarige incidentele financiering te

vinden, waaronder uit cofinanciering, dit in mindering te brengen op deze

taakstelling;

voor de volgende bedragen structurele bezuinigingen in te boeken, maar

meerjarig incidenteel te compenseren, waar mogelijk via cofinanciering:

0,2 miljoen euro ketenunits jeugd en veiligheid;

0,4 miljoen euro werk en sport;

0,2 miljoen euro streetcornerwork;

0,3 miljoen euro Stichting Stedelijk Jongerenwerk Amsterdam;

0,15 miljoen euro veiligheid scholen;

0,25 miljoen euro school-tv;

Verzoekt het college:

Elk kwartaal de raad op de hoogte te stellen van het verloop van de inhuur

externen naar aard en diensttak.

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

De motie maakt deel uit van de beraadslaging.

De heer

MULDER:

U maakt een opmerking over ontclustering bij de inkoop. Dat

zou kostenverhogend werken. Wij hebben een iets andere analyse. In de volksmond

wordt dit ook wel de MKB-vriendelijke aanbesteding genoemd. Dat dekt niet helemaal de

lading omdat het zou veronderstellen dat we het MKB voortrekken. Het gaat om het

ontclusteren van de grote posten. Juist de clustering leidt er nu vaak toe dat het voor het

MKB onmogelijk is om mee te doen en veel MKB-bedrijven kunnen vaak goedkoper

werken dan grote bedrijven. Mijn fractie is het niet eens met de opvatting dat ontclustering

leidt tot kostenverhoging.

Daarmee kom ik bij het investeringsfonds. Het mag duidelijk zijn dat we hiermee

graag willen aangeven dat de duurzaamheidscomponent revolving moet zijn. Ik heb in

mijn speech ook gezegd dat het voor de woningbouwuitgaven niet hoeft. De motie van de

leden Hauet, Burke en Geurts over energiezuiniger woningen beoogt een voortzetting van

het project waarmee we dit jaar begonnen zijn. Wij vinden het voortzetten van de dekking

uit het stimuleringsfonds KTA-deel een goed idee. U moet de motie ook zo opvatten dat

wij dit willen voortzetten. U kunt het geld ervoor binnen het budget vinden. We weten dat

er een bepaalde procedure voor de besluitvorming voor bestaat, maar ik ga ervan uit dat

het college deze procedure kan volgen. Wij denken ook dat het uit de nieuwe post klimaat

van 3,7 miljoen euro gefinancierd kan worden, maar wij hebben er in de motie geen

nadere invulling aan gegeven.

GroenLinks is al in een interruptie ingegaan op de Weesperstraat. Kennelijk is het

college niet helemaal consistent in zijn preadvisering. Ik wil graag nog iets zeggen over de

opmerkingen die gemaakt zijn over de externe inhuur. Uiteraard waarderen wij de

inspanningen van het college, laat daar geen misverstand over bestaan voor zover dat

gerezen zou kunnen zijn. We zien dat u aan de slag bent en daar zijn we blij om. U kunt

de motie ook opvatten als een aanmoediging om nog net iets harder te lopen. Er rijzen

echter toch een paar misverstanden. Wij vergelijken geen appels met peren. De stijging

van 17 naar 77 miljoen euro die ik noemde, is op basis van de oude definitie. In de

jaarrekening is zowel de nieuwe als de oude definitie gegeven. Alleen volgens de oude

definitie staat de stijging erin. Van 2006 tot 2008 is het bedrag gestegen van 17 naar

77 miljoen euro voor de inhuur externen overig. Ik weet wel waar het misverstand

vandaan komt. In de nieuwe definitie van 2008 staat ook een bedrag van 77 miljoen euro,

maar dat is een andere post die toevallig ook 77 miljoen euro bedraagt. Het zijn geen

appels en peren.

Als laatste punt het bedrag van 1,6 miljoen euro waarover we met de

Rekeningencommissie hebben gedebatteerd. Ik had me voorgenomen om het niet

helemaal

herhalen.

hebben

toen

een

degelijke

analyse

van

Rekeningencommissie gehad. U zei toen dat de stijging maar 1,6 miljoen euro was en de

Rekeningencommissie wees erop dat dit niet helemaal klopte. U zou er ook de brandweer

weer bij moeten tellen. Dat is een herhaling van zetten en voor de liefhebber na te lezen

in de notulen van de vergadering over de jaarrekening.

Dan de moties van andere partijen. Allereerst amendement nr. 413 van de VVD.

Het mag duidelijk zijn dat wij graag vast willen houden aan de Wibautstraat. We hebben

een voorstel voor 2,6 miljoen euro voor de boodschappendienst en het fijnmazig

openbaar vervoer. Wij kunnen dit amendement dus niet steunen. De motie nr. 419 van

mevrouw Alberts vraagt om een niet-gedekt bedrag en die kunnen wij dus niet steunen.

