Adres aan de Stadsdeelraad van Stadsdeel Oud-West

      Betreft: Verzoek om het plantsoen Leidsebosje oost in haar eerdere vorm als groen in het bestemmingsplan op te nemen.


      Geachte Leden van Stadsdeelraad Oud-West,

      Het Dagelijks Bestuur heeft mijn adres aan u, "Verzoek om de afspraak met de Gemeenteraad en de platanen in het bestemmingsplan op te nemen.", uitvoerig beantwoord, waarvoor mijn dank.
      Naar aanleiding van dit antwoord van het Dagelijks Bestuur en nieuwe ontwikkelingen vraag ik hierbij opnieuw uw aandacht.


1. De "afspraak"

      De rails lagen vroeger in middenligging. Dat waren de resten van de rails van de 'Buitenring' uit de tijd van vóór de aanleg van de brug over het Vondelpark. De tramlijnen reden toen om het Vondelprak heen via de PC Hooftstraat, Leidsebosje en Overtoom.
      Door het besluit ten behoeve Byzantium een afslag naar de parkeergarage aan te leggen, moesten de rails worden verplaatst. Die rails zouden onderdeel worden van de verlegging van de lijnen 2 en 5 door de Paulus Potterstraat.
      Het Dagelijks Bestuur zegt geen 'afspraak' over dit onderwerp te kennen.
      In mijn adres heb ik al betoogd dat dat uit de inrichting blijkt. Uit de zorgvuldige wijze van aanleg en dat niet tegelijkertijd de baan geschikt is gemaakt voor bussen, blijkt toch duidelijk dat hier bewust rails door een plantsoen zijn gelegd.

      Het plantsoen
      De rails liggen dus in een plantsoen, waar een water- en luchtdoorlatend onderbed voor de rails in het groen is neergelegd.
      Het DB schrijft: "In het bestemmingsplan is niet gekozen voor individuele bescherming van bomen, omdat het hierdoor bijvoorbeeld erg moeilijk wordt om snel de verkeersveiligheid te verbeteren."
      Het betreft ruimte voor 'verkeer'. Dat is een onduidelijk argument, zou de verkeersveiligheid gediend kunnen zijn met een bredere Stadhouderskade?
      De huidige plannen hebben 'verkeersveiligheid' zeker niet als aanleiding. De plannen hebben eerder nadelige gevolgen voor de verkeersveiligheid.

      De omgang met een plantsoen
      Het oostelijke Leidsebosje is in de loop van de tijd al behoorlijk gekrompen. De Leidsebosjes zijn bijzondere plekken met bijzondere bomen.
      Links is de doodlopende betegelde taartpunt langs de weg goed zichtbaar.      Op de rechterfoto een parkeerhaven voor het Euweplein. Een voorbeeld van overloop van overlast. Het Euweplein is niet ontworpen als horeca-uitbreiding, het is een horecagebied geworden, omdat de gewenste functies de huren niet konden opbrengen. Vervolgens wordt dan onbegrensd horeca toegelaten. Dan krijgt die horeca behoefte aan een laad- en losplaats voor containertoerisme, zodat hele busladingen tegelijk kunnen worden aangeleverd. Deze 'hap' uit het plantsoen dient zeker de verkeersveiligheid niet. Daar rondscharrelende groepen toeristen bedreigen de verkeersveiligheid.

    

      De desinteresse van het Stadsdeel voor dit plantsoen blijkt ook uit het onderhoud. De baan, het resterende groen, begint op een gewone baan met een beetje veel onkruid te lijken.          

      Conclusie en opmerkingen
      Het DB heeft mijn pleidooi niet geheel begrepen, omdat ik de nadruk teveel op de bomen had gelegd. De Leidsebosjes zijn plantsoenen. Daar ligt geen gras tussen de rails, daar liggen rails in het gras.
      En dat gras is geen tijdelijke betegeling van de omgeving van bomen, maar die bomen hebben voor hun wortels die groene ruimte gewoon nodig.
      Stop de aantasting van deze plantsoenen en behandel ze als plantsoenen.
      Ik vraag u dus te erkennen dat de Leidsebosjes plantsoenen zijn en om die plantsoenen als zodanig in hun geheel zo te behandelen.
      Derhalve hierbij mijn herhaalde verzoek de gehele Leidsebosjes als plantsoenen te beschermen.


2. De huidige plannen

    
      Links in rood de nieuwe grenzen van het plantsoen en samen met blauw de nieuwe noordelijke grens van de autoweg en taxistandplaats.      Rechts in groen de oorspronkelijke begrenzing van het plantsoen. (zie boven over "De omgang met ...")

