De afgelopen maanden heeft wethouder Herrema een aantal malen overleg gehad met
bewoners van de Vijzelgracht. In dit overleg hebben bewoners aangegeven dat zij veel
hinder ervaren van de bouwwerkzaamheden die op de Vijzelgracht plaatsvinden voor de
Noord/Zuidlijn. Zij hebben dringend verzocht om maatregelen om de overlast te beperken
en de leefbaarheid te vergroten op de Vijzelgracht.
In het overleg met de bewoners is een lijst gemaakt met aandachtspunten, die verder
onderzocht zijn. Met het oog op de vergadering op 16 januari a.s. wil ik u in deze notitie
informeren over de laatste stand van zaken van het bewonersoverleg en de
werkzaamheden op de Vijzelgracht
Stand van zaken werkzaamheden
Het afgelopen jaar zijn de wanden en het dak van station Vijzelgracht gereed gekomen.
Begin december is een start gemaakt met het ontgraven, dat wil zeggen dat de grond
tussen de muren van het toekomstige station via gaten in het dak wordt weggehaald. De
activiteiten op het bouwterrein bestaan o.a. uit het afvoeren van grond met vrachtwagens,
het aanvoeren en aanbrengen van zogenaamde stempels (stalen dwarsverbindingen
tussen de stationsmuren) en het vrijmaken van de ankers in de diepwanden met een
pneumatische boor. De gehele bouwfase duurt circa 1,5 jaar en moet in de zomer van
2009 zijn afgerond in verband met de komst van eerste tunnelboormachine
(boorontvangstgereed).
Werktijden
Belangrijkste discussiepunt voor de bewoners zijn de geplande werktijden in de fase van
het ontgraven. Tot nu toe is er op de Vijzelgracht van maandag tot en met vrijdag van
7.00 tot 22.00 uur en op zaterdag van 9.00 tot 17.00 uur gewerkt. Na het aflopen van de
ontheffing (medio november) zijn de werkzaamheden in de avond (na 19.00 uur ) en op
zaterdag tijdelijk stilgelegd.
Voor de fase van het ontgraven is in de planning uitgegaan van werktijden van maandag
tot en met vrijdag van 7.00 tot 22.00 uur en op zaterdag van 9.00 tot 17.00 uur. Dit is ook
vastgelegd in het contract met de aannemer. De werktijden zijn nodig om het station op
tijd boorontvangstgereed te hebben.
Bewoners hebben in de gesprekken diverse malen aangegeven dat zij werken na 19.00
uur en op zaterdag een te grote belasting vinden. Er is daarom gezocht naar een
werkwijze waardoor er ’s avonds en op zaterdag zo min mogelijk overlast is. De
(geluids)hinder wordt met name veroorzaakt door het grondwerk en het vrijmaken van de
ankers, terwijl het plaatsen van stempels grotendeels geluidsarm werk is. Om de overlast
te beperken is daarom voorgesteld om als volgt te werken:
• Op avond en zaterdag geen grondtransporten (en dus ook geen hijsbewegingen
ten behoeve van grond).
• Op avond en op zaterdag alleen geluidsarme werkzaamheden.
• Op avond geen andere transporten en zo min mogelijk hijsbewegingen. Als er wel
gehesen moet worden, gebeurt dit alleen bij de zuidelijke opening. Deze zit het
verst van de bewoners.
Aan de Leden van de Raadscommissie
Notitie
20 december 2007
Gemeente Amsterdam
Projectbureau Noord/Zuidlijn
Pagina 2 van 3
2
• Op zaterdag zo weinig mogelijk andere transporten en zo min mogelijk
hijsbewegingen. Als er wel gehesen moet worden, gebeurt dit alleen bij de
zuidelijke opening. Deze zit het verst van de bewoners.
• Vrijmaken van de ankers alleen op maandag tot en met vrijdag tussen 9.00 en
17.00 uur.
Dit voorstel geeft de aannemer geen ruimte om eventuele achterstanden in te lopen.
Daarom is door het Projectbureau Noord/Zuidlijn aangegeven dat er de mogelijkheid moet
zijn om, indien noodzakelijk, gedurende maximaal 15 zaterdagen of 30 avonden wel
grondwerk uit te voeren. De omgeving kan aangeven of de avonden of zaterdagen de
voorkeur hebben.
Overigens is in de voorbereiding van de werkzaamheden al een aantal maatregelen
genomen om de hinder voor bewoners te beperken, bijvoorbeeld:
• Toepassing van elektrische portaalkranen in plaats van dieselkranen. De
elektrische kranen veroorzaken veel minder geluidshinder en geven geen
uitstoot.
• De grond wordt afgevoerd in containers die ondergronds gevuld worden.
Hierdoor is er minder activiteit op het maaiveld, zijn er minder hijsbewegingen,
blijft het bouwterrein schoner en is er minder geluid.
• Het bouwterrein is zodanig ingericht dat de vrachtwagens niet achteruit hoeven
te rijden (en dus niet piepen) en zo min mogelijk het overige verkeer hinderen.
• Twee van de drie ventilatoren (nodig voor verse lucht voor de bouwvakkers)
worden onder het dak van het toekomstige station geplaatst.