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

De motie nr. 420 lijkt ons tamelijk overbodig en bovendien zijn wij het niet eens met een

aantal overwegingen.

Het amendement nr. 421 van de heer Van Drooge. Ik moet zeggen dat uw

aanhoudende aandacht voor het graffitibeleid bewonderenswaardig is, maar dat er ten

opzichte van de post die u noemt als posterioriteit andere posten in de voorjaarsnota

staan die juist de leefbaarheid beogen te verbeteren. Wij hebben er geen behoefte aan

om het fonds in te dikken en deze posterioriteit niet te honoreren. Ik denk dat ik inmiddels

afdoende heb beargumenteerd waarom wij nu kiezen voor de Wibautas en voor de P+R-

voorziening in Oost eerst willen bekijken hoe de dekkingsgraad zich ontwikkelt. Bij de

motie nr. 423 valt me op dat het voorstel niet gedekt is. We hebben een bezuiniging

ingeboekt op het pontje. U hebt geen dekking en wij steunen nooit ongedekte moties. Het

amendement nr. 424 gaat ons een beetje ver.

(De heer

VAN DROOGE:

Mijnheer Mulder, de motie nr. 423 is een

beleidsmotie. Als u daar ook nog dekking voor vraagt, dan vraagt u wel

erg veel. Ik zal haar overigens aanpassen. Ik denk dat u een beetje te

hard van stapel loopt.)

U kunt uw motie wel een beleidsmotie noemen, maar ze heeft wel substantiële

financiële consequenties die niet gespecificeerd zijn. Ik beschouw haar dus toch als een

ongedekte cheque.

VOORZITTER

geeft het woord aan de heer Van der Burg.

De heer

VAN DER BURG:

Ik ben door een deel van het verhaal van de heer

Asscher overtuigd, namelijk het deel over de buffer. Mijnheer Asscher, de buffer van

18 miljoen euro hoort niet thuis in het investeringsfonds. Als hij door u eruit was gelaten,

dan hadden we een investeringsfonds van 55 miljoen euro gehad en daarnaast een buffer

voor de toekomst. Tenzij uw adviezen over de dekkingsvoorstellen worden opgevolgd,

maar ik vrees het ergste voor uw gezag in de Partij van de Arbeid, zal het bedrag lager

worden dan 18 miljoen euro. Zorg er bij de begroting voor dat de 15 of 14 miljoen euro die

nog over is niet in het investeringsfonds zit, maar neem dat apart op. Een

investeringsfonds is nadrukkelijk bedoeld voor bezit voor bezit. Daarnaast zouden we dan

een buffer moeten hebben. Het is jammer dat het zo gaat, maar u hebt een overtuigend

verhaal. Ik blijf het echter uitermate jammer vinden dat de buffer nu al voor een deel wordt

belegd. U zult dan ook begrijpen dat wij net als het college tegen een aantal

dekkingsvoorstellen zijn en daarmee tegen een aantal moties. Ik ben het met het college

eens dat een aantal dekkingsvoorstellen van het college hiermee anders wordt ingevuld.

Dat is hoe dan ook niet de bedoeling van de buffer, of deze nu onder het

investeringsfonds valt of niet. U zegt letterlijk dat de buffer gebruikt moet worden voor

financiële tegenvallers. In de motie nr. 406 is geen sprake van een financiële tegenvaller.

U noemt nota bene het WWB-fonds als voorbeeld waar het in de toekomst mis kan gaan.

Wij willen voorkomen dat de buffer van 18 miljoen euro wordt verlaagd naar bijvoorbeeld

14 miljoen euro en dat u vervolgens bij de begroting 2010 moet zeggen: sorry, ik heb het

geld meer dan nodig omdat er meer tegenvallers zijn, waarna er alsnog extra

bezuinigingen komen. Mevrouw Alberts heeft natuurlijk gelijk. Als u vlak voor het nieuwe

jaar met extra bezuinigingen komt, dan bent u verkeerd bezig. Wij roepen in ieder geval

de andere partijen in deze raad – PvdA, GroenLinks, maar ook het CDA – op om niet aan

de buffer van 18 miljoen euro te komen.