      Dit geeft gecombineerd ongeveer onderstaande beeld van de aantasting: het veld tussen rode en groene lijn. De autoweg en de taxistandplaats verdwijnen geheel onder de takken van de bomen. Autoweg en taxistandplaats gaan een groot deel van de wortels bedekken en belasten.

3. Nieuwe opvattingen

Uit persbericht B&W-besluiten 17 juni
Inspraakavond nieuwe taxistandplaats(en)
Deze inspraakavonden staan geheel in het teken van een aantal opties voor nieuwe taxilocaties. Deze inspraakavonden zijn direct na de zomer omdat de gemeente dit nog nader uitwerkt. De inspraak wordt in nauwe samenwerking met de stadsdelen Oud-West en Oud-Zuid georganiseerd. Bewoners, ondernemers en brancheorganisaties krijgen hiervoor apart een uitnodiging.
      Op de avond over de taxistandplaatsen in de Leidsebosjes, 24 augustus, bleek voor het eerst dat Stadsdeel Centrum en het College van B&W al voor de Leidsebosjes-varianten gekozen hadden.
      Op 30 juni, de eerste zogenaamde inspraakavond voor bewoners, werd nog gesteld dat suggesties zouden worden meegenomen.
      Met de gang van zaken is en wordt sterk de indruk gewekt, dat de behoefte iets te laten zien op taxigebied hier leidend is. Een besluit tot verlegging naar de Leidsebosjes suggereert daadkracht. Maar die verplaatsing lost niets op, het probleem wordt verplaatst en verspreid.
      Er vindt een verdeling over meerdere lokaties plaats en die lokaties ontberen vrijwel elke vorm van sociale controle door hun ligging in verschillende plantsoenen.
      Er wordt een probleem verplaatst en vergroot en dat kan nog jaren duren gezien de omvang van de benodigde werken en omdat daarvoor nog tientallen miljoenen gevonden moeten worden.

      Basis besluiten
      Uit het begin september gepubliceerde B&W-besluit van 16 juni jl. blijkt dat B&W hebben besloten:
      •      A. zonder enige inzicht in kosten,
      •      B. zonder inzicht in gevolgen voor de monumentale bomen en
      •      C. zonder inzicht in de gevolgen voor het openbaar vervoer.
      Voor zover er over deze onderwerpen informatie in de B&W-stukken valt te vinden, is die onvolledig of verhullend. Er wordt subsidie verwacht van de Stadsregio, "omdat het om een regionaal knooppunt gaat". Die Stadsregio is tegen, net als het GVB en de Reizigersadviesraad. Dat werd B&W gemeld, maar vervolgens wordt gesuggereerd dat het daarbij om details gaat.

      3. Conclusie en opmerkingen
      In het B&W-besluit is sprake van inspraak die in "nauwe samenwerking met de stadsdelen Oud-West en Oud-Zuid georganiseerd" wordt. Van die samenwerking bij de zogenaamde inspraakavonden is niets gebleken. Het is een valse suggestie van overeenstemming.

      Het College van B&W was beperkt en slecht geïnformeerd toen zij haar besluit nam. Stadsdeel Centrum heeft handig gebruikt gemaakt van het 'momentum', van de enorme behoefte besluiten te nemen over 'het taxiprobleem'.


4. Meer nieuwe opvattingen

      24 augustus werd namens het Stadsdeel Centrum beweerd dat de trambaan naar het midden van de Stadhouderskade moet worden verplaatst, omdat de huidige rails in de nieuwe opzet "midden door de halte" lopen.
      Stadsdeel Centrum wil de haltes voor tram en bus nu verplaatsen tot, vanuit het centrum gezien, voorbij de Leidsekade. Als er een halte van ongeveer 60 meter tussen Leidsekade en Stadhouderskade moet komen, dan is dat hooguit 15 meter te krap. De aansluiting, de bocht in de rails, is nu uiterst ruim.

      Als daar die halte zou moeten komen, dan kan dat veel eenvoudiger met rail in zijligging in het groen in het plantsoen. Dat bestaande spoor kan, verder dan nu, langs de weg worden verlegd en met een krappere boog op het bestaande spoor worden aangesloten.

      Die haltes worden daar gepland omdat Stadsdeel Centrum in de Leidsekade een doorsteek wenst voor auto's.
      In de vorige variant, uit 2008, werd voor haltes ook de ruimte tussen Hirsch en Americain gebruikt. Als die ruimte gebruikt wordt is er ruimte genoeg en is zelfs een beperkte railverlegging in het Leidsebosje overbodig.
      Op de vraag naar zin en vooral de onzin en onmogelijkheden van de gewenste halteverplaatsingen, zal overigens nog separaat worden ingaan.

