Krediet voor wegfaseringen en aanleg kruising Europaboulevard ten gevolge van de bouw van station RAI/Europaboulevard Noord-Zuidlijn; tevens uitvoering motie-Bijlsma van 9 oktober 2002 (nr. 545), onderdeel Noord-Zuidlijn.

Op grond van het hiernavolgende stellen wij – onder intrekking van onze voordracht van 28 augustus 2003, nr. 419 – u voor, het volgende besluit te nemen:

De Gemeenteraad van Amsterdam,

Gezien de voordracht van Burgemeester en Wethouders van 30 september 2003,

Besluit:

I in te stemmen met het principebesluit om in verband met de inpassing van het metrostation RAI met zijn toegangen de huidige rotonde op de Europaboulevard te vervangen door een haakse kruising;

II in te stemmen met de kredietaanvraag voor wegfaseringen ter dekking van het tekort in de aanleg van de haakse kruising en het omleggen van kabels en leidingen voor een bedrag van 17,5 miljoen euro waarvan:
· 11,9 miljoen euro te dekken uit de grondexploitatie plan Kop Rivierenbuurt (onderdeel van de Zuidas);
· 2,5 miljoen euro te dekken uit de middelen voor het hoofdnet Auto;
· 3,1 miljoen euro uit de Gebundelde Doeluitkering (GDU) ;

III in te stemmen met het onttrekken van 5 miljoen euro aan het risicofonds Noord-Zuidlijn;

IV in te stemmen met de afdoening van de motie van het raadslid de heer A. Bijlsma van 9 oktober 2002 (Gemeenteblad afd. 1, nr. 545) op het punt inzake wijziging metro-ingangen station RAI/Europaboulevard.

Burgemeester en Wethouders van Amsterdam,

E. Gerritsen	M.J. Cohen
secretaris	burgemeester

In totaal zijn er drie scopes voor het station RAI gemaakt.

Scope 1 : in 1997 was het metrostation RAI een diep gelegen station, dat kon worden aangelegd met terugplaatsing van de rotonde boven het station op de Europaboulevard. Conform uw besluit van
27 november 1996, nr. 727, is de subsidieaanvraag gedaan op basis van scope 1. Dit ontwerp is verlaten op het moment dat door een project van derden synergiewinst voor de Noord-Zuidlijn kon worden behaald (scope 2).

Scope 2 : in 2000 is uit synergie-overwegingen gekozen voor het combineren van het station met de projecten uitbreiding RAI, ondertunneling Europaboulevard en het combiproject kabels en leidingen, waardoor het station hoger kwam te liggen. Het maaiveld zou niet door de Noord-Zuidlijn maar door de andere deelnemers in het project worden ingericht. Deze samenwerking zou een voordeel hebben opgeleverd van 5 miljoen euro voor het verleggen van kabels en leidingen. De besparing van 2,5 miljoen euro doordat het station hoger kwam te liggen, werd door het rijk gekort in de subsidiebeschikking. In 2001 werden de plannen voor de RAI met de ondertunneling van de Europaboulevard uit kostenoverwegingen afgelast. Het station RAI moet nu weer als zelfstandig maar hoger gelegen station worden gebouwd.

Scope 3 : het station en de gevolgen daarvan voor de omgeving moeten nu weer zelfstandig worden uitgewerkt.
Teruggaan naar scope 1 is planologisch, technisch en financieel uitgesloten vanwege de voortgang van het project. Na het afgelasten van scope 2 kan de rotonde niet meer terugkomen in het ontwerp en moet worden uitgegaan van een haakse kruising. De enige oplossing voor het verkeer is de aanleg van een haakse kruising. De synergiewinst van 5 miljoen euro van het verleggen van kabels en leidingen is voor het project Noord-Zuidlijn verloren gegaan.

Onderbouwing gevraagde beslissingen.