U zult begrijpen dat wij tegen motie nr. 406 zijn omdat wij vinden dat u de

buffermiddelen niet hiervoor moet gebruiken. Wij hadden moeite met motie nr. 410, maar

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

nr. 429 kunnen wij volgen. Het dekkingsverhaal van motie nr. 411 hebben wij niet

helemaal begrepen. Wij willen graag iets meer toelichting daarop voordat we er een

mening over hebben. Ik ben natuurlijk stomverbaasd dat het college er niet voor kiest om

de parkeertarieven in Amsterdam te verlagen. Ik zag dat helemaal niet aankomen. Ik ben

erg bang dat amendement nr. 413 het niet zal halen. De VVD heeft aangekondigd dat zij

wil dat in 2010 de parkeertarieven met 1 euro worden verlaagd en ik houd me daarbij vast

aan de heer Asscher die in de laatste Libertijn waar wij samen optraden de volgende keus

kreeg voorgelegd: kiest u voor de euro van Eric of voor het tientje van Van Doorninck? Hij

koos voor de euro van Eric dus in de toekomst zal het wel goed komen.

Tot zover de moties. Wij kunnen niet akkoord gaan met moties waarin de buffer

een rol speelt en dat zal bij de stemming ook zo blijven.

VOORZITTER

geeft het woord aan de heer De Goede.

De heer

DE GOEDE:

Ik zal maar meteen op de moties ingaan, want ik denk dat

de reactie van het college wel duidelijk is. Ik wil even kort uitleggen wat wij bedoelen met

de bedrijfsvoeringsreserves. Ik heb de jaarrekening er even bijgehaald, bovenaan pagina

479. We hebben allerlei bedrijven: projectmanagementbureau, Stadstoezicht, de Dienst

Amsterdam Beheer. We zien daar grote reserves staan en wij hebben de indruk dat er

van de in totaal 15 miljoen euro best 250.000 euro af kan. Als dat echt niet het geval is,

dan hoor ik dat graag van het college. De gemeente Amsterdam zal er niet van omvallen.

Moet ik onze reactie op amendement nr. 413 nog uitleggen of kan ik gewoon

zeggen dat wij er niet voor zijn? Ik denk dat ik gewoon kan zeggen dat we er niet voor

zijn. Het noodfonds id-banen. U kunt onze motie zo lezen, dat wij voorstellen om er nu

1 miljoen euro extra in te investeren. Als u goede redenen kunt geven waarom het

maatschappelijke doel ook met minder geld bereikt kan worden, dan horen we dat graag

van u. We zien de voorstellen daarvoor tegemoet, maar wel goed onderbouwd. Wij

wachten het antwoord van de heer Gerson af over de toezeggingen die hij in de

commissie over de Weesperstraat heeft gedaan. Wij denken dat de motie die nu is

ingediend, wel degelijk gehandhaafd kan blijven. Motie nr. 418 over de versobering van

de arbeidsvoorwaarden willen we graag handhaven. U moet het zien als een

aanmoediging voor de voorstellen die u zelf al doet. We hebben de motie nr. 432 over de

financiering van FunX inmiddels aangepast. Er stond inderdaad abusievelijk december

2010 terwijl dat natuurlijk december 2009 moet zijn.

Wij zullen tegen de motie van mevrouw Alberts over de Wmo stemmen en volgen

de lijn van het college. Wij vinden het idee achter motie nr. 420 over het tegengaan van

tweedeling in de samenleving goed, maar in de overwegingen staat een aantal zaken

waarmee we het niet eens zijn. Daarom zullen we deze motie niet steunen. De

amendementen nrs. 421 en 422 zullen we ook niet steunen. We hebben dat eerder in het

debat al gezegd. Motie nr. 423 en amendement nr. 424 zijn heel erg verleidelijk. Het

college heeft gezegd dat, als de heer Van Drooge bereid is om het dictum in de motie

over de veerpont aan te passen, de motie in lijn is met de plannen van het college. In dat

geval zullen wij de motie steunen en ik roep de heer Van Drooge op om dit ook te doen.

Amendement nr. 424 die om versobering in het gemeentelijk apparaat vraagt, ligt in onze

lijn. De manier waarop het is geformuleerd, gaat ons echter net iets te ver. Ik verzoek de

heer Van Drooge dan ook om het amendement iets aan te passen. Zoeken naar ruimte

binnen het apparaat beschouwen wij als ondersteuning van het college.

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

De motie-Van Roemburg (Gemeenteblad afd. 1, nr. 432), ingetrokken zijnde,

maakt geen onderwerp van behandeling meer uit.

VOORZITTER

deelt mee dat de volgende motie is ingekomen:

91º

Motie van het raadslid Van Roemburg inzake de voorjaarsnota

(financiering FunX) (Gemeenteblad afd. 1, nr. 433).

Verzoekt:

1. de wethouder KSB om haast te maken met het traject richting structurele

landelijke financiering van FunX;

2. de wethouder KSB hierover bij het Ministerie van OCW duidelijkheid te

verkrijgen en de bevindingen te rapporteren aan de raad voor december

2009.

De motie maakt deel uit van de beraadslaging.