Toezicht en handhaving
Een ander belangrijk bezwaar van bewoners is dat de Noord/Zuidlijn in het verleden
afspraken niet volledig is nagekomen. Zij hebben geen vertrouwen in de handhaving en
naleving van afspraken en hebben het gevoel weinig serieus genomen te worden.
Door de wethouder is hiervoor met de bewoners een aantal afspraken gemaakt, namelijk:
• Versterken van het toezichtteam op de Vijzelgracht
• Duidelijker communiceren hoe wordt omgegaan met klachten (termijn voor
afhandeling, terugkoppeling)
• Duidelijker communiceren waar mensen met vragen en klachten terecht kunnen
• Doen van geluidsonderzoek tijdens de werkzaamheden en de bewoners hierover
te informeren
• Opdracht aan GGD voor het doen van luchtkwaliteitsonderzoek
• Inzetten van een onafhankelijk voorzitter bij het bewonersoverleg en deze
voorzitter ook de acties laten bewaken
• Opstarten van een tweemaandelijks ‘toekomstoverleg’ waarin bewoners meer
worden betrokken bij de planvorming en voorbereiding van werkzaamheden in de
toekomst.
Verder zal de communicatie op de huidige manier worden voortgezet o.a. in de vorm van
tweewekelijks overzichten, nieuwsbrieven, regulier bewoners overleg, een vragen en
klachtennummer dat 24 uur per dag bereikbaar is en individuele maatregelen uit het
Fonds Leefbaarheid.
Overige aandachtspunten
20 december 2007
Gemeente Amsterdam
Projectbureau Noord/Zuidlijn
Pagina 3 van 3
3
Naast de werktijden en de handhaving zijn er een aantal andere aandachtspunten
benoemd in het overleg met wethouder Herrema. Ook over deze aandachtspunten zijn
met de bewoners afspraken gemaakt. Het gaat daarbij om:
1) Hogere financiële bijdrage en/of schadevergoeding
Op dit moment ontvangen bewoners een vergoeding van € 46,52 per maand. Dit bedrag
is gebaseerd op het Woningwaarderingsstelsel van VROM. De bewoners kunnen zich niet
(meer) vinden in dit bedrag en zijn hierover in overleg met het Schadebureau
Noord/Zuidlijn. Wethouder Herrema heeft toegezegd zich in te spannen voor een goede
en vlotte afhandeling van het verzoek van bewoners alsmede voor een redelijke hoogte
van de vergoeding.
2) Veiligheid keerlus
Vrachtwagens die de grond afvoeren, komen aanrijden vanaf het Weteringcircuit en rijden
dan langs het bouwterrein. Bij de Prinsengracht keren de vrachtwagens op de speciaal
daarvoor verbrede brug en rijden zij het bouwterrein op. De vrachtwagens verlaten het
bouwterrein vervolgens aan de zijde van het Weteringcircuit.
Bewoners maken zich zorgen over de verkeersveiligheid van deze kerende
vrachtwagens. In overleg met de verkeerspolitie en verkeersdeskundigen van het
stadsdeel, de dienst Ruimtelijke Ordening en de dienst Infrastructuur, Verkeer en Vervoer
is een aantal verbeteringen aangebracht in de keerlus. Binnenkort wordt er met de
bewoners opnieuw een proef uitgevoerd om de veiligheid van de keerlus te testen.
3) Veiligheid schoolkinderen
Door de bewoners is aangegeven dat veel basisschoolkinderen gebruik maken van de
voetgangersoversteek op de Vijzelgracht. Hoewel de oversteek is voorzien van
verkeerslichten wordt deze als onveilig ervaren. Afgesproken is dat vanaf medio januari bij
het begin en uitgaan van de school klaarovers worden ingezet bij de
voetgangersoversteek.
4) Ondersteuning GGD voor bewoners
Enkele bewoners hebben aangeven dat de overlast hun tot de lippen stijgt. De bewoners
zijn in contact gebracht met de GGD. De GGD zal een aantal gesprekken voeren en aan
het projectbureau een aanbeveling doen voor een vervolg.
Vervolg
In het laatste overleg met wethouder Herrema is een groot aantal afspraken gemaakt over
het toezicht en handhaving en de overige aandachtspunten. Over het punt van de
werktijden zijn bewoners en het projectbureau het eenvoudig niet eens. De bewoners
willen dat er alleen op maandag tot en met vrijdag van 7.00 tot 19.00 uur wordt gewerkt.
Ruimere werktijden achten zij, ook onder de conditie ‘geluidsarm’, niet acceptabel.
Gezien de ervaringen met vergelijkbare werkzaamheden in de Ferdinand Bolstraat en de
grote belangen voor de stad Amsterdam vindt het projectbureau dat het redelijk is om ’s
avonds en op zaterdag te werken conform het hierboven beschreven voorstel. Dat wil
zeggen: geluidsarm in de avonduren en op zaterdag waarbij deze afspraak met metingen
en toezicht wordt gehandhaafd. Het projectbureau is voornemens om medio januari een
ontheffing op de werktijden aan te vragen voor het werken in de avonduren en op
zaterdag. De bewoners overwegen om tegen de verlening van de ontheffing juridische
stappen te ondernemen.