1. De Europaboulevard maakt deel uit van het hoofdnet Auto. Deze weg moet worden heringedeeld om hem geschikt te maken voor de verkeersprognoses voor 2010. Het vervangen van de rotonde in een haakse kruising voldoet aan deze verkeersprognoses. Het ontwerp biedt de mogelijkheid om te voldoen aan de prognoses voor 2020. Op verzoek van de Centrale Verkeerscommissie wordt evenwel in eerste instantie aangelegd wat tot 2010 nodig is. De ruimte voor de aanpassing tot 2020 is in het plan gereserveerd. De rotonde kan niet meer terugkomen na de realisatie van het station. Door de hoogteligging en de positionering komt het station halverwege in de huidige rontonde te liggen, waardoor een onoverbrugbaar hoogteverschil ontstaat tussen de weg en de rotonde. Het maken van een kruising is de enige oplossing voor het verdwijnen van de rotonde. Het nu in één keer definitief aanleggen van de kruising heeft de volgende voordelen:
· wanneer de kruising eerst alleen tijdelijk wordt aangelegd voor de bouw van het station en later nog een keer voor de herprofilering van de Europaboulevard, kost deze tweede aanleg 2,4 miljoen euro meer dan het in één keer goed aanleggen;
· het twee keer verleggen van alle kabels en leidingen (één keer voor de aanleg van het station en een tweede keer voor de herprofilering Europaboulevard) kost 7 miljoen euro meer ten opzichte van het in één keer op de juiste plaats leggen.

Als gevolg van de aanleg van het station is het niet meer mogelijk de trambaan op zijn huidige locatie te handhaven. De tram wordt daarom in de middenbaan van de Europaboulevard aangelegd. De kruising sluit aan op de huidige Europaboulevard.

2. In de begroting van de Noord-Zuidlijn is onvoldoende ruimte om deze kruising aan te leggen. Het tekort van 17,5 miljoen euro is een direct gevolg van het afgelasten van de ondertunneling van de Europaboulevard en uitbreiding van de RAI. De gevolgen van deze afgelasting zijn destijds niet direct teruggekoppeld naar de Noord-Zuidlijn, waardoor het project nu buiten zijn toedoen met een tekort zit voor dit station c.a. De winst die samenwerking in dit combiproject met zich bracht, verdween immers. Op grond hiervan heeft de portefeuillehouder Grondzaken toegezegd een deel van het tekort, te weten 11,9 miljoen euro, te dekken uit de grondexploitatie van het plan Kop Rivierenbuurt. Daarnaast wordt vanuit de dienst Infrastructuur, Verkeer, en Vervoer voor de kruising 2,5 miljoen euro uit de middelen voor het hoofdnet Auto gefinancierd en wordt een subsidie van 3,1 miljoen euro uit de Gebundelde Doeluitkeringen (GDU) aangevraagd. Ambtelijk heeft het Regionaal Overleg Amsterdam reeds aangegeven dat er een goede kans op toekenning van deze gelden bestaat. De toekenning van de GDU vindt pas eind 2003 plaats en is dus nu nog onzeker. Mocht deze niet of slechts gedeeltelijk worden toegekend dan wordt hierover nader gerapporteerd.

De totale kosten ad 32,5 miloen euro voor de aanleg van de kruising en de omlegging van de kabels en leidingen worden derhalve als volgt gedekt :

Dekking uit budget Noord-Zuidlijn: 10 miljoen euro (reservering in budget)
5 miljoen euro (risicofonds)
grondexploitatie kop Rivierenbuurt 11,9 miljoen euro
hoofdnet auto 2,5 miljoen euro
Gebundelde Doeluitkering 3,1 miljoen euro

3. De lagere raming van scope 2 ten opzichte van scope 1 (5 miljoen euro lager) is bij het startbesluit tot budget verheven. Nu scope 2 niet doorgaat is het noodzakelijk gebleken het risicofonds aan te spreken.

4. Ten tijde van de behandeling van het startbesluit Noord-Zuidlijn was bekend dat het buget van scope 2 niet toereikend zou zijn. Het in de motie gevraagde bedrag van 5,5 miljoen euro voor de nieuwe scope bleek echter een te lage schatting van het tekort te zijn. De daadwerkelijke kosten van de nieuwe scope staan hierboven onder 2 vermeld.

Het dagelijks bestuur van het stadsdeel Zuideramstel wil het voorlopig ontwerp niet vrijgeven voor inspraak omdat het ontwerp niet de toekomstige inrichting van het gehele plein geeft. Niettemin moet er nu in elk geval een besluit worden genomen over de kruising in verband met de voortgang van het project Noord-Zuidlijn. Het stadsdeel is hierover door de portefeuillehouder Noord-Zuidlijn geïnformeerd per brief van 5 juni 2003.

De Commissie voor Verkeer, Vervoer en Infrastructuur, Zeehaven en Luchthaven en Informatie- en communicatietechnologie heeft op 3 september 2003 positief geadviseerd.

Verschenen 1 oktober 2003.