VOORZITTER

geeft het woord aan mevrouw Alberts.

Mevrouw

ALBERTS:

Ik wil eerst een algemene opmerking maken. Ik heb niet de

indruk dat de crisis Amsterdam of het college echt heeft bereikt. In zijn antwoord geeft de

wethouder een heel lijstje met allerlei dingen waarmee het college bezig is. Dat lijstje

voegt naar ons idee helemaal niets toe en datgene wat extra is, was geld van het Rijk. Dat

is natuurlijk makkelijk. Wat doet het college echter zelf? Dat was onze voornaamste vraag.

Ik wil eerst iets zeggen over de twee moties die wij zelf hebben ingediend. Motie

nr. 419 over de Wmo. Er is gezegd dat dit een ongedekte motie is. Als weerwoord wijs ik

erop dat bij het vorige agendapunt over de Noord/Zuidlijn 0,5 miljard in feite ongedekt is

uitgegeven. Dat mag kennelijk wel en van deze 6 miljoen wordt een punt gemaakt. Ik

accepteer dat niet. Bovendien somt de wethouder een lijst met zaken op die met dat geld

betaald worden. Ik heb het lijstje gevonden, het staat op pagina 29, maar het zijn allemaal

zaken die al uit de WWB worden betaald. Ik begrijp het niet zo goed. Hoe goed gaat het

eigenlijk? Waar hebt u geschoven? Verder het beroemde fonds dat wij een

Sinterklaasfonds noemen en u een investeringsfonds. U had ook een heel ander bedrag

kunnen nemen. U hoeft er niet per se de Wmo voor te gebruiken. De toekomst is nog

onzeker. U zegt dat het hartstikke goed gaat en dat u de risico’s kunt afdekken. Daar

houden we u dan aan, u bent er verantwoordelijk voor. Dat betekent dat we niet willen dat

u over een halfjaar bij ons aanklopt met de boodschap dat het helemaal misgaat. Ons

wordt echter ook telkens verteld dat de vergrijzing er aankomt. Is dat erin verwerkt? Ik

vraag het me af. Ik ben kortom nog helemaal niet overtuigd door het antwoord van het

college.

Dan de opmerkingen over motie nr. 420 die we hebben ingediend. Zowel de heer

Mulder als de heer De Goede zegt dat hij zich niet in de overwegingen kan vinden. Ik

vraag me af welke overwegingen dat zijn. Dat we geld van Amsterdammers weer aan

Amsterdammers geven, lijkt mij een volkomen terechte overweging. Of bent u het daar

niet mee eens? Laat u dat nog eens horen.

Verder wil ik nog over een motie iets zeggen, namelijk motie nr. 406. Wij kunnen

haar niet steunen. U legt al meteen 3 miljoen euro vast. Is dat voor een plan of voor de

uitvoering van een plan dat we nog niet kennen? Het is voor ons buitengewoon vaag en

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

3 miljoen euro vastleggen om te fantaseren, vind ik heel veel geld voor een fantasie. Wij

zullen daar niet in meegaan. De rest zien we wel bij de stemmingen.

VOORZITTER

geeft het woord aan de heer Van Drooge.

De heer

VAN DROOGE:

Ik zal het simpel houden. De motie nr. 423 heb ik

aangepast. Het wordt een beleidsmotie zoals wethouder Gerson vroeg. Ik blijf moeite

houden met het standpunt van wethouder Asscher. Bij de invulling van de incidentele

ruimte zegt hij ergens: “Een belangrijk deel van het totale bedrag in het cluster, te weten

15,9 miljoen euro, gaat naar het programma Maatschappelijke Investeringen.” Er ligt

helemaal niets onder. Als u op een gegeven moment zegt dat u een bedrag van

100.000 euro niet wilt bezuinigen, maar het geld ergens anders wilt zoeken, dan moet ik

maar raden wat er onder valt. Het is ongelooflijk lastig om aan te geven waar het vandaan

moet komen. Daarom heb ik gekozen voor de gemakkelijke weg van het fonds. Ik snap

wat de wethouder erop tegen heeft, maar ik blijf het lastig vinden. Het gaat per slot van

rekening niet om een groot bedrag en ik zal er in het najaar bij de begroting op

terugkomen.