      Doorstroming Stadhouderskade
      Tegelijkertijd met de omwisseling is het de bedoeling dat richting oost de Stadhouderskade ter hoogte van de Hobbemastraat tweebaans wordt en in westelijke richting eenbaans. Dat is nu omgekeerd. Als deze aanpassing gewenst wordt/is, dan is dat heel eenvoudig tegen beperkte kosten zonder die omwisseling mogelijk.

      4. Conclusie en opmerkingen
      Het verleggen van de rails naar middenligging in de Stadhouderskade en het verleggen van de weg naar het plantsoen is onnodig voor de door Stadsdeel Centrum gewenste haltes. Er kunnen tientallen miljoenen bespaard worden. Het omwisselen van weg en trambaan is een enorm dure en bovendien ingewikkelde klus, die lang chaos met zich mee brengt.
      De omwisseling van trambaan en weg is ook voor de aanpassing van de wegindeling ter hoogte van de Hobbemastraat ter verbetering van de doorstroming op de Stadhouderskade niet nodig.

      De omwisseling van trambaan en weg dient dus alleen de realisering van een taxistandplaats in dat Leidsebosje, zodat deze platanen van de Nationale Monumentale Bomenlijst naar het Guines Book of Records kunnen als "dikste pispalen".      


5. Leidsebosje west

      Het DB meldt dat een taxistandplaats is het Leidsebosje strijdig is met het bestemmingsplan. Helaas wordt hier de indruk gewekt dat dit alleen het westelijke deel betreft, omdat volgens het antwoord van het DB ook "...de mogelijke inpassing van een taxistandplaats in het Leidsebosje nog beter wordt uitgewerkt".
      Met andere woorden: Het kan wel in het oostelijke deel

      Het DB schrijft over het westelijke deel: "Het verloren gaan van de groenbeleving vormt voor ons het meest ernstige bezwaar tegen de locatie Leidsebosje (west)."
      Een merkwaardige formulering. Een betegeld voetpad in een plantsoen wordt voorzien van een taxibaan met schermen tegen voordringen. En dat doet dan slechts afbreuk aan de groenbeleving? Omdat er gras blijft liggen binnen die taxilus?

5. Conclusie en opmerkingen
      Een taxistandplaats in Leidsebosje west is natuurlijk niets anders dan het verkleinen van dat plantsoen.

      De standplaats komt rond een grasveld met de boom die daar door leerlingen van de Winklerschool is boom geplant. Stadsdeel Oud-West vierde daarmee de Nationale Boomfeestdag 2006 (volgens een persverklaring juni 2007?).
      Afgeschermd door een rij taxi's achter een muur. Wordt die boom een chauffeurspispaal?
      


6. Resumerend

      De verlegging van de tramrails naar middenligging en het bedekken van een groot deel van de wortelpakketten van de monumentale bomen met een taxistandplaats en een weg, is alleen voor een taxistandplaats nodig.

      De platanen hebben de speciale railbaan al twintig jaar goed verdragen. Het plantsoen Leidsebosje oost behoeft dringend een opknapbeurt.

      De wegverlegging en de taxistandplaats bedreigen het voortbestaan van de monumentale platanen, omdat over de wortelpaketten een wegfundering en een weg voor zwaar verkeer zal worden aangelegd.

      Daarom hier weer het verzoek aan de Stadsdeelraad het Dagelijks Bestuur op te dragen niet mee te werken aan een verplaatsing van de taxistandplaats van het Leidseplein naar beide Leidsebosjes.

      Het Dagelijks Bestuur heeft uitvoerig op mijn eerdere adres gereageerd. Haar standpunten laten ruimte voor de aantasting van het plantsoen Leidsebosje oost.
      Dat plantsoen wordt, mede door de formuleringen in het bestemmingsplan, mishandeld en smelt als het ware weg. Het Leidseboosje oost verdiend een betere behandeling en een betere bescherming.
      De Stadsdeelraad dient hiervoor te besluiten dat ter bescherming van het Leidsebosje oost en haar platanen dit plantsoen in haar geheel, inclusief de al verdwenen stukken, als groen plantsoen in het bestemmingsplan moet worden opgenomen.
      En uiteraard meer aandacht voor onderhoud van het plantsoen te verlangen.

      Met vriendelijke groet,                        Amsterdam, 20 oktober 2009,

      Dick van der Horst
      Oud-Lid Gemeenteraad
      Oud Lid Staf Vervoersontwikkeling GVB

      (digitaal aangeboden)