Dan amendement nr. 424. De wethouder zegt aan de ene kant dat hij het een

aantrekkelijk voorstel vindt, maar dat hij het aan de andere kant misschien niet nodig

heeft. Hij roept tot slot op om er aan het eind van het jaar mee te komen. Dat vind ik een

onzinnige redenering. U begon uw verhaal met te zeggen dat iedereen rekening moest

houden met bezuinigingen. Het is niet juist om van mij te verwachten dat ik hiermee in het

najaar terugkom. U kunt dan zeggen dat u dat nodig hebt. Ten tweede was het natuurlijk

de bedoeling om de opbrengsten naar de algemene middelen te laten vloeien. Ik besef

ook wel dat er ergens pijn ontstaat waar we dat niet willen hebben. Ik zeg dan ook niet dat

we het geld daar en daar aan moeten besteden. Ik laat het naar de algemene middelen

gaan omdat ik juist de ruimte wil houden om het geld op die terreinen waar zeker niet

bezuinigd moet worden, alsnog actief in te zetten. We beginnen echter met te zeggen:

laten we versoberen. Ik denk dat we dat geld nodig zouden kunnen hebben en dus vraag

ik om het nu in te boeken zodat we het later gericht op bepaalde punten in kunnen zetten.

Als we dit in het najaar voorstellen, dan zijn we te laat. Daarom houd ik aan mijn voorstel

vast en vraag u om nog eens goed na te denken of u het wel af moet wijzen.

(De heer

DE GOEDE:

Ik hoor dat de wethouder met u meedenkt. Zou u

tevreden kunnen zijn met de toezegging dat het college in lijn met uw

voorstel naar de invulling ervan bij de begroting kijkt?)

Mijnheer De Goede, bijna al het geld gaat naar de diensten. Als u de diensten

opdracht geeft om er rekening mee te houden dat ze niet meer geld krijgen dan in 2009,

dan kunnen zij er vanaf dat moment rekening mee houden. Als we alleen een oproep

doen, dan zeggen we in feite tegen het college: college, ga tegen uw diensten zeggen dat

ze minder krijgen dan de inflatiecorrectie. Als we het omkeren en zeggen: u krijgt niet

meer geld tenzij er dringende redenen voor zijn, dan leggen we de bal bij de diensten

neer. Zij kunnen dan aangeven op grond van welke redenen zij meer geld nodig hebben.

Ik vind dat de kaasschaaf een heel negatieve connotatie heeft. Het gaat meer om de

boodschap dat het budget even groot blijft waarbij we de mogelijkheid bieden om te

beargumenteren waarom er meer geld nodig is.

(De heer

DE GOEDE:

Zo lees ik uw amendement niet. Als u zegt dat de

lijn is: soberheid tenzij er een goede reden is om dat niet te doen, dan kan

ik me daar veel meer in vinden.)

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

(De heer

MULDER:

Klopt het dat ik nog geen gewijzigde motie over het

pontje van u heb? Wij zijn natuurlijk bereid om nieuwe teksten te bekijken

en te steunen, maar dan wil ik ze op zijn minst even lezen.)

De motie-Van Drooge Gemeenteblad afd. 1, nr. 423), ingetrokken zijnde, maakt

geen onderwerp van behandeling meer uit.

VOORZITTER

deelt mee dat de volgende motie is ingekomen:

92º

Motie van het

raadslid

Van Drooge

inzake

de voorjaarsnota

(veerverbinding tussen Javakade en Motorkade) (Gemeenteblad afd. 1, nr. 431).

Verzoekt het college:

om bij de opstelling van de structuurvisie met een voorstel te komen voor het

instellen van een veerverbinding tussen de Javakade en de Motorkade;

om dit te doen in overleg met de stadsdelen Noord en Zeeburg die zelf

moeten zorgen voor de aanleg van de aanlegplaatsen.

De motie maakt deel uit van de beraadslaging.

VOORZITTER

geeft het woord aan de heer Manuel.

De heer

MANUEL:

Vanwege het tijdstip en omwille van onze beperkte spreektijd

wil ik me tot twee punten beperken. Ten eerste wil ik het college bedanken voor de

uitvoerige beantwoording. Ten tweede wil ik melden dat de moties door ons van plussen

en minnen zijn voorzien. Als mensen er in geïnteresseerd zijn, dan kunnen ze komen

kijken, want ze liggen voor mijn neus.

VOORZITTER

geeft het woord aan wethouder Asscher.

Wethouder

ASSCHER:

Ik wil straks graag heel even ruggespraak houden met het

college over de motie van de heer Van Drooge. Hij heeft mij op een paar punten

behoorlijk aan het denken gezet. Niet dat de andere raadsleden mij niet op alle andere

punten aan het denken hebben gezet, maar ik voel me vrijer om daarop in te gaan.

Allereerst wil ik me richten tot de Partij van de Arbeid. Ik ben u erkentelijk voor een aantal

van de aanpassingen. Ik heb nog steeds enigszins het gevoel dat structurele en

incidentele bedragen bij elkaar worden opgeteld, maar daar moeten we maar uit zien te

komen als we het een en ander in de begroting gaan verwerken. Ik ga er verder niet

ingewikkeld over doen. Over motie nr. 430 wil ik nog een ding opmerken.

(De heer

VAN DER BURG:

Zegt u nu tegen de heer Mulder: volgens mij

klopt uw dekking niet, maar daar komen we wel uit bij de begroting? U zei

namelijk dat er structureel en incidenteel geld bij elkaar op wordt geteld. U

kunt niet tegen mevrouw Alberts zeggen dat ze een dekking moet leveren

en tegen de heer Mulder zeggen: uw dekking klopt niet, maar ach, daar

komen we wel uit bij de begroting.)

Ik zei dat ik de indruk heb, maar ik kan het niet met 100% zekerheid zeggen, dus

ik neem een zekere marge bij mijn berekening uit het hoofd, dat de telling verbeterd is,

maar dat er nog steeds een oneffenheid in kan zitten.

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

(De heer

VAN DER BURG:

Het is van tweeën één. Als de wethouder

Financiën zegt dat de dekking niet deugt, dan zal de PvdA de motie niet

indienen. Zij zal immers nooit een motie indienen met een ondeugdelijke

dekking.)

U kunt gerust zijn, ik handhaaf mijn preadvies op de motie.

(De heer

VAN DER BURG:

Dan is het goed.)

Ik probeer er niettemin toch uit te slepen wat er uit te slepen valt.

(De heer

MULDER:

Ik wil de heer Van der Burg er even op wijzen dat zijn

vergelijking niet helemaal opgaat. De twijfels die de heer Asscher over

mijn motie heeft geuit, gaan over bedragen van 50.000 euro versus

15.000 euro. Ik geloof dat ik dat in mijn termijn voldoende heb

beargumenteerd.)

Ik probeerde alleen een aanloopje te nemen. Volgens mij zou motie nr. 430

moeten worden aangepast. Nu staat er: “Voor 4,1 miljoen euro te dekken uit een

verhoging van de taakstelling op inhuur externen, huisvestingslasten, inkoop en apparaat

algemeen.” Als ik meetel wat er staat onder het tweede aandachtsstreepje daaronder:

“Voor de volgende bedragen structurele bezuinigingen te boeken, maar meerjarig

incidenteel te compenseren”, dan zou dat betekenen dat de taakstelling moet veranderen

in 2,6 miljoen euro en dat er als het ware een extra reservetaakstelling van 1,5 miljoen

euro incidenteel aan het college wordt opgedragen. Met andere woorden: met deze

wijziging zou het consistent zijn om de aan ons op te leggen extra taakstelling op externe

inhuur et cetera te verlagen van 4,1 miljoen naar 2,6 miljoen euro. We zijn het er nog

steeds niet mee eens, mijnheer Van der Burg, voordat u daarop aanslaat, maar het

scheelt wel. Het zou betekenen dat wij de opdracht krijgen om voor 1,5 miljoen euro

incidentele compensatie te zoeken voor de bezuinigingen die wel doorgaan, zij het dat

we, als we die niet uit andere bronnen vinden, deze uit de algemene middelen moeten

halen. Ik denk dat u dan voor alle zekerheid een nieuwe, aangepaste motie moet

indienen.

(De heer

MULDER:

Er staat precies wat u zegt. Van het bedrag van

4,1 miljoen euro worden de posten daaronder weer afgetrokken. Dat blijft

over als uiteindelijke taakstelling. Uw samenvatting was een juiste

interpretatie van de motie.)

Als we een besluit nemen over dit soort bedragen, dan moet duidelijk zijn dat het

bedrag voor 2,6 miljoen euro uit structureel geld bestaat en voor 1,5 miljoen uit incidenteel

geld.

(De heer

MULDER:

Waarbij ik heb aangegeven dat dit zo meerjarig

mogelijk moet zijn.)

Jawel, maar ik denk dat het toch goed is dat we weten waar we aan toe zijn. Stel

dat de raad deze motie aanneemt, dat valt immers niet uit te sluiten. Volgens mij is dat de

consequentie van de redenering die we hier opbouwen.

(De

VOORZITTER:

Ik begin er zo langzamerhand voor te voelen om deze

moties nu te bespreken en er pas morgen over te stemmen. Dan kunnen

we de komende nacht nog even gebruiken om het allemaal netjes af te

maken.)

Ja, volgens mij is dat wijs.

U zegt verder dat de ontclustering bij de inkoop niet per definitie kostenverhogend

hoeft te werken. Daar hebt u ongetwijfeld gelijk in. Wij vinden in ieder geval dat erover

nagedacht moet worden bij het heel ver opvoeren van de verplichting om meer geld op de

inkoop te besparen.

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

Ik heb de discussie tussen de verschillende partijen over het revolving karakter

van het investeringsfonds gehoord. Ik beschouw het als een aansporing om het in onze

voorstellen zoveel mogelijk over de hele linie toe te passen. Als dat niet lukt, dan komt het

terug in voorstellen die we aan u zullen doen en dan kunt beoordelen of het voldoende

conform uw motie is.

De dekking uit het stimuleringsfonds: we gaan ervan uit dat u ons oproept om het

op die manier te doen. Wethouder Vos heeft het nodige over de inhuur van externen

gezegd. Ik wil nog kort ingaan op de discussie over de bestedingen die mogelijk zijn

doordat we ook bezuinigen. Wibaut zei al: om een gulden te kunnen uitgeven, moet je er

eerst een nemen. Dat is ook de redenering die mevrouw Vos gebruikte. Allerlei uitgaven

die we willen doen, zullen we ook moeten financieren. De uitgaven die zij beschreef, zijn

te vinden op de pagina’s 25 en 28, zij het nog niet zo gedetailleerd als wethouder Vos zei.

Daar moet het college nog over beslissen in het Baak-overleg en het dan aan u

voorleggen. De bestedingsrichtingen staan er allemaal in, daar heeft ze volkomen gelijk

in. De redenering klopt ook. Als we een vrijval aan de algemene middelen toekennen, dan

kunnen we daarmee weer geld aan andere doeleinden besteden, onder andere aan de

zorg en aan de zwakkeren in de samenleving.

Ik vind het zeer sportief van de VVD dat zij overtuigd is geraakt van de noodzaak

van de buffer. Ik wil nog wel eens nadenken over de rubricering. Wij vinden dit een pakket

dat zeer bij deze tijd past, maar ik moet toegeven dat het revolving karakter veel minder

van toepassing zal zijn op zo’n buffer dan op de andere pijlers in dat fonds. Het is

overigens niet alleen bedoeld voor het in de meest enge vorm compenseren van

financiële tegenvallers. U kunt het ook zo opvatten – dat is in ieder geval mijn intentie –

dat we proberen om tegenvallers te voorkomen die op termijn ook financiële tegenvallers

zullen zijn. Als we een stijgende werkloosheid ermee kunnen voorkomen of beperken, dan

kunnen we dat hier gevoeglijk beschouwen als het voorkomen van een tegenvaller die

ook financiële consequenties heeft, maar ook anderszins een tegenvaller is.

De heer De Goede specificeert iets meer welke bedrijfsreserves hij bedoelt.

Misschien kunnen we daar morgen ook nog even op terugkomen. U gaf ons een uitweg.

Als wij vinden dat het echt niet kan, dan doet u het niet, maar u vermoedt dat de

gemeente er niet van omvalt. Ik wil ervoor waken om als criterium voor een negatief

preadvies te gebruiken of de gemeente ervan omvalt. Dat zou de lat voor

bestedingsvoorstellen wel heel erg laag leggen. Ik begrijp in ieder geval beter waar u het

geld wilt zoeken.

Mevrouw Alberts volhardt in haar stelling dat het college niets doet behalve met

rijksgeld. Dat is gewoon niet waar. Ik heb u er een flink aantal voorbeelden van gegeven

die ik hier niet ga herhalen. Het is 23.25 uur en het is warm. Het is niet waar. Dat vind ik

jammer. De voorbeelden komen in de notulen van deze vergadering terecht. We moeten

nog even bekijken of de opmerking van de heer Van Drooge over de nominale

aanpassing leidt tot een ander preadvies.

VOORZITTER

geeft het woord aan wethouder Gerson.

Wethouder

GERSON:

Ik heb even mijn geheugen geraadpleegd en even met

wethouder Asscher overlegd. Bij nader inzien kunnen we de motie van een positief

preadvies voorzien.

(De heer

VAN DER BURG:

Mevrouw Vos schudt ‘nee’. Daaruit zouden

we de conclusie kunnen trekken dat de opmerking van de heer Asscher

tegen mevrouw Alberts net het antwoord was op mijn vraag. Mevrouw

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

Vos zei dat we haar opsomming letterlijk in de voorjaarsnota konden

vinden. Ik vroeg of ze mij de pagina’s aan kon wijzen. Moeten we het nu

doen met de opmerking dat we het moeten lezen in de geest van wat er

op de pagina’s 25 tot en met 28 staat? Dat kan toch niet als de wethouder

letterlijk heeft gezegd dat we het allemaal in de nota kunnen terugvinden?

Ik wil weten waar de passage staat die mevrouw Vos voorlas en waarvan

ze zei: u kunt het letterlijk in de voorjaarsnota terugvinden.)

(Wethouder

ASSCHER:

Ik dacht dat ik daarover al iets had gezegd in de

richting van mevrouw Alberts. De bestedingsrichtingen staan allemaal

letterlijk in de voorjaarsnota. Mevrouw Alberts had de bewuste pagina’s

ook gevonden. De precieze bedragen zijn nog niet door het college

vastgesteld. Daar gaan we nog over praten, waarna wij ze in een voorstel

aan u voorleggen. Mevrouw Vos citeerde uit een voorstel dat ze aan mij

doet om daaraan invulling te geven. Het college moet er echter nog over

besluiten.)

(De heer

MULDER:

Het was mij niet helemaal duidelijk waar de

opmerking van de heer Gerson over ging, maar dat kan aan mij liggen.)

(De

VOORZITTER:

De versmalling van de Weesperstraat.)

VOORZITTER:

Ik stel voor dat wij de vergadering tot morgenmiddag 13.00 uur

schorsen. Dan gaan we verder met de strategienota. Ik kan me voorstellen dat we aan het

einde van de middagzitting over de moties en amendementen bij de voorjaarsnota

stemmen.

(Mevrouw

ALBERTS:

Het rijtje moties is niet verschrikkelijk lang. Ik kan

me niet voorstellen dat we er nog een derde termijn aan vastplakken. Ik

stel daarom voor om maar meteen met de stemming te beginnen, dan

hebben we dat alvast gehad.)

(Mevrouw

VAN DER GARDE:

Ik wil dat steunen. We willen dit onderwerp

graag afronden en volgens mij is er voor de stemming geen debat meer

nodig.)

Ik vind het best om er morgen om 13.00 uur mee te beginnen, tenzij er behoefte is

aan nog enkele opmerkingen over dit onderwerp.

(De heer

MULDER:

Mag ik dan nu nog een gewijzigde motie indienen, of

moet ik dat morgenmiddag om 13.00 uur doen om de allerlaatste

onduidelijkheid weg te nemen?)

Ze moeten morgen om 13.00 uur hier gewoon liggen. De vergadering is

geschorst.

VOORZITTER

schorst de vergadering om 23.27 uur.

Jaar

2009

Afdeling

Vergaderdatum 1 juli 2009

Gemeente Amsterdam

Gemeenteraad

Raadsnotulen

INDEX

364 Voordracht van het college van burgemeester en wethouders van 19 mei 2009

inzake vaststelling van de Voorjaarsnota 2009 ..............................................................29

385 Voordracht van het college van burgemeester en wethouders van 2 juni 2009 tot

kennisneming van het rapport van de commissie-Veerman Bouwen aan verbinding......1

386 Voordracht van het college van burgemeester en wethouders van 9 juni 2009 inzake

akkoord gaan met herstart van het ontgraven van de stations Vijzelgracht en Rokin van

de Noord/Zuidlijn...............................................................................................................1

403 Voordracht van het college van burgemeester en wethouders van 16 juni 2009

inzake kennisneming van het rapport van de SP Noord/Zuidlijn bovengronds? en de

(bestuurlijke) reacties hierop.............................................................................................1

407 Motie van de raadsleden Mulder en De Goede inzake de voorjaarsnota (rust op het

maatschappelijk front).....................................................................................................43

410 Motie van de raadsleden Mahrach en Ulichki inzake de voorjaarsnota

(jeugdschuldhulpverlening en onderwijskwaliteit)...........................................................42

423 Motie van het raadslid Van Drooge inzake de voorjaarsnota (veerverbinding tussen

Javakade en Motorkade) ................................................................................................49

425 Motie van de raadsleden Bergervoet, Van Pinxteren, Flos, Van Drooge en Manuel

inzake de Noord/Zuidlijn (onderzoek mogelijkheden aanvullende bijdrage) ....................9

426 Motie van het raadslid Bakker inzake de Noord/Zuidlijn (uitwerking alternatieven) ..10

427 Motie van het raadslid Bakker inzake de Noord/Zuidlijn (zekerheid omtrent extra

rijksbijdrage)....................................................................................................................10

428 Motie van het raadslid Bakker inzake de Noord/Zuidlijn (kosten- en batenanalyse) 10

429 Motie van de raadsleden Mahrach en Ulichki inzake de voorjaarsnota

(jeugdschuldhulpverlening en onderwijskwaliteit)...........................................................42

430 Motie van de raadsleden Mulder en De Goede inzake de voorjaarsnota (rust op het

maatschappelijk front).....................................................................................................43

431 Motie van het raadslid Van Drooge inzake de voorjaarsnota (veerverbinding tussen

Javakade en Motorkade) ................................................................................................49

432 Motie van het raadslid Van Roemburg inzake de voorjaarsnota (financiering FunX)

........................................................................................................................................47

433 Motie van het raadslid Van Roemburg inzake de voorjaarsnota (financiering FunX)

........................................................................................................................................47